Quảng Nam: Dự án xử lý rác thải chậm tiến độ và nguy cơ xảy ra sự cố môi trường từ bãi chôn lấp rác

Sự cố môi trường từ những bãi rác quá tải, xuống cấp

Do mưa lớn kéo dài, các hộc chứa rác thải của Khu xử lý rác thải Tam Xuân 2 (xã Tam Xuân 2, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) xảy ra tình trạng ứ đọng nước và tràn ra cánh đồng hai thôn Bích Nam và Bích Ngô có màu đen, bốc mùi hôi thối, khiến người dân bức xúc. Bãi rác này được đưa vào hoạt động từ năm 2004, do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam quản lý, Công ty Cổ phần Môi trường – Đô thị Quảng Nam l – đơn vị trực tiếp vận hành. Đây là khu xử lý rác thải quy mô lớn nhất, xử lý hơn 40% lượng rác thải toàn tỉnh. Hơn 17 năm hoạt động, khu xử lý rác thải này xuống cấp, quá tải đã dẫn đế sự cố môi trường.

Nước thải ứ đọng từ bãi rác bốc mùi hôi thối, ô nhiễm môi trường

Bà Nguyễn Thị Hoa, thôn Bích Nam, xã Tam Xuân 2 cho biết, từ khi bãi rác hình thành cũng là khoảng thời gian người dân ở đây phải phải hứng chịu mùi hôi thối nồng nặc, đến mất ăn mất ngủ. Bên cạnh đó, nước rỉ rác còn chảy ra kênh mương, trâu bò uống vào bị chết hết. “Nước rỉ rác thấm vào lòng đất gây ô nhiễm nguồn nước nên bà con ở đây không dám sử dụng nước giếng để sinh hoạt. Do đó, bà con mong muốn bãi rác di dời đến nơi không có dân cư, cứ để như hiện nay ảnh hưởng đến sức khỏe, bệnh tật người dân”- bà Hoa bức xúc.

Ông Nguyễn Thanh Dũng – Phó Giám đốc Cty Môi trường đô thị Quảng Nam cho rằng nguyên nhân xảy ra sự cố trên là do lượng nước mưa lớn từ trên núi đổ về các hộc chứa rác dẫn đến sự cố tràn nước thải ra môi trường. Khi xảy ra sự cố, đơn vị đã xây dựng hồ, làm mương thoát nước, đưa mương thoát nước từ trên núi đi hướng khác chứ không đi qua bãi rác nữa. UBND tỉnh đã có chủ trương quy hoạch khu xử lý nước thải Nam Quảng Nam, dự kiến sang năm sẽ đầu tư xây dựng và hoàn thành vào năm 2023, khi đó khu xử lý bãi rác Tam Xuân 2 sẽ đóng cửa.

Bãi rác Đại Hiệp liên tục bị lùi thời gian đóng cửa khiến người dân bức xúc

Ngoài ra, bãi rác Đại Hiệp cũng đang trong tình cảnh tương tự, bãi rác này đã đi vào hoạt động một thời gian dài, xuống cấp gây ô nhiễm môi trường khiến người dân bức xúc. Vào năm 2017, UBND tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo đóng cửa hoàn toàn bãi rác này. Tuy nhiên, thời hạn đóng cửa bãi xử lý rác Đại Hiệp tiếp tục bị lùi sang cuối năm 2018 rồi 2019 và kéo dài mãi cho đến hiện nay.

Bao giờ công nghệ hiện đại xử lý rác thải được áp dụng?

Hiện nay, tổng khối lượng rác thải sinh hoạt khu vực nông thôn mà Công ty Cổ phần Môi trường- Đô thị Quảng Nam thu gom bình quân khoảng 150 ngàn tấn/năm. Việc thiếu các khu xử lý rác thải tập trung là trở ngại rất lớn cho công tác quản lý rác thải khu vực nông thôn. Bên cạnh đó, mặc dù tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu các địa phương phải tự xây dựng một khu xử lý rác riêng cho địa phương mình nhưng đến nay vẫn chưa có địa phương nào triển khai có kết quả nên vẫn còn gây áp lực rất lớn đến các bãi rác hiện có. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường và mất an ninh trật tự ở địa phương, có lúc người dân ngăn chặn xe chở rác dẫn đến tình trạng ùn ứ, ô nhiễm.

Dự án xử lý chất thải rắn Bắc Quảng Nam (huyện Đại Lộc) dự kiến cuối năm 2021 sẽ hoàn thành

Theo bà Lê Thị Tuyết Hạnh, Phó Giám đốc Sở TN&MT trên địa bàn tỉnh mới chỉ có 4 huyện là Núi Thành, Đại Lộc, Hội An và Bắc Trà My xúc tiến thực hiện dự án xử lý chất thải rắn. Ngoại trừ dự án xử lý chất thải rắn Bắc Quảng Nam thuộc thị trấn Ái Nghĩa (huyện Đại Lộc) dự kiến cuối năm 2021 sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành, thay thế cho bãi rác Đại Hiệp đang quá tải. Dự án nhà máy xử lý CTR sinh hoạt tại xã Cẩm Hà (TP.Hội An) do Công ty CP Đầu tư môi trường và phát triển năng lượng DMC-579 Quảng Nam làm chủ đầu tư, với công suất thiết kế 120 tấn/ngày đêm. Doanh nghiệp này chỉ mới ký quỹ phục hồi môi trường hơn 6 tỷ đồng và chưa triển khai xây dựng theo quy định.

Dự án Nhà máy phân loại, tái chế và xử lý chất thải rắn sinh hoạt Bắc Trà My của Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và du lịch Thành Nam đang hoàn thiện hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư dự án. Còn dự án khu xử lý rác thải Nam Quảng Nam, dù đã có chủ trương đầu tư năm 2019 để thay thế cho khu xử lý rác Tam Xuân 2, nhưng đến thời điểm này tỉnh mới hoàn thành quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500.

Đối với các địa phương khu vực miền núi, đã có các khu xử lý với quy mô nhỏ, cần phải nâng cấp, mở rộng một số hạng mục chính để đảm bảo tiêu chuẩn về môi trường. Tiến độ này đang rất chậm so với yêu cầu, dẫn đến khó khăn trong việc thực hiện mục tiêu đặt ra trong Đề án quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố về chất thải rắn sinh hoạt tại các địa phương.

Đức Biền

Đức Biền