Xâm nhập mặn là hiện tượng tự nhiên nhưng ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn do tác động của biến đổi khí hậu và hoạt động của con người. Dưới đây là một số ảnh hưởng chính của xâm nhập mặn đến môi trường:

1. Ảnh hưởng đến nguồn nước ngọt

• Ô nhiễm nguồn nước: Xâm nhập mặn làm giảm chất lượng nguồn nước ngọt ở các khu vực ven biển, ảnh hưởng đến việc cung cấp nước sinh hoạt và tưới tiêu cho nông nghiệp. Các sông, hồ và tầng nước ngầm bị nhiễm mặn, gây khó khăn cho việc sử dụng nước ở các khu vực này.

2. Ảnh hưởng đến nông nghiệp

• Giảm năng suất cây trồng: Nước mặn có thể làm tăng độ muối trong đất, gây ra hiện tượng "khô mặn", làm giảm khả năng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng của cây. Điều này có thể làm giảm năng suất của nhiều loại cây trồng, đặc biệt là các cây nông sản như lúa, rau màu, và cây ăn quả.
• Đất bị nhiễm mặn: Đất bị nhiễm mặn không chỉ giảm khả năng trồng trọt mà còn có thể dẫn đến việc bỏ hoang đất nếu không có biện pháp khắc phục phù hợp.

3. Ảnh hưởng đến hệ sinh thái

• Suy giảm đa dạng sinh học: Các vùng đất ngập nước, rừng ngập mặn và hệ sinh thái ven biển rất nhạy cảm với xâm nhập mặn. Xâm nhập mặn có thể làm thay đổi thành phần loài và đe dọa sự tồn tại của nhiều loài động thực vật, đặc biệt là những loài yêu cầu môi trường nước ngọt. Điều này có thể làm giảm sự đa dạng sinh học ở các khu vực này.
• Sự thay đổi trong các hệ sinh thái ven biển: Xâm nhập mặn có thể làm suy giảm các khu vực rừng ngập mặn, nơi đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ bờ biển, tạo môi trường sống cho động vật hoang dã và giúp duy trì cân bằng sinh thái.

4. Ảnh hưởng đến các hệ sinh thái biển

• Giảm chất lượng môi trường biển: Khi mặn xâm nhập vào các vùng cửa sông, các sinh vật biển như cá, tôm, cua có thể gặp khó khăn trong việc thích nghi với độ mặn thay đổi. Một số loài có thể bị chết hoặc di cư khỏi khu vực, ảnh hưởng đến chuỗi thức ăn và sinh kế của người dân phụ thuộc vào nghề cá.

5. Ảnh hưởng đến con người và đời sống cộng đồng

• Mất sinh kế của người dân: Xâm nhập mặn tác động tiêu cực đến hoạt động nông nghiệp và thủy sản, ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của các cộng đồng sống phụ thuộc vào các ngành nghề này. Đặc biệt, các khu vực ven biển thường là những nơi có mật độ dân cư cao và dễ bị tổn thương nhất.
• Sức khỏe cộng đồng: Nguồn nước nhiễm mặn có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe nếu con người phải sử dụng nước này cho sinh hoạt hoặc ăn uống. Lượng muối quá cao có thể gây rối loạn huyết áp và các bệnh liên quan đến thận.

6. Tác động của biến đổi khí hậu

• Tăng tần suất và mức độ xâm nhập mặn: Biến đổi khí hậu gây ra hiện tượng mực nước biển dâng cao và thay đổi mô hình mưa, làm cho tình trạng xâm nhập mặn ngày càng nghiêm trọng hơn, nhất là ở các vùng ven biển thấp.