Gỗ Teak là gì? Những ưu nhược điểm nổi bật
Tài nguyên và phát triển - Ngày đăng : 15:00, 17/01/2023
Gỗ tự nhiên là loại vật liệu được ưa chuộng từ nhiều đời nay ở các nước Á Đông. Ngoài tính năng về sự dẻo dai, độ bền cao thì tính thẩm mỹ ưu điểm hàng đầu của gỗ tự nhiên. Vẻ đẹp trường tồn với thời gian giúp cho không gian sống luôn ấn tượng, hiện đại và không bao giờ bị lỗi mốt.
Có rất nhiều loại gỗ quý thường được sử dụng để trang trí nội thất như gỗ hương, gỗ pơ mu, gỗ căm xe…Và một loại gỗ rất quen thuộc khác không thể không nhắc đến đó chính là gỗ Teak.
Gỗ Teak là gỗ gì?
Gỗ Teak là loại gỗ có tên khoa học là Tectona Grandis, hay thường gọi là gỗ Tếch, gỗ Giá tỵ hay sồi Ấn Độ… Loại gỗ này thường được sử dụng để làm bàn, ghế, giường, tủ và cả làm sàn gỗ. Đôi khi, gỗ Teak còn được sử dụng để làm báng súng nên nhiều người hay gọi gỗ Teak là gỗ báng súng.
Cây gỗ Teak chủ yếu được phân bố ở Lào, Myanmar, Ấn Độ, Thái Lan là loại gỗ nhẹ, có độ dẻo dai và sức bền cao, khả năng chịu lực tốt, thuộc nhóm III theo bảng phân loại gỗ.
Gỗ Teak là loại cây lấy gỗ có tốc độ sinh trưởng rất nhanh. Sau 20 năm, cây có thể cao đến 21m, đường kính khoảng 23cm. Sau thời gian này, cây bắt đầu phát triển chậm dần và có thể đạt tuổi thọ lên đến 80 năm.
Gỗ Teak thuộc nhóm mấy?
Gỗ Tếch là thực vật nhóm 3 – chỉ nhóm gỗ nhẹ hơn (tỷ trọng đạt từ 0.5 – 0.65), mềm hơn những sức bền cao, độ dẻo dai lớn. Cũng như khả năng chịu lực rất tốt. Đây là một loại gỗ quý có giá trị kinh tế cao ( với hơn 80% sản lượng dùng cho ngành công nghiệp chế biến gỗ). Tại Việt Nam, Gỗ tếch luôn nằm trong nhóm vật liệu sản xuất hàng nội thất xuất khẩu số lượng lớn.
Có mấy loại gỗ Teak hiện nay?
Có rất nhiều loại gỗ teak. Chúng gồm có teak Myanmar, teak Asian, teak Indonesian, teak Trung Quốc, teak châu Phi, teak Nam Mỹ, teak Philippines, teak Thái Lan, teak Malaysian, và còn nhiều nhiều nữa.
Khó có cách nào để mà một người bình thường có thể phân biệt được các loại gỗ teak. Nên chúng tôi hi vọng những kiến thức dưới đây sẽ hỗ trợ bạn trong việc chọn lựa gỗ teak sau này
Cách Phân Loại Gỗ Teak
Các loại gỗ Teak được phân loại dựa trên những yếu tố sau:
Họ thực vật
Có rất nhiều loại gỗ trên thị trường trông giống như gỗ teak ít nhiều về ngoại hình và màu sắc. Loại gỗ teak thực thụ duy nhất là loại có tên thực vật là Tectona grandis, hay còn được biết đến với cái tên khác là teak Burma (teak Miến Điện). Ví dụ, gỗ teak vàng trong rất giống gỗ teak chính thống nhưng nó có tên thực vật là robinia wood hay black locust wood.
Cách thức phát triển
Gỗ teak chính thống được phát triển trong những khu rừng già Nam Á. Nhưng hiện nay bởi sự thiếu hụt nguồn nguyên liệu tự nhiên, nên gỗ teak thường được nuôi trồng tại các đồn điền.
Nguồn gốc xuất xứ
Cây teak có nguồn gốc tự nhiên từ khu vực Đông Nam Á. Nhưng hiện nay, nhiều khu vực khác (Nam Phi, Nam Mỹ…) đã và đang phát triển rừng gỗ teak cho nguyên liệu. Với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với cây, cho ra nguồn nguyên liệu với chất lượng cao.
