Biển Nam Trung Bộ: Nguồn tài nguyên đang bị khai thác quá mức

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho biết, thực tế các công trình nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ trong kinh tế biển khu vực Nam Trung bộ đã đem lại những tác động tích cực đến đời sống kinh tế – xã hội. Nhiều công trình đã tập trung vào nghiên cứu phát triển theo hướng ứng dụng sâu vào thực tiễn, mang lại hiệu quả kinh tế cao”, Thứ trưởng Tùng nói và chỉ thêm những khó khăn, thách thức trong phát triển bền vững kinh tế biển.

“Các hệ sinh thái, đa dạng sinh học biển bị suy giảm, một số tài nguyên biển bị khai thác quá mức”, thứ trưởng Tùng nói và bày tỏ trăn trở khi khoa học và công nghệ, điều tra cơ bản, phát triển nguồn nhân lực biển chưa trở thành nhân tố then chốt trong phát triển bền vững kinh tế biển.

“Cách tiếp cận nóng trong khai thác tài nguyên biển đang là hiện tượng phổ biến ở các lĩnh vực kinh tế biển. Điều này làm nảy sinh nhiều mâu thuẫn lợi ích và tranh chấp không gian trong sử dụng đa ngành tài nguyên và bảo vệ môi trường ở cùng một vùng ven biển, biển và đảo”, PGS Nguyễn Chu Hồi, Đại học Quốc gia Hà Nội nói. Hiện nhận thức về vai trò, vị trí của biển, kinh tế biển và phát triển bền vững biển, đảo của các cấp, các ngành, cũng như địa phương ven biển. Trong đó quy mô kinh tế biển còn manh mún, chưa tương xứng với tiềm năng, cơ cấu ngành chưa hợp lý.

Ảnh minh họa

GS. TS Nguyễn Chu Hồi (ĐHQG Hà Nội) cho rằng phát triển vùng biển Nam Trung Bộ đòi hỏi phải thay đổi tầm nhìn, xoá bỏ định kiến trong chiến lược phát triển kinh tế biển theo hướng chuyển từ “nâu” sang “xanh lam” (tức là từ nông nghiệp sang dịch vụ, du lịch), hướng tới phát triển bền vững và thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm phát huy cơ hội, khắc phục thách thức để kinh tế biển vùng này bứt phá trong dài hạn. Để làm được điều đó thì cần đầu tư nhiều hơn cho KH&CN cũng như đổi mới phương thức đầu tư từ các nguồn lực quốc tế và lĩnh vực tư nhân trong nước.

Theo ông Nguyễn Chu Hồi, cần phải nghiên cứu cơ chế, chính sách mới đối với các khu kinh tế biển; chương trình hiện đại hoá đội tàu đánh bắt xa bờ, tăng sức mạnh liên kết trên biển; áp dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch thuỷ sản; phát triển và chuyển giao công nghệ nuôi biển; xây dựng các khu, làng khoa học- công nghệ biển quốc tế để thu hút các nhà khoa học uy tín quốc tế, có trình độ cao vào làm việc.

Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cho rằng, vùng duyên hải Nam Trung Bộ với 8 địa phương: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận, là vùng có vị trí đặc biệt quan trọng không chỉ về kinh tế, chính trị, xã hội mà còn cả về quốc phòng, an ninh và đối ngoại của nước ta. Để khoa học và công nghệ thực sự đóng được vai trò thúc đẩy phát triển kinh tế biển của vùng duyên hải Nam

Trung Bộ, thời gian tới, đồng chí Nguyễn Hồng Sơn đề nghị cần tập trung triển khai và thực hiện tốt một số nhiệm vụ: đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt nhằm đảm bảo sự thông suốt trong nhận thức về vai trò, vị trí của kinh tế biển cũng như vai trò của khoa học và công nghệ đối với sự phát triển kinh tế biển của vùng từ Trung ương đến địa phương; cụ thể hóa chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 thông qua việc tiếp tục hoàn hiện các khung khổ pháp luật và điều tiết.

Bên cạnh đó, theo ông Sơn cần xây dựng các chương trình, kế hoạch triển khai cụ thể để khoa học và công nghệ cùng với phát triển nguồn nhân lực biển chất lượng cao thực sự là một trong 3 khâu đột phá nhằm phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam nói chung và kinh tế biển vùng duyên hải Nam Trung Bộ nói riêng đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045; tiếp tục tăng cường cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh; cải cách hành chính; khuyến khích đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; tăng cường hợp tác quốc tế nhằm thu hút đa dạng các nguồn lực. Tăng cường sự phối hợp và liên kết giữa các tỉnh, thành phố trong vùng và với các tỉnh và thành phố của cả nước trong các hoạt động phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ cho phát triển bền vững kinh tế biển của vùng, cũng như sự phối hợp giữa các bộ, ngành có liên quan, đặc biệt là giữa Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn trong hỗ trợ phát triển vùng thông qua những chương trình, dự án cụ thể.

Thanh Hương (T/h)

Thanh Hương (T/h)