Thủ tướng gặp mặt đại diện nữ lãnh đạo, quản lý các cơ quan Trung ương và trao giải thưởng Kovalevskaia

Chiều qua, ngày 7/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì buổi gặp mặt các đại diện nữ lãnh đạo, quản lý các cơ quan Trung ương và trao giải thưởng Kovalevskaia nhân Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3.

Cùng dự và chủ trì buổi gặp mặt có Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương Bùi Thị Minh Hoài; Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân. Dự buổi gặp mặt còn có nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Kovalevskaia; các đồng chí nữ Ủy viên Trung ương Đảng, các đồng chí là nữ lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương và các nhà khoa học nữ.

Phát biểu mở đầu buổi gặp mặt, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định, đây là buổi gặp mặt có ý nghĩa sâu sắc, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và cá nhân Thủ tướng Chính phủ, là nguồn động viên, khích lệ to lớn đối với phụ nữ Việt Nam nói chung và công tác cán bộ nữ nói riêng; đồng thời, là dịp để chúng ta khắc sâu thêm niềm tự hào dân tộc, tự hào về truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam.

Việt Nam nằm trong nhóm 1 các nước đứng đầu thế giới có tỉ lệ nữ tham chính

Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn quan tâm đến công tác phụ nữ và thực hiện mục tiêu bình đẳng giới, phát huy cao độ vai trò, tiềm năng to lớn và không ngừng nâng cao địa vị của phụ nữ trong gia đình và xã hội. Việc xây dựng và phát triển vững chắc đội ngũ cán bộ nữ tương xứng với vai trò to lớn của phụ nữ là yêu cầu khách quan, là nội dung, nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược công tác cán bộ của Đảng. Quan điểm này được thể hiện sâu sắc và xuyên suốt trong các Nghị quyết Đại hội của Đảng, các nghị quyết và chỉ thị của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Nhà nước cũng đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật để cụ thể hóa chủ trương của Đảng nhằm tạo môi trường, điều kiện để phụ nữ phát triển và thúc đẩy bình đẳng giới. Trong đó trọng tâm là Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 27/4/2007 của Bộ Chính trị về công tác phụ nữ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Chỉ thị số 21-CT/TW ngày 20/01/2018 của Ban Bí thư về việc tiếp tục đẩy mạnh công tác phụ nữ trong tình hình mới; Luật Bình đẳng giới năm 2006; Nghị định số 48/2009/NĐ-CP ngày 19/5/2009 quy định về các biện pháp bảo đảm bình đẳng giới, Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới. Mới đây nhất là Quyết định số 2282/QĐ-TTg ngày 31/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình "Tăng cường sự tham gia bình đẳng của phụ nữ trong các vị trí lãnh đạo và quản lý ở các cấp hoạch định chính sách, giai đoạn 2021-2030", cùng nhiều văn bản, chính sách, pháp luật liên quan đến bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ đã đi vào thực tiễn đời sống xã hội.

Qua đó, các tầng lớp phụ nữ đã không ngừng phát huy truyền thống vẻ vang, nhân hậu, đoàn kết, trí tuệ, năng động, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, tích cực học tập, lao động, công tác và đạt nhiều thành tích xuất sắc trên các lĩnh vực, góp phần quan trọng xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc và sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Đặc biệt, công tác cán bộ nữ có sự chuyển biến tích cực và đạt được kết quả đáng ghi nhận. Số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ nữ lãnh đạo, quản lý có trình độ ngày càng tăng, độ tuổi của cán bộ nữ lãnh đạo, quản lý ngày càng trẻ hóa; vị thế của đội ngũ cán bộ nữ lãnh đạo quản lý được khẳng định và ghi nhận không chỉ trong nước mà còn ở khu vực và trên thế giới.

Hiện nay, cán bộ nữ tham gia Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII có 19 đồng chí (chiếm 9,5%), trong đó có 01 nữ Uỷ viên Bộ Chính trị; 02 nữ trong Ban Bí thư; 01 nữ Phó Chủ tịch Nước; 03 nữ Bộ trưởng và 01 nữ cơ quan thuộc Chính phủ, 10 nữ thứ trưởng và tương đương; 03 nữ Uỷ viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và 34 nữ Phó chủ nhiệm và Ủy viên thường trực ủy ban, cơ quan của Quốc hội. Về trình độ chuyên môn, 100% nữ đại biểu Quốc hội khóa XIV, XV có trình độ đại học trở lên, đa số là trình độ thạc sĩ.