Các Loại Gỗ Teak Theo Phân Loại
Các loại gỗ teak được phân thành các loại cấp bậc. Việc phân loại gỗ teak dựa trên cơ sở chất lượng, độ bền của các công trình xây dựng và đồ nội thất gỗ.
Gỗ Teak Bậc A
Đây là loại gỗ teak có chất lượng cao nhất. Gỗ ở bậc này được lấy chú yếu từ phần tim gỗ của cây trưởng thành. Được phân biệt bởi màu vàng nâu đồng nhất. Vân gỗ dày và bề mặt bóng, có dầu khi chạm vào. Nó có hàm lượng dầu tự nhiên cao để bảo vệ gỗ khỏi những yếu tố bên ngoài. Chống chịu điều kiện thời tiết khắc nghiệt và cả côn trùng, nấm mốc. Loại này có giá khá cao bởi chỉ có thể lấy 1/5 đến ¼ của khối gỗ.
Gỗ Teak Bậc B
Gỗ được lấy từ phần ngoài tim gỗ tạo nên gỗ teak loại B. Nó lấy khoảng ¼ đến 1/3 khối gỗ. Do đó, nó có giá thấp hơn so với gỗ teak loại A. Nó có màu sáng hơn. Vân gỗ không đồng đều và gỗ không bóng. Chỉ chứa một lượng nhỏ dầu teak tự nhiên. Nó cần được xử lý bảo vệ nhất định để chịu được các điều kiện ngoài trời khắc nghiệt.
Gỗ Teak Bậc C
Gỗ teak bậc C được lấy từ phần bên ngoài (dát gỗ) của thân cây chưa trưởng thành. Nó gần như không chứa dầu tự nhiên. Màu sắc cũng không đồng đều. Gỗ mềm hơn nên dễ dàng hư hỏng hơn 2 bậc trên. Loại này có chất lượng khá thấp nên không phù hợp cho kể cả là đồ nội thất trong nhà. Thậm chí nó còn không thể với tới được với độ bền hoặc vẻ đẹp của gỗ teak loại A. Vì vậy nên giá rất rẻ. Tuổi thọ của sản phẩm rất ngắn ngay cả khi được bảo trì, bảo dưỡng định kỳ.
Các Loại Gỗ Teak Theo Nguồn Gốc
Gỗ Teak Burma
Gỗ teak Burma là tên gọi gốc của loại gỗ teak Myanmar. Myanmar được xem là cái nôi của gỗ teak. Gỗ teak Burma được lấy cây mọc tự nhiên trong những khu rừng già ở Miến Điện và Myanmar. Với tuổi thọ hơn 50 năm. Đây là loại gỗ teak có chất lượng tốt nhất trên thị trường hiện nay. Gỗ có màu vàng, vân gỗ đẹp và có chứa một hàm lượng dầu tự nhiên lớn. Sở hữu độ bền cao nhất trong tất cả các loại gỗ teak.
Gỗ Teak Indonesian
Hay còn được gọi với cái tên gỗ teak Asian (gỗ teak châu Á). Cũng giống như teak Burma, đây cũng là gỗ teak thật, có nguồn gốc từ Indonesia. Với thời gian trưởng thành khoảng 30 năm. Được đánh giá là một trong những loại gỗ teak rừng trồng tốt nhất trên toàn thế giới. Nhờ vào điều kiện thổ nhưỡng và thời tiết phù hợp. Chất lượng của gỗ teak Indonesian xếp thứ 2, sau teak Burma. Gỗ có vân gỗ rộng hơn, chứa một lượng dầu tự nhiên đáng kể, và có một vài mắt. Có màu nâu nhạt hoặc một chút xám.
Gỗ Teak Rừng Trồng Châu Phi
Gỗ teak rừng trồng châu Phi là loại gỗ được lấy từ cây teak trồng ở châu Phi. Với thời gian phát triển từ 15 đến 25 năm, nên gỗ này chưa ít dầu hơn. Vì vậy, gỗ teak châu Phi tất nhiên có độ bền kém hơn so với teak Burma hay teak Indonesian. Màu sắc cũng nhạt hơn một chút. Vân gỗ cách xa nhau. Xuất hiện nhiều mắt gỗ hơn.
