Bài 3: Đoàn kiểm tra tỉnh Long An cố tình “bỏ lọt” sai phạm cho công ty Formosa Taffeta Việt Nam

VIDEO 2: Đoàn kiểm tra tỉnh Long An cố tình “bỏ lọt” sai phạm cho công ty Formosa Taffeta Việt Nam

Quá nhiều sai phạm không được khắc phục   

Nhằm làm rõ việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với công ty TNHH Formosa Taffeta Việt Nam (viết tắt công ty Formosa Việt Nam) tại ấp 1, xã Nhựt Chánh, huyện Bến Lức, tỉnh Long An, sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An đã phối hợp cùng phóng viên Môi trường và Cuộc sống tiến hành  làm việc, kiểm đơn vị này.

Công ty Formosa Taffeta Việt Nam bị người dân tố cáo hoạt động gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống cũng như sức khỏe của người dân

Làm việc với PV, bà Phùng Thị Giang – Trưởng phòng công vụ công ty Formosa Việt Nam thừa nhận: “sau khi tòa soạn thông tin, trong tháng 7 sở đã xuống kiểm tra công ty 02 lần, trước đó tháng 3/2019 hệ thống 02 lò hơi đã bị hỏng ống khói đối lưu do già cỗi và công ty đã thực hiện cải tạo nhiều lần nhưng kết quả vẫn chưa đạt yêu cầu do vậy khi hoạt động dẫn đến việc xả khói đen như người dân và báo chí phản ánh, đến nay các thiết bị lò hơi mới tạm thời khắc phục nhưng trưa triệt để. Ngoài ra, trong bài báo và video clip phản ánh công ty có mùi hôi và có tiếng nổ lớn, sau khi kiểm tra lại, nguyên nhân phát sinh do lò hơi quá áp nên van an toàn bị nổ, xả nén khí gây ra tiếng ồn ảnh hưởng đến người dân”.

Bà Phùng Thị Giang – Trưởng phòng công vụ công ty Formosa Việt Nam thừa nhận những thông tin mà tòa soạn Moitruong.net.vn phản ánh về công ty là đúng sự thật

Lý giải về tình trạng xả thải của công ty, bà Giang cho biết: điểm xả thải của công ty ra môi trường đúng như báo phản ánh và công ty xả ra ngoài bằng đường ống, cứ vào trời mưa lớn là công ty bắt đầu xả thải, bà Giang đổ lỗi do các hộ dân vì quanh điểm xả thải này có cả người dân thải ra nên mỗi khi mưa lớn nước thải có màu đen, màu đỏ chứ không riêng gì của công ty thải ra. PV cho rằng quanh khu vực công ty không có doanh nghiệp nào mà chỉ có các hộ dân và khu chợ thì làm sao cứ mưa là nước thải thường xuyên có màu đen, màu đỏ, màu vàng? bà Giang không trả lời được.

Đoàn kiểm tra của tỉnh Long An phối hợp với Phóng viên Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống làm việc với Công ty Formosa Việt Nam 

Ngay sau đó, lãnh đạo công ty Formosa Việt Nam đã dẫn đoàn kiểm tra và phóng viên đi thực tế nhà máy. Tại khu vực nhuộm sản phẩm, mùi hóa chất nhuộm bốc lên nồng nặc, tại đây công ty không có hệ thống thu hồi khí thải mà dùng quạt công nghiệp hút thổi trực tiếp ra môi trường. Tại khu vực bể xử lý nước cấp, công ty đổ chất thải trao đổi ion bừa bãi ra môi trường mà không được lưu giữ theo quy định. Khu vực vỉa hè, hành lang dành cho lối đi phục vụ phòng cháy chữa cháy được công ty tự ý lấn chiếm để tập kết thùng hóa chất phục vụ sản xuất, về vấn đề này công ty đã xin phép các cơ quan chức năng hay chưa? tại các buổi kiểm tra, đoàn có phát hiện việc công ty lấn chiếm hành lang PCCC để tập kết hóa chất hay không? và nếu xảy ra cháy nổ hậu quả sẽ ra sao? Ai sẽ chịu trách nhiệm?