Ban Chấp hành Đảng bộ cấp tỉnh (nhiệm kỳ 2020 - 2025) có 16% nữ trong đó có 07 nữ Bí thư, 15 nữ phó Bí thư tỉnh, thành ủy. Ban chấp hành Đảng bộ cấp huyện có 17% nữ; 151 đại biểu nữ tham gia Quốc hội khóa XV đạt 30,26% (cao hơn 3,54% so với nhiệm kỳ trước và vượt chỉ tiêu 30%); tỉ lệ nữ tham gia Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện đạt 29% (tăng so với nhiệm kỳ trước). Với tỉ lệ này Việt Nam nằm trong nhóm 1 các nước đứng đầu thế giới có tỉ lệ nữ tham chính cao.

61/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có cán bộ nữ tham gia Ban Thường vụ với tỉ lệ ở cấp tỉnh thấp nhất là 11,3%, cao nhất là 35%; cấp huyện là 15,3% (cao hơn 3,4% so với nhiệm kỳ trước).

Cùng với sự tiến bộ và phát triển của nữ lãnh đạo, quản lý, đội ngũ nữ trí thức, nhà khoa học không ngừng phát triển, trưởng thành. Nhiều nhà khoa học nữ xuất sắc trên các lĩnh vực được tôn vinh và trao tặng giải thưởng. Trong đó, Giải thưởng Kovalevskaia-giải thưởng dành riêng cho các nhà khoa học nữ trong nghiên cứu khoa học tự nhiên, khoa học cơ bản-đã được trao cho 21 tập thể và 57 cá nhân.

Với những kết quả đạt được, Việt Nam được Liên Hợp Quốc và cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực thực hiện bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ, là điểm sáng trong việc thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ; trên tất cả các lĩnh vực đều có sự tham gia và cống hiến của nữ giới. Việt Nam đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN và thứ 47 trong 187 quốc gia trên thế giới được xếp hạng về bình đẳng giới trong tham chính và xếp thứ 87/156 quốc gia về chỉ số thu hẹp khoảng cách giới.

Cùng với những thành tựu quan trọng về bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ, công tác cán bộ nữ đã có bước tiến bộ vượt bậc. Với phẩm chất và truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam, bằng bản lĩnh, trí tuệ, năng động, sáng tạo, giàu lòng nhân ái và đức hy sinh cao cả, đội ngũ lãnh đạo, quản lý nữ đã nỗ lực vươn lên khắc phục mọi khó khăn, thách thức, không ngừng phấn đấu, rèn luyện, nâng cao trình độ và năng lực lãnh đạo, quản lý, luôn tâm huyết, tận tâm, tận tụy, kiên trì, bền bỉ cống hiến góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng phát triển.

Với năng lực và uy tín với Đảng và nhân dân, nhiều chị đã được Đảng, Nhà nước tín nhiệm giữ vị trí trọng trách cao trong bộ máy lãnh đạo của Đảng, Nhà nước những năm gần đây, tiêu biểu như chị Nguyễn Thị Kim Ngân, chị Tòng Thị Phóng, chị Bùi Thị Minh Hoài, chị Võ Thị Ánh Xuân….

Cùng rất nhiều những tấm gương chị em lãnh đạo, quản lý tiêu biểu, xuất sắc các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và các địa phương, các chị đã tận tâm, tận tụy phát huy tài năng, trí tuệ, bản lĩnh, tinh thần tự chủ, ý chí vượt lên mọi khó khăn thách thức, quyết đoán nhưng luôn mềm dẻo, nhân hậu làm nên sự thành công trên mỗi cương vị, trọng trách được giao góp phần quan trọng vào thành tựu chung trên mọi mặt của đời sống xã hội và của đất nước.

21 tập thể và 52 nhà khoa học nữ xuất sắc

Trong thành quả chung của đất nước, có sự đóng góp to lớn của đội ngũ nữ trí thức. Các chị luôn miệt mài, đam mê, tâm huyết, đi đầu trong nghiên cứu khoa học và tham gia tích cực, hiệu quả lĩnh vực công tác được giao, tạo ra những sản phẩm trí tuệ làm cơ sở để Đảng, Nhà nước và các cấp, các ngành hoạch định chính sách, ứng dụng vào sản xuất và hoạt động thực tiễn, đem lại lợi ích kinh tế-xã hội và nhân văn sâu sắc, đóng góp quan trọng vào kho tàng tri thức của đất nước và nhân loại.

Nhiều tập thể, cá nhân nhà khoa học nữ đã được trao giải thưởng danh giá quốc tế như giải thưởng Kovalevskaia) đem đến niềm tự hào và vinh quang cho đất nước Việt Nam.

