Cần Thơ: Đầu tư cơ sở hạ tầng nông nghiệp, ứng phó khô hạn, xâm nhập mặn

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), mùa khô hạn năm 2021 tại ÐBSCL đang bắt đầu, nguồn nước ở thượng nguồn so với bình quân nhiều năm đang bị sụt giảm, do tác động của dòng chảy thượng nguồn cực đoan, do các quốc gia sử dụng nước thượng nguồn sông Mekong cho hoạt động kinh tế, thủy điện, chia sẻ nguồn nước… Mực nước hiện nay ở Tân Châu, Châu Ðốc thấp hơn cùng kỳ nhiều năm và dự báo tháng 2, tháng 3 tới sẽ tiếp tục sụt giảm, gây khô hạn, thiếu nước cho vùng ÐBSCL. Vì vậy, ngay bây giờ các địa phương trong vùng cần lên kế hoạch ứng phó.

Tại TP Cần Thơ, công tác ứng phó khô, hạn, xâm nhập mặn đang được ngành Nông nghiệp tập trung thực hiện. Ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, cho biết: “Thành phố đã có kế hoạch phòng chống khô, hạn, xâm nhập mặn, thiếu nước và bảo vệ sản xuất nông nghiệp, vườn cây ăn trái trên địa bàn. Kế hoạch này thông qua những giải pháp thực hiện phù hợp, hiệu quả ở từng quận, huyện. Trong đó, các địa phương tập trung thực hiện nạo vét kênh, rạch, khai thông dòng chảy, gia cố đê bao và dự trữ nước phục vụ sản xuất trong mùa khô hạn 2021…”.

Theo kế hoạch, năm 2021, TP Cần Thơ tiếp tục nạo vét, khai thông dòng chảy, gia cố đê bao, thực hiện thủy lợi nội đồng với khối lượng đào đắp hàng trăm ngàn mét khối đất, phục vụ trên 20.000ha đất sản xuất nông nghiệp…

Theo Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, năm 2020, ngành Nông nghiệp thành phố được giao vốn đầu tư xây dựng công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp với 511,006 tỉ đồng. Qua đó, ngành đã đầu tư nạo vét, cải tạo 15 danh mục công trình; tiếp tục thực hiện 5 công trình thủy lợi chuyển tiếp từ năm 2019 sang… Thực hiện thủy lợi mùa khô với tổng khối lượng nạo vét kênh, mương là 358.463m3, đạt 105% so với kế hoạch; nâng cấp, sửa chữa, gia cố đê bao, đường giao thông nông thôn với khối lượng khoảng 64.561m3; dọn cỏ khai thông dòng chảy 101.365m; phát quang tầm nhìn 150.600m; đắp đập 1.115m. Tổng số ngày công thực hiện là 7.256 ngày với 256 lượt người lao động, tổng kinh phí thực hiện là 50,525 tỉ đồng, trong đó vốn do dân đóng góp là 9,913 tỉ đồng, diện tích phục vụ sản xuất khoảng 15.530ha.

Theo Sở NN&PTNT, nhờ các công trình trên, sản xuất nông nghiệp của thành phố đạt hiệu quả năm sau cao hơn năm trước. Lúa, gạo là một trong những sản phẩm nông nghiệp đạt chất lượng cao, đóng góp đáng kể cho xuất khẩu, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, thế giới. Ðiển hình, năm 2020 sản xuất lúa tuy gặp nhiều khó khăn, thách thức do thời tiết không thuận lợi, mưa trái mùa, dịch bệnh, nước lũ đổ về… ảnh hưởng năng suất, sản lượng. Tuy nhiên, Sở NN&PTNT TP Cần Thơ tăng cường hướng dẫn, hỗ trợ nông dân thực hiện các biện pháp phòng tránh, ứng phó. Nhờ đó, năng suất sản xuất đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhiều chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch đề ra. Tổng diện tích gieo trồng cả năm (3 vụ) đạt 222.999ha, vượt 4,17% so với kế hoạch; sản lượng cả năm đạt 1.389.207 tấn vượt 6,67% so kế hoạch.

Cánh đồng lớn là một trong những mô hình sản xuất hiệu quả, xây dựng cơ sở hạ tầng nông nghiệp an toàn, hướng dẫn nông dân hợp tác sản xuất đạt hiệu quả theo kế hoạch của ngành Nông nghiệp TP Cần Thơ.