Khu vực vỉa hè, hành lang dành cho lối đi phục vụ phòng cháy chữa cháy được công ty tự ý lấn chiếm để tập kết thùng hóa chất phục vụ sản xuất

Cũng tại khu vực chứa than, không được công ty che chắn, dẫn đến khi máy xúc múc than cho vào lò đốt kết hợp gió chướng bụi than thổi thằng vào nhà dân. Trong sổ đăng ký Chủ nguồn thải chất thải nguy hại được Sở TN&MT Long An xác nhận ngày 17/4/2015, công ty có 13 mã Chất thải nguy hại và 06 chất thải thông thường đã đăng ký phát sinh thường xuyên. Tại khu vực lưu giữ chất thải nguy hại và khu vực sản xuất những thùng sơn, dung môi dính hóa chất được công ty vứt lăn lóc, không được thu gom vào đúng nơi quy định. Ngoài ra, cũng tại khu vực lưu giữ kho phế liệu túi PP phế E201được để cùng  những thùng dầu,vòng bi, động cơ hỏng, dầu chảy lênh láng ra nền bốc mùi hôi nồng nặc, chiểu theo quy định thì công ty Formosa Việt Nam không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật như chưa đảm bảo phân khu chất thải, dán nhãn, phân loại chất thải nguy hại theo quy định.

Khu vực lưu giữ kho phế liệu túi PP phế E201 được để cùng những thùng dầu,vòng bi, động cơ hỏng, dầu chảy lênh láng ra nền bốc mùi hôi nồng nặc

Đi thực tế cùng PV, ông Hồ Quang Minh – Phó phòng Quản lý môi trường, Sở TN&MT Long An khẳng định: “ sau mỗi ca, khu vực sản xuất công nhân phải thu gom chất thải nguy hại lại, rồi sau ca làm việc phải chuyển vào khu vực lưu giữ, khi đủ số lượng công ty bàn giao cho công ty có chức năng vận chuyển đem đi xử lý. Việc công ty đang thưc hiện lưu giữ, phân loại, dán nhán chất thải nguy hại như vậy là không đúng quy định”.

Khu vực chứa than, không được công ty che chắn, nên khi máy xúc múc than cho vào lò đốt kết hợp gió chướng bụi than thổi thằng vào nhà dân

Ngoài ra, tại khu vực bồn khí LPG các nắp cống của rãnh thoát nước đều bị hư, nếu xảy ra sự cố về mất an toàn lao động thì hậu quả sẽ ra sao?

Đi thực tế tại đây bà Phùng Thị Giang – Trưởng phòng công vụ và bà Diệp Thúy Hồng – Cán bộ An toàn công ty thừa nhận những sai phạm của công ty và cho rằng, trong quá trình hoạt động không thể tròn trịa hết, việc sai sót là không tránh khỏi, công ty xin tiếp thu phản ánh của nhà báo.

Đoàn kiểm tra cố tình bỏ lọt sai phạm

Sau khi đi thực tế, tiếp tục làm việc ông Hồ Quang Minh – Phó phòng Quản lý môi trường đã ghi nhận những tồn tại trong thực hiện Luật Bảo vệ môi trường của công ty Formosa Việt Nam và những ý kiến, hình ảnh mà PV cung cấp qua đi thực tế là hoàn toàn đúng chính xác.

Trong quá trình làm việc và lập biên bản buổi làm việc, PV đã đề nghị Đoàn kiểm tra phải ghi những tồn tại của công ty sau khi đi thực tế và ông Minh cho rằng như vậy là đúng quy định. Điều khó hiểu, đang làm việc thì ông Minh cùng một số thành viên đoàn kiểm tra và lãnh đạo, cán bộ công ty Formosa Việt Nam đột nhiên đi ra ngoài, khoảng 10 phút sau quay lại, ông Minh cùng các thành viên trong đoàn kiểm tra và công ty nhanh chóng ký tên vào biên bản kiểm tra mà không hề đưa cho PV xem và ký tên thành phần tham gia. Một lúc sau, ông Minh đưa cho PV một biên bản rồi cùng các thành viên trong đoàn và công ty Formosa Việt Nam nhanh chóng dời khỏi phòng làm việc, ngay lúc này PV đã kịp mở biên bản kiểm tra xem thì nội dung trong biên bản kiểm tra không đúng như thực tế, các sai phạm của công ty không được ghi vào và không có chữ kỹ của PV tham gia cùng đoàn.

Trước đó, ngày 21/8/2019, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An đã có giấy mời PV phối hợp cùng đoàn tiến hành kiểm tra việc công ty Formosa Việt Nam gây ô nhiễm môi trường. Về vấn đề này, ông Minh cho biết trong biên bản kiểm tra ghi như vậy và không có chữ ký của PV là không đúng quy định, ngay sau đó ông Minh nhanh chóng chạy ra khỏi phòng…?

