Mùa hè năm nay miền Bắc nắng nóng nhiều, mưa gia tăng

Từ nửa cuối năm 2020, hiện tượng Enso có xu thế giảm dần nhưng vẫn còn khả năng duy trì ở trạng thái trung tính.

Đặc biệt, từ đầu năm đến nay, nhiều hiện tượng cực đoan bất thường như mưa đá trên diện rộng, mưa lớn kèm lốc xoáy, sét đánh liên tục xảy ra ở các tỉnh vùng núi Bắc Bộ vào các thời điểm rất hiếm khi xảy ra, hoặc chưa từng xảy ra như đợt mưa đá dữ dội, mưa lớn trong dịp Tết Nguyên đán Canh Tý. Đây là tín hiệu báo trước khả năng mùa mưa bão năm 2020 sẽ diễn ra khốc liệt, phức tạp và khó lường.

Dự báo sự diễn biến của thời tiết, thủy văn mùa mưa lũ năm nay ở miền Bắc (từ tháng 5 đến tháng 10) có xu thế như sau: Năm 2020 bão trên khu vực biển Đông có xu hướng xuất hiện và hoạt động muộn hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN). Khả năng có khoảng 11-13 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên biển Đông, trong đó có 5-6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta, tập trung nhiều ở khu vực Trung Bộ và Nam Bộ trong những tháng nửa cuối năm 2020.

Về lượng mưa: Tổng lượng mưa toàn mùa khả năng ở mức nhiều hơn TBNN. Cụ thể, tháng 5 lượng mưa ít hơn so với TBNN; các tháng 7, 8 và 10 lượng mưa có xu thế xấp xỉ bằng TBNN. Tháng 6 và 9 mưa có xu thế nhiều hơn TBNN, hiện biến đổi khí hậu toàn cầu khiến thời tiết diễn biến ngày càng phức tạp, khó có thể lường hết được sự đột biến, dị thường của mưa lũ. Nhiều khi xuất hiện các đợt không mưa kéo dài, hoặc chỉ có mưa nhỏ lượng ít. Sau đó xảy ra các trận mưa với thời gian ngắn nhưng cường độ rất mạnh gây lũ cao, sạt lở đất đá, ngập úng sâu ở vùng trũng thấp. Các đợt mưa vừa đến mưa to trên diện rộng, mưa lớn cục bộ tập trung chủ yếu vào tháng 6, 7, 8 và 9.

Về nhiệt độ: Nền nhiệt độ trung bình cả mùa ở mức cao hơn TBNN từ 0,5-1,0 độ C. Mùa hạ năm 2020 nắng nóng có xu hướng xuất hiện nhiều và diễn ra khốc liệt. Cả mùa hè xảy ra khoảng 7-8 đợt nắng nóng, có đợt diễn ra gay gắt đến đặc biệt gay gắt, các đợt nắng nóng xuất hiện tập trung chủ yếu vào tháng 5 đến tháng 8. Đợt nắng nóng trên diện rộng đầu tiên có khả năng xảy ra vào đầu tháng 5/2020. Ngoài ra, các tỉnh phía Tây Bắc Bộ sẽ có từ 4-5 đợt gió Tây (gió Lào) khô nóng đi kèm. Nhiệt độ cao nhất mùa hạ năm 2020 ở miền Bắc khả năng lên tới 38-40 độ C, riêng khu Tây Bắc Bắc Bộ có nơi đạt mức 40-42 độ C.

Đặc điểm thủy văn: Mùa mưa năm 2020, các sông ngòi miền Bắc lũ có khả năng xuất hiện nhiều và diễn biến phức tạp ở khu vực vùng núi. Từ tháng 5 trở đi lượng dòng chảy sẽ gia tăng khá nhanh, lũ tiểu mãn xuất hiện đúng quy luật nhiều năm, đỉnh lũ năm nay nhỏ hơn so với TBNN, khả năng xuất hiện vào những ngày cuối tháng 5. Miền núi biên độ lũ phổ biến từ 1,0-1,5m; một số sông suối nhỏ cao trên 2m, trung bình mỗi tháng có khoảng 2 trận lũ xảy ra.

Vì vậy, người dân các tỉnh vùng núi sinh sống ven các sông suối nhỏ có độ dốc lớn, nơi có địa hình dạng lòng chảo, dạng quạt giấy, cần đề phòng mưa lớn sinh lũ quét, sạt lở đất gây thiệt hại trên diện rộng. Đỉnh lũ cao nhất năm 2020 trên các sông suối phổ biến ở mức BĐ1-BĐ2, cao hơn năm 2019, riêng sông Hồng phía thương lưu, sông Hoàng Long và các sông suối nhỏ từ BĐ2-BĐ3. Thời gian xuất hiện đỉnh lũ lớn nhất năm vào khoảng tháng 7 đến tháng 8/2020. Mực nước hạ lưu sông Hồng tại Hà Nội và hạ lưu sông Thái Bình ở mức dưới BĐ1. Lũ quét, sạt lở đất có nguy cơ cao xảy ra tại khu vực vùng núi, đặc biệt là khu vực Tây Bắc.

Hải Dương

Hải Dương