Bưởi Diễn thơm ngát đón Xuân

(Moitruong.net.vn) – Những ngày cuối năm, không khí ngày Tết đang len lỏi khắp các căn nhà, góc phố. Những trái bưởi Diễn, cam Canh không chỉ là loại quả thơm ngon mà còn là một phần không thể thiếu trên mâm ngũ quả của mỗi gia đình Việt.

Những trái bưởi vàng tươi được chọn làm quà

Có thể thấy những trái bưởi Tết luôn mang trong mình vị ngọt nồng ấm, hương thơm ngan ngát đã tạo nên không khí đoàn viên của những ngày mà “năm cũ sắp qua, năm mới sắp tới”.

Bưởi là loại quả thân thuộc với mỗi người nông dân Việt Nam. Đặc biệt, cây bưởi rất dễ trồng, có khả năng hòa hợp với nhiều loại đất kể cả đất bạc màu cũng giống như con người Việt: Dễ thích nghi, cần cù, siêng năng, không ngại khó.

Có lẽ vì thế mà trên khắp dải đất hình chữ S đều có thể dễ dàng tìm được những giống bưởi ngon nổi tiếng như: Bưởi Đoan Hùng (Phú Thọ), bưởi Phúc Trạch (Hà Tĩnh), bưởi Năm Roi (Vĩnh Long)… Và đặc biệt là bưởi Diễn nổi tiếng đất Hà Thành.

Bưởi Diễn – sức hấp dẫn không thể “chối từ”

Bưởi Diễn là tên gọi chung cho giống bưởi được trồng ở khu vực xã Phú Diễn và xã Minh Khai, huyện Từ Liêm (Hà Nội). Ở Phú Diễn nổi tiếng nhất vẫn là loại bưởi đậu quả vào dịp Tết đến, Xuân về. Xưa kia, bưởi nơi đây vốn là thứ quà quý hiếm được dùng để tiến vua và được xếp vào hàng đặc sản hoa trái trên đất Hà thành.

Ngày nay, bưởi Diễn vẫn được nhiều người ưa thích. Cứ gần đến Tết là khách khắp nơi đổ về xã Phúc Diễn mua bưởi. Bưởi Diễn vừa có thể dùng trang trí cho mâm ngũ quả thêm phần đẹp và sang trọng, có thể dùng làm món tráng miệng trong ngày Tết hoặc có thể làm quà biếu người thân. Có lẽ vì vậy mà thương hiệu bưởi Diễn chưa bao giờ đủ để cung cấp cho khách hàng.

Dọc theo hướng quốc lộ 32, chỉ cần qua cầu Diễn, rẽ về đường ga Phú Diễn là đến làng trồng bưởi. Vào những ngày gần Tết, đi qua khu vực này, bạn sẽ thấy mùi thơm dìu dịu của thứ quà đặc trưng này.

Do nhu cầu phát triển nền kinh tế công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay bưởi Diễn không còn được trồng nhiều như trước nhưng làng Diễn vẫn còn giữ được những gốc bưởi lâu năm, quả của những cây bưởi này được xem là thức quà quý ngày Tết mà không phải có tiền là mua được.

Bưởi Diễn có hương thơm đặc biệt, đứng từ  đầu làng ta đã ngửi thấy hương dìu dịu – một mùi hương mà đặc trưng mà chỉ cần thoảng qua là người ta biết ngay đó là mùi bưởi Diễn.

Vườn bưởi sai trĩu quả

Vào dịp giáp Tết, đứng trước vườn bưởi vàng ươm, quả sai trĩu, hương thơm dịu nhẹ ta sẽ cảm nhận được cuộc sống thật nhiều điều kì diệu. Chẳng biết cơ duyên nào mà Thượng đế lại có thể tạo ra loại quả thơm, ngon và độc đáo tới thế. 

Cây bưởi Diễn có lá nhỏ hơn lá cây bưởi thường, và chiều cao trung bình cũng thấp hơn, đến tuổi trưởng thành chiều cao trung bình của nó là khoảng 4m, vỏ thân cây có màu vàng nhạt, thỉnh thoảng có nhựa chảy ra ở những vết trầy xước trên thân cây, là cây thân gỗ có ít gai hơn cây bưởi thường.

Bưởi Diễn là loại quả có cuống nhỏ, lớp vỏ ngoài xấu,  quả tròn đều chỉ to bằng khoảng 2 nắm tay, không dài, căng vỏ, vỏ có màu vàng sẫm và cầm chắc tay, nặng từ 9 lạng – 1cân. Khi bổ ra thấy vỏ mỏng có tép óng vàng mượt, cùi mỏng, ăn ngọt, đặc biệt có mùi thơm mát, bưởi Diễn có thể để được từ 3 đến 4 tháng và càng để lâu, héo, ăn càng thơm, giòn, ngọt…có mùi thơm mát nhẹ, dễ chịu.

