Tuy cao su là sản phẩm công nghiệp mang lại lợi ích kinh tế cao, nhưng tiềm ẩn xung quanh việc khai thác, chế biến, vận chuyển nó nếu không thực hiện theo đúng quy trình hay quy định, sẽ gây ảnh hưởng môi trường rất lớn. Đặc biệt là đối với sức khỏe của những người trực tiếp và gián tiếp tiếp xúc với mủ.

Kon Tum được cho là một trong những tỉnh có diện tích trồng cao su lớn. Cũng vì thế, hoạt động thu và vận chuyển mủ cao su từ các vườn về nhà máy chế biến diễn ra thường xuyên. Hiện nay, một số đơn vị thu mua cao su trên địa bàn tỉnh đã nghiêm chỉnh áp dụng an toàn môi trường trong quá trình vận chuyển mủ bằng cách sử dụng xe chuyên dụng, xe bồn, mủ cao su được chứa trong thùng kín nên không xảy ra tình trạng nước mủ chảy ra ngoài. Tuy nhiên, bên cạnh đó, dọc theo các tuyến đường liên xã, liên huyện, thậm chí trên cả đường quốc lộ, không khó để bắt gặp những chiếc xe tải không chuyên dụng được sử dụng để vận chuyển mủ cao su.

Do đây không phải xe chuyên dụng nên ở phần thùng xe không trang bị các vật dụng đảm bảo vệ sinh môi trường. Trong khi đó, mủ cao su được chất đầy thùng khiến nước thải của mủ cao su có mùi hôi thối rơi vãi ra khắp trên đường, ảnh hưởng đến người tham gia giao thông. Đặc biệt, nước mủ cao su bốc mùi hôi thối nồng nặc khiến người dân rất khó chịu, bức xúc.

Ông Ngô Văn Mân – Phó Giám đốc Công ty Cao su Kon Tum cho biết: Ở Công ty Cao su Kon Tum, xe chở mủ cao su là xe chuyên dụng có 3 tec inox, có khóa và van mở thì nước mủ cao su sẽ không chảy ra bên ngoài. Ngoài ra, công ty còn có dán logo ở các xe chở mủ để dễ dàng nhận biết và phân biệt giữa xe của Công ty cao su Kon Tum với xe của công ty khác. Còn các xe không chuyên dụng, xe thùng có bồn ở trên, bồn thì họ chở mủ nước, mủ khô chảy ra vì không có van khóa. Việc để nước, cặn mủ cao su chảy ra bên ngoài là sai quy định, gây ô nhiễm môi trường.

Một hộ dân sinh sống trên địa bàn xã Kroong, thành phố Kon Tum bức xúc: “Khoảng 9h-12h hằng ngày, các xe chở mủ cao su chạy ngang qua nhà tôi, nước trên xe cứ thế chảy ra đường. Dù xe đã chạy ngang qua nhà tôi 10 phút, mà mùi mủ cao su hôi thối còn bám lại đến nhức đầu. Đến cuối tuần, mấy đứa nhỏ được nghỉ học ở nhà thì gia đình tôi đóng cửa lại để đỡ gây ảnh hưởng nhưng chỉ bớt được phần nào, mùi mủ cao su vẫn len lỏi vào nhà. Chúng tôi chấp nhận sống chung với mùi mủ cao su trong bất lực …”

Hậu quả của các xe chở mủ truyền thống, không che đậy, không đảm bảo để nước mủ cao su chảy xuống đường sá không những gây ô nhiễm môi trường mà còn có khả năng làm mất tác dụng của hệ thống vạch sơn phân làn, tim đường, khiến mặt đường trơn trượt tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông. Trên địa bàn tỉnh Kon Tum vẫn tồn tại những chiếc xe chở mủ như vậy chạy thường xuyên trên các tuyến đường, không dán logo để hạn chế sự chú ý của cơ quan chức năng và phản ánh trực tiếp của người dân. Thực trạng trên đến nay chưa được cơ quan chức năng nào quan tâm xử lý, dù biết đó là hiểm họa gây ô nhiễm môi trường và vi phạm quy định của pháp luật.

Vậy đối với các xe chở mủ truyền thống, không chuyên dụng vẫn được thông hành trên đường thì phương án nào để chấm dứt tình trạng này? Ngoài ra, tình trạng xe chở mủ không dán logo cũng gây khó khăn trong việc quản lý, xác định trách nhiệm của cá nhân hay tập thể thu mua.

Tuấn Anh