TPHCM triển khai nhiều biện pháp chống ngập

(moitruong.net.vn) – Công tác chống ngập của TPHCM hiện nay đang bị rối rắm. Các giải pháp đang được triển khai dù rất tốn kém nhưng  chưa mang lại hiệu quả như mong muốn. Chỉ tính riêng số dự án mà Trung tâm chống ngập thành phố đang triển khai đã lên đến hơn 820 tỷ đồng.

Mưa lớn cộng với thủy triều làm nhiều tuyến đường ngập nặng

Năm 2016, trên địa bàn TPHCM  xảy ra 135 trận mưa. Trong đó, có 29 trận mưa trên 50mm, tăng gần gấp đôi so với năm 2015. Đặc biệt, sau những trận mưa to kết hợp với triều cường, 46 tuyến đường và khu vực thấp, trũng của thành phố lại chìm sâu trong nước. Những đợt triều cường cao 1,67m tại trạm Phú An trên sông Sài Gòn cũng làm 12 tuyến đường của TPHCM  bị ngập sâu. Nặng nhất là các con đường: Huỳnh Tấn Phát, Trần Xuân Soạn (Quận 7); Quốc Hương, Thảo Điền (Quận 2); Quốc lộ 50, Lê Văn Lương (huyện Nhà Bè); Bình Quới, Bình Lợi (quận Bình Thạnh)… Theo Trung tâm điều hành chương trình chống ngập nước TPHCM (gọi tắt là Trung tâm chống ngập), trong 76 tuyến đường bị ngập trong năm nay, có tới 46 tuyến đường ngập do mưa lớn vượt tần suất thiết kế cống. Nghiêm trọng nhất là đợt mưa lớn kỷ lục trong 40 năm qua với vũ lượng hơn 200mm hồi tháng 9. Khi đó, hệ thống cống hiện hữu của thành phố bị vô hiệu.   

Thực tế cho thấy, công tác chống ngập của TPHCM hiện nay đang bị rối rắm. Các giải pháp đang được triển khai dù rất tốn kém nhưng  chưa mang lại hiệu quả như mong muốn. Chỉ tính riêng số dự án mà Trung tâm chống ngập thành phố đang triển khai đã lên đến hơn 820 tỷ đồng. Cùng với đó là 780 tỷ đồng dành cho việc huy tu hệ thống chống ngập hiện hữu.

Một hạn chế khác về mặt thể chế trong công tác chống ngập của TPHCM hiện nay là không có một đơn vị điều phối chung nên xảy ra tình trạng “mạnh ai nấy làm”. Về  tổ chức, công tác chống ngập được UBND thành phố giao cho nhiều cơ quan, ban ngành thực hiện như: Sở Giao thông vận tải, Trung tâm chống ngập, Ban Quản lý Dự án nâng cấp đô thị và chính quyền cấp quận, huyện. Việc phối hợp thiếu đồng bộ giữa các sở, ngành và chính quyền địa phương dẫn đến nhiều khó khăn, vướng mắc từ khâu quy hoạch hệ thống thoát nước đến việc giải tỏa, đền bù và triển khai thực hiện dự án.

Trên thực tế, những giải pháp mà thành phố thực hiện trong năm nay chỉ là những giải pháp cấp bách như: Duy tu, sửa chữa các vị trí cống xuống cấp, nạo vét lòng cống; đấu nối cống; cải tạo hầm ga và thay thế cống băng đường; nạo vét cục bộ các tuyến rạch; lắp đặt bơm hỗ trợ chống ngập khi có mưa, triều lớn gây ngập cục bộ; lắp đặt và vận hành van ngăn triều tại các cửa xả…

Theo quy hoạch tổng thể hệ thống thoát nước TPHCM đã được Chính phủ phê duyệt đến năm 2020, thành phố cần đầu tư tổng số 6.000 km cống các loại. Thành phố cũng đang tập trung nâng cấp, cải tạo hệ thống sông, kênh, rạch ở 4 trục tiêu chính là trục kênh Tham Lương – Bến Cát, kênh Tàu Hủ – Bến Nghé – kênh Đôi – kênh Tẻ, kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè và kênh Tân Hóa – Lò Gốm.

Trong năm 2017, UBND TPHCM đầu tư khoảng 3.000 tỷ đồng cho công tác chống ngập. Trong đó, khoảng 2.000 tỷ đồng được dùng để đầu tư xây dựng 51 dự án chống ngập. Gần 1.000 tỷ đồng còn lại sẽ dùng để phục vụ công tác duy tu, bảo dưỡng, vận hành hệ thống chống ngập hiện hữu. Theo kế hoạch, trong năm 2017, thành phố xóa 12 điểm ngập do mưa.

Nhiều nơi thủy triều lên tới hàng mét 

Ông Đỗ Tấn Long, Trưởng Phòng Thoát nước, Trung tâm điều hành chương trình chống ngập nước TPHCM cho biết: “Trước hết, chúng ta phải xây dựng tuyến đê bao khép kín dọc sông Sài Gòn từ Bến Súc đến sông Kênh Lộ với chiều dài khoảng 149km. Theo quy hoạch, chúng ta cũng phải xây dựng 10 cống kiểm soát chiều lớn. Hiện nay, TPHCM cũng đã có quy hoạch hệ thống hồ điều tiết để hỗ trợ cho hệ thống thoát nước tại những khu đô thị hiện hữu và vùng cao để hạn chế nước dồn về những vùng thấp”.

Để ngăn, thoát nước và ứng phó với biến đổi khí hậu, TPHCM cũng quy hoạch khoảng 100 hồ điều tiết phân tán trên toàn thành phố. Bên cạnh đó, thành phố cũng tăng cường hợp tác với các nước Hà Lan và Nhật Bản để học hỏi kinh nghiệm và áp dụng những biện pháp chống ngập hiệu quả hơn.

Tín hiệu đáng mừng trong công tác chống ngập tại TPHCM là Dự án “Giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1) theo hình thức BT (xây dựng – chuyển giao) được khởi công vào cuối tháng 6 năm nay với tổng vốn đầu tư lên đến 10.000 tỷ đồng đang được triển khai thuận lợi. Với 6 cống ngăn triều, 8 km đê bao ven sông Sài Gòn, dự án được kỳ vọng giải quyết tình trạng ngập cho 570 km2 với 6,5 triệu dân tại 4 quận và 2 huyện của thành phố.

Để công tác chống ngập mang lại hiệu quả thiết thực, TPHCM cần đầu tư nhiền kinh phí và bố trí nguồn vốn hợp lý cho các công trình chống ngập kết hợp với chỉnh trang đô thị. Đối với những điểm lấn chiếm kênh, rạch, cửa xả, hố ga cần được kiểm tra và xử lý quyết liệt. Ủy ban nhân dân các phường, xã, thị trấn của TPHCM cũng cần tăng cường công tác quản lý nhà nước, kịp thời phát hiện, ngăn chặn các trường hợp xả rác, lấn chiếm, xây dựng trái phép và các hành vi xâm hại đến kênh rạch. Bên cạnh đó, các ban ngành, đoàn thể nên tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân nâng cao tinh thần trách nhiệm, chung tay cùng chính quyền thành phố trong công tác chống ngập và chỉnh trang đô thị.

PV