Gỗ Teak Rừng Trồng Nam Mỹ
Gỗ teak rừng trồng ở Nam Mỹ hầu như giống với gỗ teak trồng ở châu Phi. Rất khó để phân biệt giữa 2 loại này. Cũng là 2 loại gỗ teak phổ biến nhất hiện nay. Bởi giá thành phải chăng, và chất lượng luôn đảm bảo đế sử dụng trong những công trình, đồ nội thất gỗ. Bền vững trước sự tác động của bên ngoài, với độ bền, và thời gian sử dụng lâu dài.
Gỗ Teak Ấn Độ
Gỗ teak Ấn Độ cũng rất phổ biến. Được sản xuất từ những khu rừng già Ấn Độ. Chất lượng của loại gỗ này sấp xỉ với gỗ teak Burma nhưng do nhu cầu sử dụng ở Ấn Độ rất cao. Nên hầu như không có nguồn cung cấp gỗ teak Ấn Độ trên thị trường quốc tế.
Gỗ Teak Thái Lan
Gỗ teak Thái Lan có chất lượng cao hơn gỗ teak Burma. Vâng, bạn không đọc nhầm đâu! Gỗ teak Thái Lan là loại gỗ teak có chất lượng cao nhất trên thế giới bởi điều kiện phát triển ở Thái Lan rất đặc biệt. Tuy nhiên, bởi vì nó bị khai thác quá mức, dẫn đến tình trạng đứng bên bờ tuyệt chủng. Và việc khai thác gỗ đã bị chính phủ nghiêm cấm. Do đó, cũng tương tự như gỗ teak Ấn Độ, không có nguồn cung gỗ teak Thái Lan trên thị trường quốc tế.
Gỗ Teak Brazil
Tên thực của gỗ teak Bra-xin là cumaru. Đây không phải là gỗ teak thật. Đây là một giống gỗ cứng của Bra-xin có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Nó khá cứng, ổn định, có khả năng chống nước và khá bền. Gỗ có một lượng dầu tự nhiên cao, chịu ẩm tốt và con trùng, thậm chí cả những thú cưng “năng động” nữa. Vân gỗ được sắp xếp rất khác so với gỗ teak thật. Màu sắc cũng vậy, không còn là màu vàng nâu mà đã chuyển sang hẳn màu đỏ nâu.
Gỗ Teak Châu Phi
Khác với loại gỗ teak rừng trồng châu Phi, gỗ teak châu Phi không phải là gỗ teak thật. Tên của nó là iroko. Gỗ teak châu Phi rất ổn định, bền và chịu được nước. Bề ngoài trông sẽ không giống như gỗ teak thật. Vân gỗ rời rạc theo một đường thẳng và không có mắt. Gỗ khó bị mục nát hay hư hỏng. Thường được sử dụng để thay thể gỗ teak cho đồ gỗ ngoài trời và các công trình xây dựng bằng gỗ.
Gỗ Teak Nam Mỹ
Tên loại gỗ này là garapa. Khá bền và ổn định. Gỗ có màu vàng nâu với vân gỗ lượn sóng. Nhưng hiển nhiên, đây không phải là gỗ teak thật.
Gỗ Teak Trung Quốc
Gỗ teak Trung Quốc thường được gọi là gỗ teak vàng. Tên thật của nó là gỗ Robinia hay gỗ black locust. Về bề ngoài, loại gỗ này khá tương đồng với gỗ teak thật nên cũng được sử dụng khá rộng rãi. Gỗ có vân tương tự như gỗ teak thật. Ổn định và khá chắc chắn. Cũng không dễ để phân biệt giữa gỗ teak thật và teak Trung Quốc. Giá của loại gỗ này chỉ bằng 40% so với hàng chính thống.
Ưu nhược điểm của gỗ Teak
Giống như bất cứ dòng gỗ nào khác đang được ứng dụng sản xuất trong nghành công nghiệp chế biến gỗ. Gỗ teak có những ưu nhược điểm riêng để giúp chúng ta hiểu gỗ teak là gỗ gì cũng như việc phân biệt loại gỗ này với các loại khác.
Ưu điểm
Được đánh giá là nhóm gỗ quý có giá trị kinh tế cao. Gỗ Teak có rất nhiều ưu điểm nổi trội. Cụ thể bao gồm:
Độ bền cao, tuổi thọ sử dụng lâu dài
Từ thực tế trưởng thành và đặc điểm tính chất của cây gỗ. Chúng ta không thể phủ nhận khả năng thích nghi cực tốt cũng như việc chống chọi lại khí hậu khắc nghiệt, biến động. Chính vì thế, các sản phẩm là từ loại gỗ này hoàn toàn có thể sử dụng lâu dài với tuổi thọ cao.
