Theo Tờ trình của Chính phủ, đối tượng áp dụng của chính sách này là người sử dụng đất theo quy định tại Điều 4 Luật Đất đai năm 2024 đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định cho thuê đất hoặc Hợp đồng thuê đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đang có hiệu lực trong năm 2024 dưới hình thức trả tiền thuê đất hằng năm. Trường hợp trong năm 2024, người sử dụng đất chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai nhưng đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị giảm tiền thuê đất theo quy định tại Nghị định này đã hoàn thiện thủ tục pháp lý về đất đai (có Quyết định cho thuê đất hoặc Hợp đồng thuê đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất dưới hình thức trả tiền thuê đất hằng năm) thì thuộc đối tượng được giảm tiền thuê đất theo quy định tại Nghị định này.

Quy định này áp dụng cho cả trường hợp người sử dụng đất không thuộc đối tượng được miễn, giảm tiền thuê đất hoặc hết thời hạn được miễn, giảm tiền thuê đất và trường hợp người sử dụng đất đang được giảm tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai (Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai) và pháp luật khác có liên quan.

Cơ quan có thẩm quyền giải quyết hồ sơ giảm tiền thuê đất; các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan.

Về mức giảm tiền thuê đất, Chính phủ đề nghị giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2024 đối với người sử dụng đất quy định.

Mức giảm tiền thuê đất quy định được tính trên số tiền thuê đất phải nộp của năm 2024 theo quy định của pháp luật. Không thực hiện giảm trên số tiền thuê đất còn nợ của các năm trước năm 2024 và tiền chậm nộp (nếu có). Trường hợp người sử dụng đất đang được giảm tiền thuê đất theo quy định hoặc/và khấu trừ tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy định của pháp luật về tiền thuê đất thì mức giảm tiền thuê đất quy định được tính trên số tiền thuê đất phải nộp (nếu có) sau khi đã được giảm hoặc/và khấu trừ theo quy định của pháp luật.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính (KTTC) Phan Văn Mãi nêu rõ, đa số ý kiến trong Ủy ban KTTC nhất trí về sự cần thiết việc tiếp tục giảm tiền thuê đất năm 2024 theo đề nghị của Chính phủ.

Đa số ý kiến trong Ủy ban KTTC cho rằng, theo quy định tại khoản 2 Điều 157 của Luật Đất đai năm 2024: "Chính phủ quy định các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa được quy định tại khoản 1 Điều này sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội" và khoản 4 Điều 157 giao "Chính phủ quy định chi tiết". Do đó, UBTVQH chỉ cho ý kiến về các trường hợp được miễn, giảm khác mà chưa được quy định tại khoản 1 Điều 157, việc quy định mức giảm, ban hành Nghị định thuộc thẩm quyền của Chính phủ.

Bên cạnh đó, có ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, khoản 1 Điều 2 của dự thảo Nghị định quy định đối tượng áp dụng là "người sử dụng đất theo quy định tại Điều 4 Luật Đất đai năm 2024" cần được cân nhắc vì quy định như vậy có khả năng thu hẹp đối tượng được giảm tiền thuê đất; thực tế các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất có thể từ trước khi Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành. Do đó, đề nghị tham khảo cách quy định về đối tượng áp dụng như tại các quyết định của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành về việc giảm tiền thuê đất để bảo đảm bao quát, đầy đủ hơn.

Phát biểu kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và việc ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024; cho rằng, việc Chính phủ trình nội dung này phù hợp với khoản 2, Điều 157 của Luật Đất đai năm 2024; nêu rõ, chính sách giảm tiền thuê đất có tác động rất lớn tới phục hồi, phát triển kinh tế, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm về nội dung đề xuất, tính chính xác của thông tin, số liệu báo cáo sự cần thiết trong việc xây dựng, ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền cho đất năm 2024 bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật; chỉ đạo xử lý các khó khăn, vướng mắc trong việc thu, nộp, hoàn tiền thuê đất hoặc phạt chậm nộp đối với các trường hợp chậm nộp tiền thuê đất trong năm 2024 của các đối tượng được giảm tiền thuế…

Tại Phiên họp, với 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết việc giảm tiền thuê đất năm 2024. Đồng thời, giao Ủy ban Kinh tế và Tài chính chủ trì và phối hợp với Bộ Tài chính, các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu để rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết và xin ý kiến Ủy ban Thường vụ trước khi ký chứng thực.

Nguyễn Dương