Điều đặc biệt, loại quả này càng để lâu, vỏ bưởi bị khô quắt lại nhưng múi bưởi bên trong vẫn vàng ươm, ngọt lịm ngây ngất lòng người. Một bí quyết mà không phải ai cũng biết đó là người mua bưởi chỉ cần bôi chút vôi vào vết cắt nơi cuống rồi xếp vào nơi thoáng mát là có thể giữ bưởi trong rất nhiều tháng mà khi bổ ra múi bưởi vẫn tươi, vẫn ngọt lịm và vẫn có mùi hương ngát.

Mặc dù bưởi Diễn ngày nay đã được nhân giống và trồng ở nhiều nơi nhưng chỉ những cây trồng trên đất Diễn là cho quả ngon và đẹp nhất. Đã có nhiều năm, người ta rộ lên thú “săn bưởi Diễn chính hiệu”. Điều đó càng khiến cho những trái Bưởi ở làng Diễn này trở nên “đắt giá” hơn bao giờ hết. Có những năm, muốn mua bưởi người ta phải đến đặt hàng với chủ vườn từ vài tháng trước Tết.

Là một trong 5 loại quả không thể thiếu trong mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Bắc, lại có thể để lâu ngày nên giá bưởi Diễn có thể đắt hơn nhiều loại bưởi khác nhưng vẫn được người sành mua tìm đến.

Người Việt, đặc biệt là người Bắc vẫn cố tìm cho mình những trái bưởi Diễn để điểm tô thêm vẻ đẹp cho mâm ngũ quả ngày Tết. Cùng với sắc đỏ đem đến may mắn, sắc vàng của bưởi sẽ đem đến cho gia chủ sự sung túc, đầy đủ, ấm áp cả một năm. Đừng bỏ qua cơ hội thưởng thức hương vị thơm ngon, mát lành của trái bưởi Diễn nếu có cơ hội đến với Hà Nội.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại bưởi lai Diễn, hoặc các giống bưởi từ vùng khác được gắn mác bưởi Diễn với chất lượng kém hơn so với bưởi Diễn chính gốc. Để chọn được những trái bưởi Diễn ‘xịn’ cho dịp Tết, chúng ta cần lưu ý:

Về kích thước: Không nên lưa chọn quả bưởi to. Bưởi Diễn càng để lâu càng quắt và càng ngon. Chính vì vậy, bạn nên lựa chọn những trái bưởi chỉ to bằng 2 – 3 nắm tay, nặng từ 9 lạng – 1 kg. Những quả bưởi lai Diễn thường có kích thước to hơn.

Về hình dáng: Theo kinh nghiệm của người trồng bưởi, nên chọn những quả bưởi quả tròn đều, không dài, có cuống nhỏ, căng vỏ và cầm chắc tay thì đó là bưởi Diễn chính hiệu.

Về vỏ bưởi: Bưởi Diễn ‘xịn’ có vỏ mỏng, màu vàng sẫm, lớp vỏ bên ngoài xấu, thường sần sùi, nhăn, héo, có mùi thơm nhẹ, khi lột hạt phần cùi, nhìn qua lớp vỏ lụa thấy màu óng vàng.

Trong khi đó, bưởi lai Diễn, vỏ nhìn bì bì, cùi dày hơn. Khi lột hết phần cùi, quá lớp vỏ lụa thì nhìn thấy màu sáng trắng, không được vàng đẹp mắt như bưởi Diễn ta.

Về múi bưởi và hạt bưởi: Trong từng múi bưởi Diễn, tép bưởi vẫn mọng nước và thơm ngon, ăn không bị he. Múi bưởi khô héo như các loại bưởi thông thường khác. Hạt của bưởi Diễn rất nhỏ và săn. Các loại bưởi khác thường hạt rất to, không săn chắc.

Về mùi vị: Bưởi Diễn có vị ngọt, đậm, hương thơm dịu mát, không bị xốp như một số loại bưởi hiện nay. Bạn lưu ý là khi chọn bưởi, dùng ngón tay búng vào vỏ nghe thấy âm thanh ‘cạch cạch’ là được. Nếu âm thanh là tiếng ‘bụp bụp’ là bưởi không ngon, vỏ bị dày.

(Theo Môi trường và Cuộc sống)