Ông Nguyễn Ngọc Hè nhận định: “Ðạt kết quả trên nhờ ngành Nông nghiệp thành phố triển khai thực hiện “cánh đồng lớn” một cách đồng bộ, phát triển về quy mô, diện tích, số hộ tham gia. Công tác chỉ đạo phòng chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi được kiểm soát thường xuyên và hướng dẫn nông dân biện pháp phòng tránh; công tác khuyến nông, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa trong sản xuất được quan tâm thực hiện. Ðặc biệt, năm 2020, ngành Nông nghiệp tập trung đầu tư thực hiện công trình thủy lợi, vừa bảo vệ sản xuất, vừa nâng cao cơ sở hạ tầng nông nghiệp phục vụ sản xuất các vụ mùa tiếp theo trong năm 2021″.

TP Cần Thơ đang triển khai Quy hoạch xây dựng, củng cố hệ thống thủy lợi tại khu vực sản xuất nông nghiệp với tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó, thành phố quan tâm thực hiện và hoàn thiện hệ thống thủy lợi trên địa bàn, tại các vùng phục vụ sản xuất nông nghiệp, như: huyện Phong Ðiền, Cờ Ðỏ, Thới Lai, Vĩnh Thạnh; các quận: Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn, Thốt Nốt. Trong đó tập trung xây dựng các hạng mục công trình cần thiết, cấp bách để bảo vệ an toàn 73.000ha diện tích sản xuất nông nghiệp, đảm bảo sản xuất ổn định và giảm thiểu thiệt hại do triều cường, lũ, tăng cường trữ nước trong mùa khô, phòng chống hạn mặn, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kết hợp phát triển hệ thống giao thông nông thôn; xây dựng hệ thống thủy lợi đảm bảo kiểm soát ngập lụt và vận hành linh hoạt theo từng cấp độ, ổn định sản xuất theo phân vùng quy hoạch thủy lợi… Với quy hoạch này, TP Cần Thơ được chia thành 7 vùng thủy lợi cơ sở: vùng I (vùng Bắc Cái Sắn, huyện Vĩnh Thạnh); vùng II (vùng Cái Sắn – Thốt Nốt), gồm cả khu vực đô thị; vùng III (vùng Thốt Nốt – Ô Môn); vùng IV (vùng Ô Môn – Xà No); vùng V (vùng Bình Thủy – Ninh Kiều) khu vực đô thị; vùng VI (vùng Nam Cái Răng); vùng VII (khu vực cù lao Tân Lộc và cồn Sơn).

Tại khu vực đô thị quy hoạch trên tuân thủ theo Quy hoạch thủy lợi chống ngập úng TP Cần Thơ được Bộ NN&PTNT phê duyệt theo Quyết định số 1721/QÐ-BNN-TCTL ngày 20-7-2012; khu vực sản xuất nông nghiệp thì thực hiện điều tiết nước (phòng chống hạn và xâm nhập mặn, kiểm soát lũ), thiết lập hệ thống thủy lợi theo kênh trục và kênh cấp 1, xây dựng cống, điều tiết nước, lấy phù sa phục vụ sản xuất; đối với vùng trồng cây ăn trái thì thực hiện điều tiết nước cho các ô bao lớn, bố trí các cống điều tiết, lấy nước phục vụ tưới, tiêu nước và kết hợp giao thông nông thôn; thực hiện quy hoạch 26 ô bao lớn và 115 ô bao nhỏ (với diện tích từ 50ha đến 1.500ha theo cánh đồng lớn) ở 8 quận, huyện để tạo điều kiện sản xuất nông nghiệp chất lượng cao…

Ông Nguyễn Ngọc Hè cho biết: “Quy hoạch trên từng bước được thực hiện nhằm xây dựng hệ thống thủy lợi đa mục tiêu, tiến tới hoàn chỉnh để hạn chế tối đa các thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn và ngập lụt gây ra. Bên cạnh đó, quy hoạch còn củng cố hệ thống thủy lợi nhằm chủ động kiểm soát nguồn nước, phục vụ phát triển sản xuất ở mức độ cao, gắn bảo vệ môi trường với kết hợp giao thông nông thôn, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, ngập lụt, hạn hán và xâm nhập mặn thời gian tới…”.

Hồng Minh

Hồng Minh