Chiến lược “8G” để phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long

Mới đây, tại Hội nghị lần thứ III về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với biến đổi khí hậu, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã lắng nghe, đồng thời đưa ra các đề xuất nhằm phát triển vùng đất “chín rồng”.

Đây là hội nghị do Chính phủ tổ chức với sự tham gia của nhiều bộ, ngành, chuyên gia, các địa phương trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long và nhiều tổ chức quốc tế để đưa ra những chính sách phát triển mới cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long thời gian tới.

Trong những đề xuất đó, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh quan điểm chiến lược tiếp cận mới đối với ĐBSCL qua 8 chữ “G”, để các cơ quan dễ nhớ, dễ vận dụng trong thực tiễn.

“Cần phải có quan điểm chiến lược tiếp cận mới. Trong viễn thông có 5G, tôi xin đưa ra 8G để vận dụng trong thực tiễn Đồng bằng sông Cửu Long. Nội dung 8G mà tôi nói chưa có trong nghị quyết 120 mà Chính phủ đã ban hành, tôi đề nghị cơ quan thường trực chỗ Bộ trưởng Bộ Tài nguyên – môi trường Trần Hồng Hà tiếp thu, bổ sung nghị quyết 120”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng đề nghị nghiên cứu “kinh tế sông” vì đây là lợi thế rất riêng của Đồng bằng sông Cửu Long. Trong ảnh: một góc sông Tiền nhìn từ TP Vĩnh Long – Ảnh: Chí Quốc

Theo đó, chữ G đầu tiên là “Giao”. Đó là phải dành nguồn lực và tập trung ưu tiên phát triển hệ thống giao thông thủy lợi và cơ sở hạ tầng gắn với tầm nhìn chung của toàn vùng ĐBSCL, nhất là hệ thống đường cao tốc, tạo sự kết nối thuận tiện, chi phí thấp, thúc đẩy giao thương, mở mang kinh tế cho người dân, làm cơ sở ứng phó hiệu quả với thách thức của biến đổi khí hậu.

Chữ G thứ hai là “Giáo” trong giáo dục và phát triển nguồn nhân lực. Có thể nói giáo dục là chìa khóa vàng của phát triển bền vững. Đối với ĐBSCL, giáo dục vừa là đáp án cho bài toán phát triển ngắn hạn lẫn dài hạn. Hệ thống giáo dục của khu vực này cần chú trọng nội hàm của mô thức “giáo dục, giáo dục và giáo dục”.

Cụ thể, giáo dục cần cơ bản, đảm bảo cho tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em, cần phải được học hết bậc phổ thông, không được phép để trẻ em nào không được đến trường vì không có điều kiện tài chính. Giáo dục thứ hai là giáo dục nghề, đảm bảo cho người dân có cơ hội tiếp cận việc làm cơ bản. Thứ ba là giáo dục trình độ cao, là cơ sở để chuyển đổi lên bậc nấc cao hơn về năng suất và thu nhập. Thủ tướng cho rằng, vấn đề giáo dục đào tạo chưa được nổi bật và sắc nét trong Nghị quyết 120, đề nghị bổ sung một số nội dung trọng tâm về vấn đề này vào Nghị quyết.

Chữ G thứ 3 là “Giang” (sông). Theo Thủ tướng, kinh tế và sinh kế của người dân nơi đây gắn liền với các con sông như Tiền Giang, Hậu Giang và nhiều con sông khác. Chiến lược phát triển cần tận dụng được lợi thế, phát huy vai trò của các con sông để phát triển kinh tế nông nghiệp, lúa gạo, trái cây, thủy sản, giao thông và đặc biệt là hệ thống logistics đường sông thì mới thành công.

Không có dòng sông, con rạch không phải là văn hóa của miền Tây. “Nhất cận thị, nhị cận giang, tam cận lộ”, vai trò của các con sông là yếu tố không thể không nói tới khi nhắc về ĐBSCL. Vấn đề này vẫn còn mờ nhạt trong Nghị quyết 120, Thủ tướng đề nghị nghiên cứu khái niệm “kinh tế sông”.

Chữ G thứ 4 là “Gắn”. Đó là gắn kết giữa Trung ương với địa phương, nhà nước với thị trường, người dân và doanh nghiệp, giữa trong nước và tổ chức, nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt là liên kết vùng ĐBSCL để cùng phát triển bền vững.

Chữ G thứ 5 là “Giàu”. Cần tích cực thu hút được những người giàu, người khá giả, doanh nghiệp có tiềm lực đến đầu tư phát triển kinh tế địa phương. Để có nguồn lực phát triển cần phải xây tổ đón “đại bàng”. Muốn vậy cần phải cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và mỗi địa phương.

Chữ G thứ 6 là “Giỏi”, là tích cực thu hút những tài năng đóng góp chất xám, trí tuệ cho sự phát triển ĐBSCL. Do đó, cần có chính sách chung thu hút giới tài năng trở về hoặc đến đóng góp vì sự phát triển của vùng đất này. Vấn đề này vẫn chưa được đề cập trong Nghị quyết 120, đây là một thiếu sót, Thủ tướng đề nghị phải phát huy vai trò, thu hút tốt hơn nữa những tài năng đến với ĐBSCL.

Chữ G thứ 7 là “Già”. ĐBSCL có mức độ dân số già hóa cao hơn bình quân cả nước. Đây là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương về mặt kinh tế xã hội lẫn môi trường. Do đó, lãnh đạo khu vực cần có chính sách chủ động cho vấn đề già hóa dân số và hình thành mạng lưới an sinh xã hội tốt hơn để nâng đỡ phúc lợi cho người già và những người yếu thế.

Chữ G thứ 8 là “Giới”, tức là thúc đẩy bình đẳng giới, tiếp cận cơ hội việc làm và phát huy vai trò, vị trí của người phụ nữ. Thủ tướng đề nghị đưa vấn đề này vào Nghị quyết 120.

Cuối cùng, Thủ tướng cho rằng, biến đổi khí hậu không phải là do tự nhiên tạo ra mà chủ yếu là hệ quả của các hoạt động của con người. Do đó, chúng ta phải nhận thức đúng để có các giải pháp và hành động phù hợp.

Thảo Nguyên

Thảo Nguyên