Chống mối mọt, côn trùng
Thành phần cấu tạo của gỗ có chứa lượng lớn tinh dầu tự nhiên. Đây là yếu tố giúp gỗ chống lại sự xâm nhập phá hoại của các loại côn trùng.
Bề mặt gỗ có thể vệ sinh dễ dàng,
Chúng ta có thể sử dụng các loại chất tẩy rửa thông thường như giấm, rượu, nước chanh hay xà phòng để làm sạch vết bẩn bám trên gỗ dễ dàng mà không lo ảnh hưởng đến độ bền, chất lượng gỗ.
Dẻo dai, không co ngót, hạn chế giãn nở, chống nấm mốc, chịu lực tốt
Rất nhiều loại gỗ tự nhiên sau khi sử dụng một thời gian thường rơi vào tình trạng co ngót, cong vênh, nứt nẻ hoặc nấm mốc. Tuy nhiên, với gỗ Teak thì chúng ta hoàn toàn có thể an tâm.
Sử dụng càng lâu càng đẹp
Là loại gỗ có tuổi thọ cao. Gỗ Teak càng sáng bóng, vân gỗ lên màu càng đẹp khi được phơi sáng. Do đó, không chỉ dùng cho đồ nội thất trong nhà. Chúng ta còn có thể ứng dụng cho các loại sàn gỗ ngoài trời mà không lo hư hại, xuống mã.
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm trên, gỗ Teak vẫn còn tồn tại một số nhược điểm như:
Giá thành cao so với các loại gỗ công nghiệp và nhiều loại gỗ tự nhiên thông thường
Khả năng chống trầy xước có phần hạn chế hơn một số loại gỗ tự nhiên khác
Cách nhận biết gỗ Teak dễ dàng
Đặc điểm của Cây gỗ Teak Việt Nam
Gỗ teak thuộc dòng cây rụng lá, gỗ có vẻ ngoài màu xám, hơi vàng, nứt dọc theo chiều dài cây tạo thành vảy dài, hẹp và thịt vỏ có xơ.
Cây Teak ưa khí hậu nhiệt đới ẩm, mưa nhiều, khả năng chịu lạnh của cây kém.
Đây là loại cây ưa sáng hoàn toàn từ khi còn non. Khả năng tái sinh chồi và hạt vô cùng tốt.
Lá cây có hình trái xoan, đỉnh lá nhọn, mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông phủ hình sao màu vàng nhạt.
Hoa mọc thành cụm lớn, hình như cái chùy. Quả có hình quả trứng ngược hoặc gần giống hình tròn. Cành non có phủ lông hình sao, màu gỉ sắt.
Gốc cây có rãnh và bạnh ra trông rất gồ ghề.
Lá cây gỗ tếch rụng vào mùa khô, và vào tháng 5 – 6, 7 – 8 hàng năm thì cây ra hoa. Vào các tháng 11 – 12, 12 – 1 là thời điểm cây kết trái.
Vòng năm của cây gỗ teak rễ nhận thấy. Gỗ muộn mạch sẽ hơi thưa, nhỏ hơn gỗ sớm. Tia nhỏ, mật độ thưa.
Cây còn có khả năng chịu được lửa cháy rừng và hiếm khi sâu bệnh.
Cây gỗ Teak phát triển khá nhanh. Có chiều cao trung bình từ 30 m – 50m, đường kính khoảng 60-80m (tùy thuộc vào điều kiện môi trường đất, khí hậu và độ tuổi của cây). Chỉ sau 5 năm trồng, cây có thể cao đến 13cm, đường kính khoảng 10cm. Và sau 20 năm, cây có thể cao đến 21m, đường kính khoảng 23cm. Sau thời điểm này về sau, cây sẽ có tốc độ phát triển càng chậm. Tuổi thọ trung bình của cây gỗ Teak khoảng 80 năm.
