“Mùa” kiến ba khoang, làm gì để phòng tránh côn trùng này?
Y tế - Ngày đăng : 08:30, 08/10/2019
Kiến ba khoang có thân dài, kích thước từ 1,5 đến 20 mm, màu đỏ nâu, được gọi bằng nhiều tên khác nhau như kiến ba khoang, kiến lác, kiến gạo, kiến nhốt, kiến cong đít. Chúng tiết ra chất pederin có độc tính, gây bỏng, khi tiếp xúc với da người tạo phản ứng viêm da, mụn nước như bỏng, mụn mủ nhỏ li ti.
Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, kiến ba khoang xuất hiện nhiều vào mùa mưa, độ ẩm cao, thích ánh sáng đèn ban đêm nên bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào quần áo, khăn mặt, giường chiếu, chăn màn.
Chất độc pederin trong cơ thể kiến ba khoang được giải phóng ra khi kiến bị tác động, bị chà xát hoặc bị giết có thể làm tổn thương da người (bỏng da, viêm da).
Dấu hiệu nhận biết kiến ba khoang là có khoang vàng trên thân. Ảnh: Mosqueteiros
Khi tiếp xúc với chất độc này, trên bề mặt da sẽ có cảm giác râm ran; 6-8 giờ sau xuất hiện ban đỏ, đau rát; 12-24 giờ tiếp theo xuất hiện thương tổn điển hình (bọng nước, mụn nước như bỏng, mụn mủ nhỏ li ti).
Những tình huống khiến bạn dễ bị kiến tiếp xúc như vô ý quẹt tay hoặc đập nát chúng; kiến vô tình rơi vào mặt, cổ và vùng da hở trên cơ thể. Một số trường hợp kiến bám vào khăn mặt, quần áo, mắt kính, người không chú ý sẽ khiến chất độc tiếp xúc với da.
Sau 3 ngày, thương tổn bắt đầu đỡ rát bỏng, bong vảy. Sau 5-7 ngày vảy bong hết nhưng vết thâm để lại lâu hết. Viêm da thường xuất hiện ở vùng hở trên cơ thể như mặt, cổ, ngực, gáy, vai, tay.
Vì thế, đề phòng côn trùng bay vào nhà, người dân hạn chế mở cửa, nên buông rèm cửa hoặc làm lưới ngăn côn trùng ở khu vực cửa, lỗ thông khí, nhất là nơi ở gần cây cối, cánh đồng… khi thắp đèn.
Người dân nên ngủ trong màn; tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, chú ý khi làm việc dưới ánh đèn vì kiến ba khoang rất hay xuất hiện ở nơi có đèn sáng; nếu có thể thì bật đèn ban công, hành lang để thu hút kiến ba khoang ra ngoài nhà và diệt.
Người dân nên vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ; giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng; khi đi làm việc trên đồng ruộng, nhất là vào mùa mưa bão, cần dùng phương tiện bảo hộ lao động (như quần áo dài tay, đội mũ, nón, khẩu trang, đi ủng).
Nếu đã tiếp xúc (hoặc nghi ngờ tiếp xúc) với kiến ba khoang, không nên dùng tay trần để bắt, giết, miết kiến ba khoang. Bắt kiến ba khoang ra khỏi da bằng cách thổi hoặc đặt một tờ giấy cho kiến bò lên và lấy ra khỏi người.
Khi tiếp xúc với kiến ba khoang, đeo găng tay hoặc dùng giấy mềm lót. Nếu lỡ tay đập hoặc chà xát kiến ba khoang trên da thì phải nhanh chóng rửa sạch nơi tiếp xúc bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý; tránh đưa tay đã tiếp xúc với kiến chạm vào các vùng da khác.
Khi trên người có vết đau rát do kiến ba khoang gây nên, cần rửa ngay dưới vòi nước sạch, nếu vết đau rát trở nặng hoặc lan rộng cần đi khám để điều trị.
Mai An (t/h)