Cứu hộ cá thể gấu cuối cùng bị nuôi nhốt tại tỉnh Sơn La

Cá thể gấu nuôi nhốt cuối cùng của tỉnh Sơn La, Ảnh: FOUR PAWS

Theo thông tin từ Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sơn La, cá thể gấu được nuôi tại nhà người dân từ năm 2000. Đây là cá thể gấu nuôi nhốt cuối cùng của tỉnh Sơn La. Sau 21 năm trong chuồng sắt, cá thể gấu này đã được chuyển về môi trường sống phù hợp tại Cơ sở bảo tồn gấu Ninh Bình. Đội ngũ chăm sóc đặt tên cho cá thể này là Tự Do với cam kết từ nay cá thể gấu này có thể sống tự do như chính tên gọi của mình.

Cá thể gấu được kiểm tra sức khỏe tại chỗ, Ảnh: FOUR PAWS

Một đợt cứu hộ gấu bao gồm các bước: Khảo sát cơ sở nuôi nhốt gấu, thực hiện các thủ tục pháp lý với các cơ quan chức năng, gây mê và kiểm tra sức khỏe tại chỗ, đưa gấu vào lồng vận chuyển và di chuyển về Cơ sở bảo tồn gấu Ninh Bình. Trên đường đi, gấu được kiểm tra tình trạng thường xuyên, được cung cấp thức ăn tươi, nước uống và có bác sĩ thú y túc trực trên xe trong toàn bộ chuyến đi.

Đoàn cứu hộ khởi hành lúc 5h00 sáng ngày 11/12/2021 và về đến Cơ sở bảo tồn gấu Ninh Bình lúc 20h40 cùng ngày, Ảnh: FOUR PAWS

Theo chuyên gia Emily Lloyd, quản lý gấu và điều phối của đợt chuyển giao: “Buổi cứu hộ diễn ra rất thuận lợi. Khi gặp chúng tôi lần đầu tiên, gấu Tự Do rất bình tĩnh, thân thiện và tò mò. Bạn ấy là một cá thể gấu khá nhỏ, chỉ 59kg, hơi thiếu cân. Kết quả kiểm tra sức khỏe tại chỗ cho thấy bạn ấy bị sỏi mật, bệnh về gan và bệnh răng miệng. Tại Cơ sở bảo tồn gấu Ninh Bình, Tự Do sẽ được chăm sóc một cách tốt nhất để sớm phục hồi và có một cuộc sống mới chất lượng.”

Gấu Tự Do đã lập tức được chuyển vào khu vực cách ly và sẽ ở trong khu vực này trong 3 tuần. Trong thời gian này, Tự Do sẽ được kiểm tra sức khỏe và chăm sóc thú y, xây dựng niềm tin với nhân viên chăm sóc, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp với loài và bắt đầu các bài tập đầu tiên giúp phục hồi bản năng của loài, từ đó chuẩn bị cho cuộc sống mới tại khu bán hoang dã.

Sự kiện Tự Do được cứu hộ chính thức đưa tỉnh Sơn La trở thành tỉnh thứ 41 tại Việt Nam không còn hoạt động nuôi nhốt gấu. Bà Ngô Thị Mai Hương, Giám đốc Tổ chức FOUR PAWS Việt Nam, cho biết: “Việc những cá thể gấu như Tự Do được chuyển giao về các cơ sở bảo tồn với tiêu chuẩn phúc lợi động vật cao là kết quả từ sự nỗ lực vận động, tuyên truyền của cơ quan chức năng, báo chí và các tổ chức bảo vệ động vật hoang dã. Cứ thêm một tỉnh thành không còn gấu nuôi nhốt, chúng tôi lại đang tiến gần hơn đến mục tiêu chấm dứt nạn nuôi nhốt gấu tại Việt Nam. Hãy chung tay cùng với chúng tôi vận động các hộ gia đình còn đang nuôi nhốt gấu chuyển giao gấu về các cơ sở bảo tồn để gấu có thể được sống cuộc sống của loài.’’

Bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) chia sẻ: “Việc cá thể gấu bị nuôi nhốt cuối cùng tại tỉnh Sơn La được chuyển giao tới trung tâm cứu hộ là một tin mừng đối với chúng tôi sau nhiều năm cơ quan chức năng địa phương và các tổ chức bảo tồn cùng nỗ lực vận động. Sự thành công này không chỉ đánh dấu Sơn La trở thành địa phương tiếp theo không còn tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật, mà còn là dấu mốc quan trọng tiếp theo trên chặng đường chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu tại Việt Nam. Đây cũng là bằng chứng cho thấy bằng sự nỗ lực, quyết tâm của các cơ quan chức năng và sự chung tay của cả cộng đồng, Việt Nam hoàn toàn có thể chấm dứt thành công tình trạng nuôi nhốt gấu trong một tương lai không xa. ENV chúc mừng thành công của chính quyền tỉnh Sơn La, đồng thời kêu gọi các địa phương vẫn còn gấu nuôi nhốt quyết liệt hơn nữa để có thể đạt được thành công như Sơn La. Là thành viên của nhóm các tổ chức phi chính phủ về bảo vệ gấu tại Việt Nam, ENV, FOUR PAWS cùng Tổ chức Bảo vệ Động vật Thế giới (WAP) cam kết phối hợp và hỗ trợ các cơ quan chức năng có liên quan trong nỗ lựcthúc đẩy chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu tại Việt Nam”.

Cùng chung tay giải cứu gấu

Để thực hiện được một chuyến cứu hộ gấu như thế này đòi hỏi sự nỗ lực bền bỉ và sự phối hợp chặt chẽ của cơ quan chức năng, các tổ chức bảo vệ động vật như liên minh Tổ chức Động vật Thế Giới (World Animal Protection), Tổ chức Giáo dục Thiên nhiên (ENV) và tổ chức FOUR PAWS trong việc vận động chủ nuôi gấu tự nguyện chuyển giao gấu đến các cơ sở cứu hộ và chăm sóc đủ tiêu chuẩn phúc lợi động vật.

Năm 2005, ước tính có khoảng trên 4.300 cá thể gấu – chủ yếu là gấu ngựa – bị nuôi nhốt tại các trại gấu tư nhân do kết quả của nhu cầu buôn bán và tiêu thụ các sản phẩm từ gấu. Các cá thể gấu này bị suy dinh dưỡng, bị bỏ bê chăm sóc và có nguy cơ bị chết sau nhiều năm bị lạm dụng, khai thác trong môi trường nuôi nhốt tồi tệ.

Hiện nay, còn khoảng 324 cá thể gấu đang bị nuôi nhốt tại 105 cơ sở nuôi gấu hộ gia đình trên cả nước, trong đó Hà Nội có 30 cơ sở với 158 cá thể (theo ENV). Nhiều cá thể đã được cứu hộ về các cơ sở bảo tồn và có cơ hội được sống an toàn trong môi trường phù hợp với tập tính loài. Với Cơ sở bảo tồn gấu Ninh Bình, FOUR PAWS đang chạy đua với thời gian để cứu hộ các các thể gấu còn bị nuôi nhốt trong nỗ lực chung nhằm chấm dứt nạn nuôi nhốt gấu tại Việt Nam.

Thanh Tú