Thông tư 47/2025 của Bộ Giao thông vận tải quy định, từ ngày 1/1/2025 mô tô, xe gắn máy sản xuất từ 5 năm trở lên thì chủ xe phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để kiểm định khí thải.

Thông tư nêu rõ, mô tô, xe gắn máy (gọi tắt là xe máy) có thời gian sản xuất từ 5-12 năm thì chu kỳ kiểm định khí thải định kỳ là 24 tháng. Nếu xe có thời gian sản xuất trên 12 năm, chu kỳ kiểm định khí thải định kỳ là 12 tháng.

Nếu xe môtô, xe gắn máy trong cơ sở dữ liệu không có thông tin về ngày xuất xưởng thì tính từ ngày 31/12 của năm sản xuất xe. Giấy chứng nhận kiểm định khí thải sẽ được Cục Đăng kiểm Việt Nam cấp.

Lưu ý, khi đi kiểm định, chủ xe cần xuất trình một trong các giấy tờ: Bản chính chứng nhận đăng ký xe; bản sao có chứng thực hoặc bản sao điện tử được chứng thực từ bản chính chứng nhận đăng ký xe; bản chính giấy hẹn cấp chứng nhận đăng ký xe.

Cơ sở đăng kiểm sẽ đối chiếu thông tin xe trên phần mềm quản lý với chứng nhận đăng ký. Xe không trùng khớp sẽ bị từ chối. Nếu đạt tiêu chuẩn, xe sẽ được kiểm định và cấp chứng nhận điện tử được tích hợp dữ liệu với tài khoản định danh điện tử của chủ xe.

Đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam cho hay, thời gian, lộ trình thực hiện kiểm định khí thải mô tô, xe gắn máy sẽ thực hiện theo Luật Bảo vệ môi trường. Luật này do Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan chủ trì, phối hợp cùng Bộ GTVT xây dựng, trình Chính phủ ban hành quyết định lộ trình thực hiện kiểm định khí thải định kỳ với mô tô, xe gắn máy.

Hiện Bộ Tài nguyên và môi trường chưa trình dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) lên Chính phủ. Do còn chờ quyết định về lộ trình thực hiện nên việc kiểm định khí thải mô tô, xe gắn máy chưa thực hiện ngay từ 1/1/2025.

Đối với mức phí kiểm tra khí thải, theo tính toán trước đây của Bộ Giao thông vận tải, người dân có thể chỉ mất 35.000 đồng/lần/năm và quy trình kiểm định cũng chỉ mất vài phút.

Thông tư 47/2024 cũng quy định từ năm 2025 sẽ không còn cấp tem kiểm định riêng dành cho xe kinh doanh vận tải, chỉ phân biệt tem kiểm định của xe “xanh”, xe cơ giới khác và xe máy chuyên dùng.

Ngoài ra, thông tư mới nêu rõ, xe sản xuất, lắp ráp trong nước có phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng hoặc xe nhập khẩu có giấy chứng nhận (hoặc thông báo miễn kiểm tra) chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường có nội dung khi tham gia giao thông đường bộ phải được phép của cơ quan quản lý đường bộ có thẩm quyền.

Đối với xe quá tải trọng, quá khổ theo quy định về tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ, khi có nhu cầu kiểm định, cơ sở đăng kiểm thực hiện kiểm định chỉ cấp giấy chứng nhận kiểm định mà không cấp tem kiểm định…

Nhìn vào kết quả từ 3 chương trình đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy tại 3 thành phố: Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng cho thấy, xe trên 5 năm đã có xu hướng vượt tiêu chuẩn khí thải hiện hành và xe trên 10 năm có tỷ lệ phát thải rất lớn. Trong khi đó, xe có tuổi đời trên 10 năm tại cả 3 thành phố trên đều chiếm tỷ lệ trên 50% tổng số xe mô tô, xe gắn máy trên địa bàn. Trong đó, Hà Nội chiếm 72,58%, tại TPHCM chiếm 68% và tại Đà Nẵng chiếm trên 59%.

Theo khảo sát, một xe máy di chuyển quãng đường trung bình 16,7km/ngày, có nghĩa là 6.095km/năm, tiêu thụ nhiên liệu trung bình 0,0236 lít/km. Nếu thực hiện bảo dưỡng định kỳ theo khuyến cáo, mức tiêu thụ nhiên liệu bình quân của mỗi xe tiết kiệm được 10,07 lít/năm.

Tính trên toàn TP Hà Nội với hơn 6,1 triệu xe máy, lượng nhiên liệu hàng năm tiết kiệm được là gần 62 triệu lít và tổng chi phí nhiên liệu tiết kiệm ước tính hơn 1,8 nghìn tỷ đồng. Việc kiểm soát khí thải mô tô, xe gắn máy còn giúp giảm 35,55% tổng lượng CO, 40% tổng lượng HC phát thải, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

Hoàng Thơ