“Trong 37 năm qua, chúng ta đã có 21 tập thể và 52 nhà khoa học nữ xuất sắc trên các lĩnh vực đã được trao tặng giải thưởng Kovalevskaia…Và hôm nay chúng ta tổ chức trao 02 giải Kovalevskaia cho 10 nhà khoa học nữ có thành tích nghiên cứu khoa học xuất sắc. Tôi nhiệt liệt chúc mừng, biểu dương Tập thể nữ Bộ môn Hóa dược, Khoa Công nghệ Hóa dược, Trường Đại học Dược Hà Nội và GS.TS. Lê Minh Thắng (Đại học Bách khoa Hà Nội). Đây là những tấm gương điển hình nữ về đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, đại diện cho trí tuệ, khát vọng của các thế hệ người Việt Nam chúng ta”, Thủ tướng nói.

Giải Kovalevskaia 2022 vinh danh tập thể nhà khoa học nữ thuộc Bộ môn Hóa dược, Khoa Công nghệ Hóa dược, Trường Đại học Dược Hà Nội, với hướng nghiên cứu: Tìm kiếm các chất mới có hoạt tính sinh học tiềm năng để phát triển thành thuốc; nghiên cứu phát triển các phương pháp tổng hợp, phân tích chất chuẩn, tạp chuẩn ứng dụng trong kiểm nghiệm, đảm bảo chất lượng thuốc.

Về giải thưởng cá nhân, nhà khoa học nữ được trao tặng giải thưởng Kovalevskaia 2022 là GS.TS Lê Minh Thắng, Giảng viên cao cấp bộ môn Công nghệ Hữu cơ - Hóa dầu, Viện Kỹ thuật Hóa học, Đại học Bách Khoa Hà Nội với hướng nghiên cứu chính: Chất xúc tác xử lý khí thải, bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.

Đánh giá về phụ nữ tham gia hoạt động chính trị, hoạt động khoa học, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết tỉ lệ nữ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan Đảng và Nhà nước được nâng cao về số lượng và chất lượng, là nước đứng đầu các nước Đông Nam Á và xếp thứ 64 trên thế giới về tỉ lệ nữ đại biểu Quốc hội. Số lượng cán bộ trí thức nữ tham gia nghiên cứu khoa học ngày càng tăng; có nhiều thành công trong nước và quốc tế, được thế giới ghi nhận, mang lại giá trị kinh tế cao. Trong đó, có nhiều tập thể và cá nhân được trao giải thưởng Kovalevskaia cao quý.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và với tình cảm cá nhân, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi lời chào thân ái, lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất tới các Mẹ Việt Nam Anh hùng và toàn thể phụ nữ Việt Nam trong nước và ngoài nước.

Người đứng đầu Chính phủ khẳng định năm qua, mặc dù trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành của Quốc hội, sự nỗ lực, quyết liệt, hiệu quả trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ và sự cố gắng của chính chị em, công tác cán bộ nữ và bình đẳng giới đã có nhiều kết quả sau:

(1) Về xây dựng, hoàn thiện thể chế. Chúng ta đã tổng kết 15 năm thi hành Luật Bình đẳng giới; xây dựng, trình Quốc hội thông qua Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) với nhiều chính sách cụ thể, tăng cường bảo vệ phụ nữ. Nhiều đề án quan trọng nhằm hỗ trợ, thúc đẩy, phát huy vai trò của phụ nữ được ban hành, triển khai (như Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 - 2025; Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ đến năm 2030…).

(2) Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bình đẳng giới được triển khai tích cực, rộng khắp với nhiều hình thức đa dạng, phong phú; tăng cường chuyển đổi số để đưa thông tin đến vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số… Lần đầu tiên chúng ta có một Chương trình truyền thông riêng về bình đẳng giới nhằm tạo sự đột phá và hiệu quả về nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật của người dân.

(3) Vai trò của các tổ chức Hội phụ nữ được nâng cao, nhất là vai trò đại diện; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, hệ thống chính trị và vận động xã hội thực hiện bình đẳng giới. Tôi rất vui mừng với thành công của Đại hội XIII Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Đại hội đã thông qua nghị quyết, hoàn thiện tổ chức bộ máy và triển khai tích cực các hoạt động; góp phần cùng Đảng, Nhà nước, chính quyền và các cấp triển khai thực hiện thành công các chương trình, đề án về bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ.

(4) Nguồn kinh phí hỗ trợ công tác bình đẳng giới tiếp tục được quan tâm đầu tư, bố trí trong kinh phí thường xuyên của các cơ quan trong hệ thống chính trị. Ngoài ra, cả 03 Chương trình mục tiêu quốc gia đều được bố trí ngân sách phục vụ công tác bình đẳng giới; riêng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KTXH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 đã dành gần 2.400 tỷ đồng cho công tác bình đẳng giới, phụ nữ, trẻ em.

