Dép tông phân hủy sinh học làm từ tảo

Một trong những sản phẩm đầu tiên là đôi dép tông. Các nhà nghiên cứu hy vọng nó sẽ thu hút sự chú ý trong bối cảnh tình trạng ô nhiễm rác thải nhựa đang lan rộng. Các loại dép tông giá rẻ và bình dân thường được dùng trong thời gian ngắn và bị vứt bỏ sau vài lần sử dụng vì vật liệu mỏng manh.

Khi bị loại bỏ, dép tông mất hàng trăm năm để phân hủy và có thể bị đẩy ra đại dương, giết chết sinh vật biển và làm ô nhiễm nguồn nước.

Các nhà nghiên cứu đã pha chế bọt xốp làm từ dầu tảo, để đáp ứng các thông số kỹ thuật thương mại cho đế giữa của giày và đế lót chân của dép xỏ ngón.

Dép tông, còn gọi là dép xỏ ngón có giá rẻ và hợp túi tiền, là loại dép phổ biến nhất thế giới, thường được sử dụng trong thời gian ngắn và bị loại bỏ sau một vài lần sử dụng. Sau khi bị vứt bỏ, dép tông mất hàng trăm năm để phân hủy và có thể xâm nhập vào đại dương, giết chết sinh vật biển và làm ô nhiễm nguồn nước.

Trong 50 năm qua, con người đã tạo ra hơn 6 tỷ tấn chất thải nhựa. Trong số này, chỉ khoảng 9% được tái chế, 12% được đốt và 79% còn lại được tích tụ trong các bãi chôn lấp hoặc môi trường tự nhiên.

“Chúng ta cần thay đổi thói quen và chịu trách nhiệm cá nhân để sử dụng ít nhựa hơn trong cuộc sống của mình” – ông Giáo sư Stephen Mayfield (thuộc Phòng Khoa học Sinh học và Nhà khoa học nghiên cứu về tảo Marissa Tessman) nói – “Nhưng nhựa là vật liệu hữu ích xung quanh chúng ta, vì vậy chúng ta cần phấn đấu đến mức khi ai đó mua một sản phẩm, họ phải chắc chắn nó có thể phân hủy sinh học”.

Quá trình tạo ra dép tông bắt đầu từ việc nuôi tảo trong các hồ, sau đó nó được tách khỏi nước để tạo ra một hỗn hợp sền sệt. Tiếp theo, các nhà nghiên cứu chiết xuất tất cả lipid, hay chất béo, từ tảo và để chúng trải qua nhiều bước hóa học, phá vỡ chúng thành các mảnh nhỏ hơn được sử dụng để tạo ra polyme.

Cuối cùng, polyme này được đổ vào khuôn dép. Sau hàng trăm lần thử, các nhà nghiên cứu đã thành công khi tạo ra một loại bọt polyurethane có chứa chất sinh học và 48% dầu mỏ. Trong vòng 5 năm tới, họ hy vọng sẽ làm ra một sản phẩm sử dụng 100% nguyên liệu tái tạo.

Mặc dù còn thành phần có nguồn gốc từ dầu mỏ nhưng sản phẩm vẫn có thể phân hủy sinh học và bị vi sinh vật ăn sau khi bị phân hủy thành phân tử. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dầu này để tạo ra phần lót chân của dép sandal, phần mềm dưới bàn chân và đế ngoài, phần cứng hơn hướng xuống đất.

Ông Mayfield cho biết: “Một số sinh vật có thể sống chỉ nhờ vào loại mút xốp này và một số muối, do vậy vật liệu của chúng tôi thực sự là thức ăn cho vi sinh vật”.

“Hiện tại, điều này khá tốt. Chưa có ai đạt được khả năng tái tạo như vậy cho sản phẩm. Mặc dù chúng tôi không muốn mọi người thả những đôi dép tông này xuống sông hoặc đại dương khi chúng tôi làm xong chúng, nhưng nếu họ làm như vậy, chúng sẽ tự phân hủy sinh học một cách tự nhiên và phân hủy hoàn toàn trong khoảng 18 tuần trong điều kiện thích hợp, có thể là ở dạng phân trộn hoặc phân hủy trong đất” – ông Burkart nói.

Để tạo ra những đôi dép tông có bán trên thị trường, các nhà nghiên cứu đã thành lập Công ty Công nghệ Sinh học Algenesis Materials nhằm phát triển sản phẩm. Những đôi dép tông này sẽ có mặt trên thị trường vào tháng 1/2021 với nhiều màu sắc và kiểu dáng thời trang.

Minh Châu