15 nghìn ca ung thư ở California nghi do nước máy nhiễm arsen

Nguy cơ ung thư từ arsen, crom và chất phóng xạ trong nước uống

Các nhà nghiên cứu từ nhóm vận động môi trường Environmental Working Group (EWG) ước tính: chất ô nhiễm tìm thấy trong hệ thống nước máy ở California có thể góp phần làm cho 15.500 ca ung thư do sống suốt đời ở đây. Những chất ô nhiễm này gồm arsen, crom hóa trị 6 và các chất phóng xạ như uranium và radium.

“Chúng ta cần nhìn nhận các chất ô nhiễm này một cách tổng thể, chứ không phải riêng lẻ từng chất. Quan trọng hơn là cần phân tích sự xuất hiện đồng thời của các chất ô nhiễm để hiểu rõ về thực tế phơi nhiễm chất ô nhiễm trên thế giới”, tác giả dẫn đầu công trình nghiên cứu Tasha Stoiber cho biết. Bà là nhà khoa học có thâm niên ở EWG. Bà lý giải rằng nguy cơ ung thư điển hình cho mức độ xuất hiện của từng thành phần hóa chất ô nhiễm.

Stoiber và các đồng nghiệp ước tính có 2737 hệ thống nước máy khác nhau xuyên suốt bang California tiếp nhận các chất ô nhiễm trong hệ thống. Những hệ thống này cung cấp nước uống chủ yếu ở California, phục vụ cho 98% dân số của bang. Các hệ thống nước này vận hành dưới sự kiểm soát của Đạo luật An toàn nước uống (Safe Drinking Water Act) và được các nhà điều phối bang kiểm soát.

Thử nghiệm hệ thống nước được tiến hành trên cả các chất ô nhiễm có sự kiểm soát và chưa được kiểm soát nhằm duy trì việc cung cấp nước uống an toàn. Các tác giả của nghiên cứu tính toán nguy cơ ung thư dựa trên mức độ ô nhiễm độc tố từ năm 2011-2015. Sau đó, họ đánh giá mức độ bình quân của mỗi năm rồi cộng dồn lại để đánh giá tổng quan mức độ tích lũy gây ra nguy cơ ung thư.

Gần 500 hệ thống nước máy ở California có nguy cơ nhiễm độc

Các tác giả chia hệ thống nước thành 4 hạng mục khác nhau. Hạng mục cao nhất ước tính nguy cơ ung thư bổ sung với tỷ lệ hơn 1/1000 dân được chẩn đoán mắc ung thư do suốt đời uống nước máy ở đây.

Gần 500 trong số các hệ thống nước sinh hoạt cho cộng đồng ước tính nằm trong hạng mục nguy cơ cao nhất này. Ước tính uống nước từ các hệ thống cung cấp nước này suốt đời có thể gây ra 4.860 ca ung thư.

Khi được hỏi về báo cáo trên, Cơ quan Bảo vệ Môi trường bang California cho biết sẽ không bình luận về nghiên cứu này tại thời điểm này.

Nồng độ Arsen trong nước máy vượt quá mức cho phép

Phần lớn nguy cơ ung thư do nhiễm độc tố arsen. Những hệ thống nước máy này chỉ là vài trong số các hệ thống cung cấp nước nhỏ nhất ở bang, phục vụ cho 10 nghìn cư dân hoặc ít hơn, hoặc do nguồn nước chủ yếu dựa vào nước ngầm.

“Arsen sẽ là vấn đề đối với nguồn nước ngầm ở một số khu vực”, bà Stoiber cho biết. Nước uống nhiễm arsen có thể do arsen tự nhiên xuất hiện trong địa chất do phơi nhiễm từ nông nghiệp và công nghiệp.

Thậm chí nồng độ arsen rất thấp cũng gây nguy cơ ung thư cao. “Không có mức độ an toàn”, Kelly Reynolds, giám đốc Trung tâm đánh giá nguy cơ và khoa học về phơi nhiễm, môi trường tại Đại học Arizona, người không tham gia vào dự án nghiên cứu cho biết.

Reynolds không hề ngạc nhiên rằng các hệ thống nước máy nhỏ hơn mang nguy cơ cao hơn. “Các cơ sở cung cấp nước máy nhỏ không thể có khả năng xử lý tiên tiến như các nhà máy lớn được”, bà nói. “Nhiều hệ thống nước máy nhỏ hơn không có tiềm lực kinh tế lớn như các nhà máy lớn, nên không có nguồn lực để cải thiện chất lượng nước.”

Điều đó không có nghĩa rằng hệ thống cung cấp nước lớn hơn không có nguy cơ. Trên thực tế, 43% trong toàn bộ đường nước California và một vài hệ thống lớn hơn được đánh giá là nhiễm arsen trong nước uống. Khoảng 1/3 trong tổng số các ca ung thư ước tính do các sản phẩm phụ từ khử trùng nước – các hóa chất tạo ra từ sản phẩm phụ do khử trùng nước. Khoảng 16% nguy cơ ung thư là từ crom hóa trị 6.

Stoiber cho biết bà cùng các đồng nghiệp thừa nhận những giới hạn trong công trình của họ, lưu ý rằng phản ứng hóa học giữa các chất ô nhiễm chưa được biết rõ và đánh giá của họ về nguy cơ tổng thể có thể quá cao hoặc quá thấp. “Đó là lý do chúng tôi đang đẩy mạnh phân tích nguy cơ tích lũy. Hiểu rõ hơn cơ chế khoa học về phản ứng hóa học giữa các chất ô nhiễm là bước tiếp theo”, bà Stoiber cho biết.

Cũng theo Bà Stoiber, các hộ gia đình có thể lắp thêm máy lọc nước được chứng nhận, máy lọc nước chuyên dụng có khả năng lọc độc tố để giảm phơi nhiễm các hóa chất này.

Khánh Ngọc (T/h)