(5) Công tác đối ngoại, hợp tác quốc tế được quan tâm, đẩy mạnh, chủ động trao đổi, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm của Việt Nam về bình đẳng giới tại các diễn đàn quốc tế; tham gia tích cực vào Hội nghị Thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu năm 2022; xây dựng Báo cáo quốc gia định kỳ lần thứ 9 về tình hình thực hiện công ước CEDAW; bảo vệ thành công Báo cáo quốc gia định kỳ lần thứ 5 và thứ 6 về tình hình thực hiện Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em…

Đề xuất chính sách để nuôi dưỡng nhân tài từ khi còn là sinh viên

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Kovalevskaia cho biết: Giải thưởng Kovalevskaia là giải thưởng danh giá, chỉ dành riêng cho nữ ở lĩnh vực nghiên cứu. Đặc điểm của giải thưởng này là sản phẩm khoa học phải được vận dụng trong thực tế. Chính vì vậy, quá trình chọn lọc phải rất bài bản. Mỗi năm, Giải thưởng chỉ dành cho một tập thể và 01 cá nhân nhà khoa học ở lĩnh vực nghiên cứu cơ bản, nhưng hồ sơ của nữ cán bộ khoa học gửi tham gia giải thưởng rất nhiều và rất có chất lượng, hồ sơ nào cũng rất xứng đáng. Đây là điều đáng mừng cho đội ngũ nữ trí thức của Việt Nam, đặc biệt là các nhà khoa học nữ đã dày công và cho ra đời nhiều sản phẩm được ứng dụng trong thực tiễn và mang lại giá trị kinh tế-xã hội cao. Những năm gần đây, Giải thưởng tập trung ở lĩnh vực y, dược, lâm nghiệp, nông nghiệp, nghiên cứu cơ bản.

“Với vai trò là Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Kovalevskaia, tôi luôn tự hào và khâm phục những đam mê trong nghiên cứu cũng như những thành công trong nghiên cứu, sự chịu khó của những nữ nhà khoa học.

Ủy ban Giải thưởng cũng họp rất nghiêm túc, nghiên cứu rất kỹ và lựa chọn ra những tập thể và cá nhân xứng đáng. Có những nhà khoa học nhận giải thưởng Kovalevskaia như PGS.TS. Nguyễn Thị Hòe, hiện là Chủ tịch Tập đoàn Sơn Kova, với sản phẩm sơn chống cháy, chống thấm, chống bào mòn và thân thiện với môi trường đã thành công trên thị trường thế giới. Chị cũng là người thành lập quỹ học bổng KOVA, sáng lập ra giải thưởng KOVA dành cho những sinh viên nữ trong các trường đại học có thành tích học xuất sắc. Những nữ sinh viên được giải thưởng KOVA của chị Hòe cũng là niềm tự hào, lớp lớp phụ nữ Việt Nam nối tiếp nhau, đam mê nghiên cứu. Tôi cũng mong Bộ trưởng Bộ Nội vụ đề xuất những chính sách để nuôi dưỡng nhân tài từ khi còn ở ghế nhà trường”, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Kovalevskaia nhấn mạnh.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Ủy ban giải thưởng Kovalevskaia tiếp tục lựa chọn và tôn vinh các tập thể, cá nhân nữ tiêu biểu có thành tích nghiên cứu khoa học xuất sắc, có giá trị thiết thực, tạo động lực, truyền cảm hứng, có tính lan tỏa cao trong đời sống xã hội. Trong đó, lưu ý quan tâm đến các khoa học nữ trẻ, dân tộc thiểu số có nhiều triển vọng.

Thủ tướng bày tỏ tin tưởng rằng, truyền thống nhân hậu, đảm đang, trí tuệ và cống hiến sẽ được kế thừa, nuôi dưỡng và phát triển trong mỗi người phụ nữ Việt Nam. Phẩm chất tốt đẹp ấy là sự hội tụ của trí tuệ, bản lĩnh, tảo tần, sự hy sinh để nuôi dưỡng tình yêu thương, hạnh phúc cho mỗi thành viên trong gia đình và đóng góp cho xã hội, cộng đồng. Phẩm chất ấy sẽ mãi tỏa sáng, làm giàu thêm bản sắc văn hóa Việt Nam trong thời đại mới – thời đại Hồ Chí Minh, góp phần xây dựng đất nước ta ngày càng hùng cường và thịnh vượng, nhân dân được ấm no, hạnh phúc.

Lam Trinh