Ông Nguyễn Văn Lài – Phó đội trưởng đội 2, phòng Cảnh sát PCTP về Môi trường, Công an tỉnh Long An cho biết: “Công ty Formosa Việt Nam do Cục cảnh sát môi trường (C05) quản lý, hồ sơ liên quan của công ty này đều chuyển hết lên Cục, đội của ông không quản lý”

Liên quan đến trách nhiệm của Công an tỉnh Long An trong việc kiểm tra, giám sát, xử lý đối với công ty Formosa Việt Nam, ông Nguyễn Văn Lài – Phó đội trưởng đội 2, phòng Cảnh sát PCTP về Môi trường cho biết: “Về công tác nghiệp vụ, công ty Formosa Việt Nam do Cục cảnh sát môi trường (C05) quản lý, hồ sơ liên quan của công ty này đều chuyển hết lên Cục, theo phân cấp quản lý, hồ sơ môi trường do sở TN&MT cấp thì Phòng PC05 quản lý, huyện cấp thì công an huyện quản lý. Khi PV đặt câu hỏi, hiện nay hồ sơ về môi trường của công ty Formosa Việt Nam do sở TN&MT cấp ĐTM, công an tỉnh có quản lý hay không? tại đây ông Lài lớn tiếng và ngụy biện cho rằng, việc công ty Formosa do Cục kiểm tra, đăng ký và điều tra cơ bản, chúng tôi không quản lý. Theo lĩnh vực nghiệp vụ, hằng năm phòng PC05 công an tỉnh Long An có phối hợp với Cục Cảnh sát môi trường (C05) tiến hành kiểm tra công ty Formosa Việt Nam hay không? ông Lài gằn giọng và trả lời chỏng lỏn: vấn đề này, tôi không có quyền phải trả lời muốn biết lên trên Cục mà hỏi?!

Không biết đoàn kiểm tra của tỉnh Long An lẫy mẫu nước thải của công ty Formosa xả thải vào thời điểm nào mà kết quả đều đạt, trong khi đó người dân liên tục tố các công ty này xả khói thải, nước thải ô nhiễm ra môi trường

Được biết tại buổi kiểm tra ngày 09/7 và ngày 23/8/2019 đoàn kiểm tra đều lấy mẫu gồm khí thải, nước thải, độ ồn. Tuy nhiên, theo ông Quách Cao Minh – Trưởng phòng Quản lý môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An cho biết đã có kết quả kiểm nghiệm, các chỉ số đều nằm trong giới hạn cho phép và hiện nay công ty đang tiếp tục bị Tổng cục môi trường thanh kiểm tra toàn diện. Khi PV đề nghị ông Minh cung cấp kết quả kiểm nghiệm các mẫu về môi trường của công ty Formosa Việt Nam, ông Minh hứa trong ngày 4/10/2019 sẽ gửi kết quả đó tới tòa soạn. Tuy nhiên, đến nay tòa soạn chưa nhận được những hồ sơ mà ông Minh nói cung cấp trước đó. Phải chăng ông Minh hứa với báo chí cho xong mà không thực hiện trách nhiệm của mình?

VIDEO 1: Công ty Formosa Việt Nam xả thải “bức tử” môi trường

Tại kết luận thanh tra về bảo vệ môi trường của Tổng Cục môi trường đối với công ty Formosa Việt Nam trong năm 2016 và 2017, cho thấy mọi thông số đều đẹp, công ty không vi phạm gì. Dư luận cho rằng, việc đoàn thanh tra Tổng cục môi trường và Đoàn kiểm tra của sở TN&MT Long An kiểm tra có thực sự công tâm? Nếu kết quả đều đẹp, thì tại sao nhiều năm qua người dân luôn phải sống trong nỗi bất an về khói bụi, tiếng ồn của công ty Formosa Việt Nam gây nên? Điều đáng nói, trong biên bản kiểm tra ngày 09/7 và ngày 23/8/2019 đối với công ty Formosa Việt Nam đã thể hiện rất rõ những vi phạm của công ty trong việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường nhưng tại sao đoàn kiểm tra không lập biên bản vi phạm hành chính để ra quyết định xử phạt đối với công ty Formosa Việt Nam?

Kính đề nghị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường; lãnh đạo tỉnh Long An cần tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về môi trường đối với công ty Formosa Việt Nam để người dân ổn định cuộc sống.

Tòa soạn Môi trường và Cuộc sống – moitruong.net.vn sẽ tiếp tục thông tin!

Hải Phong – Minh Khuê