[Góc nhìn tuần qua]: Cảnh báo nguy cơ cháy rừng tại nhiều địa phương

Theo các chuyên gia khí tượng, mùa khô năm 2025 được dự báo có nền nhiệt cao hơn trung bình nhiều năm, kèm theo lượng mưa giảm mạnh. Hiện tượng El Nino đang có dấu hiệu mạnh lên, làm gia tăng nhiệt độ và giảm độ ẩm, khiến thảm thực vật khô hạn và dễ bắt lửa hơn. Các đợt nắng nóng gay gắt kéo dài sẽ làm nhiệt độ tăng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho các đám cháy bùng phát và lan rộng nhanh chóng.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, mùa khô hanh năm 2025 tại Việt Nam dự báo sẽ kéo dài và có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao. Các địa phương trên cả nước, đặc biệt là những khu vực có diện tích rừng lớn như Tây Nguyên, Nam Bộ và miền Trung, đang đối mặt với thách thức lớn trong công tác phòng chống cháy rừng.

Biến đổi khí hậu đang làm gia tăng tần suất và cường độ của các đợt hạn hán, kéo dài thời gian khô hanh. Nhiều khu vực rừng, đặc biệt là rừng tràm, rừng thông và rừng keo, có nguy cơ cao bị cháy do lớp thực bì dày và dễ bắt lửa. Việc mất đi độ ẩm trong đất rừng cũng góp phần làm tăng nguy cơ bùng phát cháy rừng, đặc biệt trong các khu vực có thảm thực vật khô cằn.

Việt Nam có nhiều khu vực rừng rộng lớn trải dài từ Bắc vào Nam, mỗi vùng có đặc điểm khí hậu và thảm thực vật khác nhau. Tuy nhiên, ba khu vực chính có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao nhất vào mùa khô năm 2025 là Tây Nguyên, Nam Bộ và miền Trung. Những khu vực này không chỉ chịu ảnh hưởng từ thời tiết khắc nghiệt mà còn bị tác động bởi các hoạt động kinh tế - xã hội của con người.
Người dân đốt rẫy, xử lý thực bì không đúng cách, vứt tàn thuốc lá bừa bãi hoặc đốt vàng mã trong rừng. Các hoạt động này có thể gây ra những đám cháy nhỏ nhưng nếu gặp điều kiện thời tiết khô hanh, chúng có thể bùng phát thành các vụ cháy lớn.

Việc chuyển đổi đất rừng thành đất canh tác cũng có thể dẫn đến nguy cơ cháy rừng khi việc phát quang không tuân thủ các quy định an toàn phòng cháy. Các hoạt động như đốt rừng lấy đất trồng trọt nếu không được kiểm soát có thể gây cháy lan diện rộng.
Phát triển du lịch sinh thái không kiểm soát cũng là một trong các yếu tô cần đề phòng. Các khu du lịch trong rừng, nếu không được kiểm soát chặt chẽ, có thể là nơi phát sinh các nguồn lửa không mong muốn. Du khách thường không có ý thức cao về nguy cơ cháy rừng, chẳng hạn như đốt lửa trại, vứt rác dễ cháy, hoặc sử dụng bếp ga mini.

Cháy rừng phá hủy hệ sinh thái, làm mất cân bằng đa dạng sinh học, ảnh hưởng đến nguồn nước và làm tăng phát thải khí nhà kính. Hệ động thực vật trong rừng bị thiêu rụi, làm suy giảm đa dạng sinh học nghiêm trọng. Nhiều người dân sống gần rừng có nguy cơ mất nhà cửa, đất canh tác và nguồn nước sinh hoạt. Khói bụi từ cháy rừng cũng gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như bệnh hô hấp. Những vụ cháy lớn còn ảnh hưởng đến giao thông, gây ô nhiễm không khí diện rộng.

Trước bối cảnh mùa khô 2025 dự báo sẽ diễn biến phức tạp, việc nâng cao nhận thức, tăng cường công tác phòng chống cháy rừng và đầu tư vào hạ tầng chữa cháy là vô cùng cần thiết. Chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng và người dân cần phối hợp chặt chẽ để giám sát, phát hiện sớm và xử lý kịp thời các nguy cơ cháy rừng. Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ tiên tiến vào công tác dự báo và phòng cháy chữa cháy sẽ giúp giảm thiểu tối đa thiệt hại do cháy rừng gây ra. Để bảo vệ rừng – lá phổi xanh của hành tinh, mỗi cá nhân đều có trách nhiệm nâng cao ý thức và chung tay hành động nhằm giữ gìn môi trường sống bền vững cho thế hệ tương lai.

Trần Đức