Những kỹ năng cần có bảo vệ tính mạng bản thân và gia đình trong mưa lũ

Trong những ngày qua, mưa giông gây sạt lở và lũ quét gây thiệt hại về người và tài sản ở các tỉnh miền núi, vùng cao. Theo dự báo, trong những ngày tới, mưa to còn tiếp diễn, nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại khu vực xung yếu và ngập úng tại các khu vực trũng, thấp rất cao. Để chủ động ứng phó, ngăn ngừa hậu quả do mưa lũ gây ra, lực lượng chức năng có khuyến cáo người dân thực hiện một số giải pháp sau:

Trước khi xảy ra mưa lớn

- Thường xuyên theo dõi thông tin cảnh báo tình hình mưa lũ tại nơi đang sống để chủ động đối phó.

- Kiểm tra xung quanh nhà để phát hiện, khắc phục nguy cơ sạt lở đất; chuẩn bị thuyền, phao, bè, mảng, vật nổi; gia cố nhà làm gác lửng, lối thoát trên mái nhà để ở tạm, cất giữ đồ đạc đề phòng lũ lên cao.

- Kiểm tra hệ thống thoát nước của các công trình thủy, tránh nguy cơ bị tràn, vỡ.

- Bảo vệ nguồn nước; dự trữ nước uống, lương thực, thực phẩm để đủ dùng ít nhất trong 7 ngày.

- Di chuyển cầu dao chính hoặc hộp cầu chì, aptomat và đồng hồ đo điện cao hơn mức lũ được xác định; di chuyển các thiết bị và vật dụng có giá trị ra khỏi các khu vực dễ bị ngập lụt.

- Tìm hiểu cách ngắt điện, gas và nước trong nhà.

- Chủ động sơ tán khỏi vùng thấp trũng, vùng có nguy cơ sạt lở, lũ quét.

- Chuẩn bị các công cụ, phương tiện để phục vụ tự cứu nạn.

- Lưu giữ các số điện thoại và địa chỉ liên lạc trong trường hợp khẩn cấp.

- Có phương án đề phòng lũ, sạt lở xảy ra vào ban đêm.

Trong khi xảy ra mưa lớn

Theo dõi, cập nhật các thông tin liên quan đến lũ, lụt, khi có cảnh báo lũ, lụt, sạt lở đất cần:

- Ngay lập tức di tản đến khu vực trú ẩn an toàn có nền đất cao hơn hoặc xa vị trí nguy cơ sạt lở nếu được chính quyền địa phương yêu cầu.

- Tránh xa các khu vực bị ngập lụt, nguy cơ lũ ống, lũ quét, sạt lở đất ngay cả khi nước đang rút.

- Không đi bộ, bơi lội, vớt củi, đánh cá hoặc lái xe qua vùng nước đang chảy xiết, không di chuyển qua các vùng đang sạt lở, có nguy cơ sạt lở.

- Đề phòng rắn ở những vùng ngập nước.

- Sử dụng đèn pin thay vì sử dụng thiết bị chiếu sáng bằng ngọn lửa trần (nến, đuốc...) để tìm kiếm đồ trong không gian hạn chế, khu vực bếp gas, phòng nguy cơ cháy nổ.

- Trường hợp xảy ra sạt lở đất, có người bị nạn, khi tham gia cứu nạn phải chú ý đề phòng đất tiếp tục sạt lở đất, cây đổ, các cấu kiện (tường rào, nhà, công trình khác..). Việc cứu nạn phải tiếp cận nạn nhân nhanh chóng nhưng theo hướng an toàn nhất.

Sau khi xảy ra lũ, lụt, sạt lở

- Thường xuyên để mắt đến trẻ em, không để trẻ em nghịch nước tại các nơi như cống thoát nước mưa, khe núi hoặc cống rãnh, vị trí vừa sạt lở.

- Không sử dụng thực phẩm đã tiếp xúc với nước lũ hoặc thực phẩm đã bị hỏng.

- Trước khi vào lại ngôi nhà bị hư hỏng do lũ, lụt, sạt lở, cần ngắt điện ở hộp cầu chì, aptomat hoặc cầu dao chính cho đến khi ngôi nhà được làm khô an toàn; kiểm tra hệ thống gas; kiểm tra và tìm các nguy cơ có thể xảy ra cháy nổ; kiểm tra sàn nhà, cửa ra vào, cửa sổ và tường xem có vết nứt hoặc các hư hỏng khác để đảm bảo ngôi nhà không có nguy cơ bị sập. Kiểm tra taluy dương và taluy âm đề phòng nguy cơ sạt, sụt.

Mưa lớn kéo dài và lũ quét khiến 8.484 hộ dân các tỉnh khu vực Tây Bắc bị mất điện. Toàn huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái mất điện trong đó 2 xã Khao Mang, Hồ Bốn của huyện này bị mất thông tin, giao thông tê liệt. Tại tỉnh Sơn La, mưa lớn khiến 1 người ở bản Nà Lếch, xã Chiềng Lao, huyện Mường La tử vong, 109 ngôi nhà bị ảnh hưởng. Mưa lũ khiến 7 người ở tỉnh Lai Châu thương vong, 8 người bị mắc kẹt giữa hai điểm sạt lở thuộc khu vực giáp ranh giữa xã Mường Kim và xã Hố Bốn may mắn được di chuyển về nơi an toàn.

Tại tỉnh Lào Cai, mưa lớn đã khiến 2 cháu nhỏ ở huyện Bảo Thắng thiệt mạng trong đó có cháu V.T.B. (sinh năm 2018) ở thôn Nậm Trà, xã Gia Phú, do mưa to, đất sạt lở làm đổ tường nhà đè lên làm tử vong tại chỗ.

Lam Trinh