Nguyên nhân nào khi liên tiếp xuất hiện mưa đá ở các tỉnh miền núi phía Bắc?

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mưa đá là hiện tượng kèm những hạt đá có kích thước khác nhau, rơi xuống từ các đám mây dông đối lưu mạnh, phát triển lên rất cao, thường xảy ra trong các cơn dông mạnh, vào thời gian giao mùa từ Đông sang Hè và thường kèm theo mưa rào với cường độ lớn trong khoảng từ vài phút đến vài chục phút.

Thực tế là trong hai ngày vừa qua (tức ngày 27, 28/3) tại Yên Bái, Hà Giang, Lào Cai, Cao Bằng hay tại Nghệ An cũng đã xảy ra dông lốc, mưa đá gây hư hại về cây trồng, vật nuôi và nhà cửa.

Hiện tại, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đang trong tháng giao mùa vì vậy mưa dông dễ đi kèm với các hiện tượng thời tiết cực đoan như là lốc, sét hay là mưa đá.

Sự tranh chấp của hai khối không khí kết hợp thêm với đới gió Tây ở độ cao khoảng 5.000m tạo ra dòng thăng mạnh, đã khiến mây đối lưu ở miền Bắc phát triển mạnh và hệ quả là mưa đá xuất hiện ở Bắc Bộ.

Nguyên nhân của đợt mưa đá này đều do sự tác động của phần phía trước của không khí lạnh đang dịch chuyển về phía nước ta, dù cường độ, tốc độ di chuyển của các đợt không khí lạnh là khác nhau, nó vẫn tranh chấp với khối không khí nóng ẩm đang tồn tại ở Bắc Bộ.

Cảnh báo mưa sẽ tiếp diễn ở miền Bắc trong ngày hôm nay do hội tụ mây ẩm phát triển từ độ cao 1.500m đến 5.000m. Trong đó, mưa sẽ tập trung nhiều ở phía Tây Bắc Bộ sang đến khu vực đồng bằng bao gồm cả thủ đô Hà Nội, không ngoại trừ khả năng là có mưa nặng hạt kèm theo gió lốc mạnh và thậm chí là mưa đá cũng có thể xuất hiện.

Mưa đá được hình thành trong các đám mây dông có đối lưu mạnh. Các hạt băng ở đây sẽ liên tục được bổ sung rơi nước và to dần lên đến khi đối lưu không thể đẩy lên được nữa thì sẽ rơi xuống và tạo thành mưa đá. Theo thống kê thì kích thước của hạt mưa đá có thể là từ 0,5 cm cho tới cả chục cm tương ứng bằng hạt đậu và to dần cho tới quả bóng.

Kích cỡ của các hạt đá càng to thì sẽ càng nguy hiểm và có thể là làm thủng mái nhà, hư hại nhiều diện tích cây trồng của bà con.

Sáng 29/3, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lào Cai, cho biết, trên địa bàn xảy ra mưa đá và gió lốc khiến một người bị thương. Thống kê ban đầu, mưa lớn kèm giông lốc đã khiến 48 nhà tại các huyện Bát Xát, Mường Khương, Si Ma Cai và Bắc Hà bị thiệt hại. Huyện Bát Xát là địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với 37 nhà.

Tỉnh Hà Giang cũng thống kê sơ bộ, trận mưa đá kéo dài khiến 1.291 ngôi nhà tại nhiều xã của huyện Yên Minh và một số xã tại Mèo Vạc bị hư hỏng mái; giông, lốc cũng làm tốc mái Trường THCS Xín Cái (Vèo Vạc).

Ngoài ra, nhiều khu vực ở vùng núi Nghệ An cũng xảy ra hiện tượng mưa đá. Lãnh đạo huyện Kỳ Sơn cho biết, mưa đá xảy ra chiều 28/3, dày đặc nhất là ở bản vùng sâu, vùng xa của xã Mỹ Lý.

Đồng thời, tại các xã Mai Sơn, Yên Thắng, Yên Hoà (huyện Tương Dương), mưa đá diễn ra trên diện rộng trong khoảng 20 phút. Các viên đá có đường kính từ 1-2cm, làm dập nát hoa màu, thủng mái nhà dân...

Các chuyên gia khí tượng khuyến cáo, trước các hình thái thời tiết trên, người dân cần thường xuyên theo dõi thông tin dự báo, cảnh báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia; các Đài khí tượng thủy văn tỉnh, thành phố và khu vực; các phương tiện truyền thông đại chúng chính thống của Trung ương và địa phương để chủ động ứng phó...

Minh Châu