Đặc tính của gỗ Teak
Gỗ Teak có màu vàng sẫm hoặc ngả xám hơi nâu. Thớ gỗ to nhưng mịn màng, không cong vênh, nứt nẻ trong mọi điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Gỗ có khả năng chịu được nước tốt nên thường đước kiến trúc sư sử dụng có các công trình ngoài trời
Thân cây có chứa các loại dầu tự nhiên với nồng độ cao. Nên có thể đẩy lùi côn trùng, nấm mốc phá hoại. Gỗ Teak rất dẻo dai, có thể uốn cong dễ dàng, và khả năng chịu lực tốt.
Gỗ nặng trung bình, tỷ trọng 0,7. Lực kéo ngang thớ 32 kg/cm², lực nén dọc thớ 471 kg/cm², oằn 1.253 kg/cm².
Thuộc nhóm gỗ quý có giá trị kinh tế cao, kết cấu tốt, vân gỗ đẹp.
Đặc điểm nhận biết gỗ Teak Việt Nam
Để nhận biết được có phải gỗ Teak thật hay không, bạn phân biệt dựa vào giác, lõi, vân gỗ và một số đặc điểm sau:
Lõi gỗ: có màu vàng hoặc nâu xám, với vệt đen xen kẽ tuỳ thuộc vào tuổi đời cây gỗ. Màu sắc gỗ Teak thay đổi theo thời gian. Cây gỗ Teak có tuổi đời càng lớn, vệt đen càng nhiều, càng sẫm màu.
Giác gỗ: có màu trắng nhẹ, phân biệt rõ ràng với lõi.
Vân gỗ: vân gỗ chạy dọc thân, vân thẳng hoặc vân núi đẹp mắt.
Gỗ Teak tương đối nhẹ, hơi mềm bề mặt, thớ gỗ mịn và dai.
Khi cưa gỗ teak thường ít bị nứt toét hay co ngót.
Tỷ lệ mắt gỗ: Các cây gỗ càng nhỏ thì số lượng mắt càng nhiều và ngược lại. Nếu bạn muốn chọn loại gỗ già, phải thấy số lượng mắt gỗ thưa và ít hơn.
Ứng dụng của gỗ Teak trong cuộc sống
Với ưu điểm nổi trội đã được công nhận từ chuyên gia và thực tế sử dụng. Gỗ Teak được ứng dụng tương đối rộng rãi trong các hoạt động sản xuất, chế biến gỗ.
+ Làm báng súng: Với độ bền cao, gỗ thuộc nhóm nhẹ nên gỗ Teak được ứng rộng nhiều trong sản xuất báng súng. Đặc biệt khả năng thích nghi, chống chịu thời tiết khắc nghiệt cực tốt nên gỗ Teak đảm bảo điều kiện hoạt động tốt nhất cho vũ khí.
Đóng du thuyền: nhờ tính gỗ nhẹ, khả năng chịu nước tốt nên gỗ Teak được sử dụng đóng du thuyền sang trọng.
Làm đồ nội thất bàn ghế, giường tủ,…: với màu sắc gỗ sang trọng, đẹp mắt, đường vân sắc nét ấn tượng. Gỗ teak được ưu ái nhiều trong làm đồ nội thất mà không cần sơn màu, chỉ cần phủ bóng.
Sản xuất sàn gỗ: là loại gỗ chống lại ảnh hưởng môi trường rất tốt. Đặc biệt là khả năng chịu nước. Do đó, gỗ Teak còn được ứng dụng phổ biến trong sản xuất sàn gỗ nội thất lẫn sàn gỗ ngoài trời.
Nội thất gỗ Teak có được ưa chuộng?
Ở một số địa phương, gỗ Teak không chỉ đơn thuần là một loại vật liệu mang đến giá trị kinh tế cao. Mà hơn thế, nó còn có ý nghĩa biểu tượng cho cả dân tộc. Điển hình như người Thái Lan. Do đó, chúng ta rất dễ bắt gặp hình ảnh đồ nội thất gỗ Teak cũng như sự hiện diện của chính loại cây này trong khuôn viên nhà của cư dân địa phương.
Tại Việt Nam, gỗ Teak vẫn luôn là lựa chọn được hàng đầu trong sản xuất đồ nội thất xuất khẩu bởi những ưu điểm nổi trội trong sử dụng rất phù hợp với thị hiếu khách hàng quốc tế. Còn đối với khách hàng trong nước, không phủ nhận rằng nội thất gỗ Teak cũng khá được ưa chuộng. Tuy nhiên, so với các sản phẩm làm từ gỗ đặc và nặng như căm xe, lim,… thì lại có phần kém thế hơn.