Phù Cát (Bình Định): Xác định nguyên nhân gây sạt lở bờ sông La Tinh
Môi trường - Tài nguyên - Ngày đăng : 18:00, 25/02/2023
Mặc dù được UBND tỉnh Bình Định cấp phép khai thác cát trên sông La Tinh tại xã Cát Tài, huyện Phù Cát, nhưng Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh lại bị người dân thôn Kiên Phú, xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ phản đối. Bởi, con sông La Tinh nằm giữa đôi bờ xã Cát Tài và Mỹ Tài, người dân cho rằng doanh nghiệp khai thác cát xâm phạm vào bờ sông xã Mỹ Tài gây sạt lở, ảnh hưởng đến đất sản xuất và nhà cửa của họ vào mùa mưa lũ.
Ngày 20/2/2023, Đoàn kiểm tra bao gồm lãnh đạo, cán bộ UBND xã Cát Tài, huyện Phù Cát và lãnh đạo, cán bộ UBND xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ, đại diện ban thôn Phú Hiệp, đại diện Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh.
Qua kiểm tra thực tế khu vực mỏ cát của Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh tại thôn Phú Hiệp, xã Cát Tài, huyện Phù Cát thì đoàn kiểm tra xác định chưa phát hiện việc sạt lở bờ sông La Tinh đoạn được cấp phép khai thác cát, trong thời gian khai thác cát; hình ảnh của bài Báo là phía thượng lưu (Mỹ Tài), cách khu vực khai thác cát 200m, lý do sạt lở là người dân thôn Kiên Phú nuôi vịt gây sạt lở chứ không phải do khai thác cát. Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh hoạt động lấy cát trên sông La Tinh khai thác đúng vị trí, thời gian theo giấy phép, không khai thác cát vào ban đêm và lắp đặt camera theo dõi và có treo bảng thông tin Giấy phép khai thác.
Việc phản ánh của bà con thôn Kiên Phú, xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ về xe lấy cát qua cầu Ông Tờ chạy vào thôn Kiên Phú thì đoàn kiểm tra ghi nhận, vì đây là tuyến đường liên huyện nhiều xe vận chuyển vật liệu xây dựng chạy trên tuyến này.
Về mốc giới khai thác, Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh khai thác đúng theo tọa độ, mốc giới được cấp phép, không xâm phạm ranh giới phía Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ. Đến ngày 25/2/2023 đề nghị Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh thu dọn, trả lại mặt bằng không khai thác cát bất cứ hình thức nào.
Năm 2019, UBND tỉnh Bình Định cấp phép khai thác số 101 cho Công ty Thành Danh được khai thác cát làm vật liệu xây dựng thông thường trên sông La Tinh, xã Cát Tài, huyện Phù Cát.
Sau đó, tỉnh Bình Định tiếp tục gia hạn thời gian khai thác cát đối với Giấy phép khai thác số 101 để phục vụ một số công trình do UBND xã Cát Tài làm chủ đầu tư, hạn cuối đến ngày 25/2/2023.
Tuy nhiên, thời gian qua, việc khai thác cát của doanh nghiệp trên sông La Tinh tại xã Cát Tài, bị một số người dân thôn Kiên Phú, xã Mỹ Tài (huyện Phù Mỹ) phản đối vì lo ngại gây sạt lở, ảnh hưởng đến đất đai vào mùa mưa lũ, bởi dòng sông nằm giáp ranh 2 xã Cát Tài và Mỹ Tài.
Thậm chí, xuất hiện tình trạng xe tải chở cát vượt quá chiều cao thành thùng "phá" đường, gây ô nhiễm môi trường. Đại diện người dân bức xúc, làm đơn kiến nghị đến Sở TNMT tỉnh Bình Định.
Theo Giấy phép khai thác khoáng sản (gia hạn) số 157, ngày 2/12/2022 đã yêu cầu Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh phải thực hiện cắm lại các mốc ranh giới mỏ; lắp đặt camera, trạm cân và bảng thông báo tại bờ sông thuộc phạm vi khu vực khai thác để công khai thông tin Giấy phép khai thác, dự án khai thác cát lòng sông với các nội dung: tọa độ, diện tích, sơ đồ phạm vi khu vực khai thác; thời gian khai thác; tên, phương tiện, thiết bị sử dụng để khai thác.
Thế nhưng, ngoài việc lắp đặt camera thì Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh không thực hiện bất kỳ nội dung nào theo yêu cầu trong giấy phép để người dân, chính quyền giám sát hoạt động khai thác cát. Doanh nghiệp không cắm mốc ranh giới mỏ cát thì làm sao đoàn kiểm tra có thể khẳng định Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh khai thác đúng theo tọa độ, mốc giới được cấp phép, không xâm phạm ranh giới phía xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ?
Chưa kể thành phần tham gia Đoàn kiểm tra có đại diện ban thôn Phú Hiệp, xã Cát Tài, huyện Phù Cát, nhưng lại không có ban thôn Kiên Phú, xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ, đại diện cho tiếng nói của người dân thôn Kiên Phú trong vụ việc này. Cùng đó, mỗi ngày có hàng chục chuyến xe ben Chiến Thắng chở cát đi trên bờ đê sông La Tinh ròng rã suốt 3 năm qua thì liệu bờ đê sông La Tinh có được đảm bảo an toàn vượt lũ trong các mùa mưa lũ?
Cuối cùng, Đoàn kiểm tra đánh giá nguyên nhân sạt lở bờ sông La Tinh là do người dân thôn Kiên Phú, xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ nuôi vịt chứ không phải do khai thác cát. Tuy nhiên, đàn vịt mà người dân nuôi cách công trình đập dâng Cây Ké khoảng vài chục mét và cách khu vực mỏ cát của Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thành Danh vài trăm mét men theo bờ đê sông La Tinh, trong khi gần khu vực khai thác cát thì hai bên bờ sông bị sạt lở nhiều đoạn.