Môi trường là điều kiện, nền tảng, yếu tố tiên quyết cho phát triển bền vững kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế - xã hội đang gây ra những tác động tiêu cực đối với môi trường sống; đòi hỏi phải có sự thay đổi trong ứng xử, có hành động thiết thực để góp phần bảo vệ môi trường.

Từ 1/9, xả nước thải vượt quy chuẩn vào môi trường Hà Nội sẽ bị phạt tiền tỷ

Nhận thức rõ tầm quan trọng đó nên cùng với việc đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường cũng là vấn đề được các cấp, ngành, địa phương tỉnh Kon Tum luôn chú trọng thực hiện với những chương trình, giải pháp, hành động thiết thực, cụ thể.

Trong đó, công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của Luật Bảo vệ môi trường ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo tồn đa dạng sinh học là nhiệm vụ được đặt lên hàng đầu. Từ đó, từng bước tạo chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm trong bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu. Hằng năm, để hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (05/6), tỉnh Kon Tum và các địa phương tổ chức Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ nhằm lan tỏa phong trào trồng cây, trồng rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc; bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường trong toàn xã hội; ra quân dọn dẹp phố sá, thôn làng; tuyên truyền phân loại rác thải, …

Các chương trình sản xuất xanh trong nông nghiệp, sản xuất sạch hơn trong công nghiệp được khuyến khích thực hiện và ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm, hưởng ứng của các tổ chức, cá nhân. Công tác quản lý chất thải rắn từ chất thải sinh hoạt, đến chất thải công nghiệp, chất thải rắn nguy hại, kiểm soát các nguồn thải lớn được thực hiện với nhiều giải pháp đồng bộ. Đặc biệt, nhiều mô hình bảo vệ môi trường đã được nhiều cơ quan, đơn vị xây dựng, tích cực nhân rộng trong toàn tỉnh.

Tiêu biểu như phong trào chống rác thải nhựa, nói không với túi nilon; các mô hình “Đường, làng, nhà tôi xanh, sạch đẹp”; “Đoạn đường phụ nữ tự quản”; “Bảo vệ môi trường”; “Thu gom rác thải nhựa”; Câu lạc bộ phân loại rác thải tại nguồn…do Hội Liên hiệp phụ nữ triển khai xây dựng rộng khắp. Phong trào trồng cây xanh, xây dựng mô hình “Chợ dân sinh hạn chế rác thải nhựa”, “Ngôi nhà thu gom rác thải nhựa trong khối trường học”, các hoạt động “Ngày thứ 7 tình nguyện” và “Ngày Chủ nhật xanh”… được Đoàn thanh niên các cấp từ tỉnh đến cơ sở tích cực thực hiện. Mô hình thu gom rác thải bảo vệ thực vật được các địa phương trên địa bàn huyện Đăk Hà, Đăk Tô triển khai hiệu quả, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, làm đẹp thêm bộ mặt nông thôn...

Cùng với đó, các ngành chức năng cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm việc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó, kịp thời phát hiện và xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Dù đã có những kết quả tích cực, nhưng có lẽ quá trình phát triển kinh tế - xã hội đã và đang tạo ra những áp lực không nhỏ lên môi trường, hệ sinh thái. Thực tế, các hoạt động sản xuất nông nghiệp, dịch vụ, du lịch, y tế, nước thải công nghiệp từ các cơ sở sản xuất chưa qua xử lý hoặc xử lý không triệt để đã làm ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước, chất lượng không khí. Bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận không nhỏ người dân chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm bảo vệ môi trường. Những hành vi ứng xử thô bạo với môi trường như thói quen đổ rác bừa bãi, tùy tiện, chưa phân loại rác thải tại nguồn; sử dụng túi nylon, hộp xốp, đồ nhựa dùng một lần… vẫn diễn ra phổ biến. Tất cả làm cho môi trường sống ngày càng bị ô nhiễm.

Do đó, để bảo vệ môi trường, cùng với những giải pháp kỹ thuật, có lẽ phải bắt đầu từ những thay đổi tự thân của mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp.

Ngày 5/6 hằng năm là Ngày Môi trường thế giới, mỗi năm sẽ có một thông điệp khác nhau, nhưng tất cả đều hướng tới mục tiêu tuyên truyền, nhắc nhở về ý thức, trách nhiệm, khơi gợi nguồn cảm hứng và triển khai các hoạt động thiết thực để bảo vệ môi trường.

Ngày Môi trường Thế giới năm nay (05/6/2025) được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phát động với chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa” (Beat Plastic Pollution), nhằm kêu gọi cộng đồng toàn cầu hành động quyết liệt để giải quyết rác thải nhựa - một trong những thách thức môi trường cấp bách nhất hiện nay. Đây là lần thứ hai trong vòng ba năm (2023-2025) chủ đề này được lựa chọn, thể hiện rõ tính ưu tiên toàn cầu trong kiểm soát ô nhiễm nhựa. Đồng thời, tái khẳng định cam kết sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ đa dạng sinh học, nâng cao khả năng thích ứng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường hợp tác khu vực, quốc tế, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.

Bảo vệ môi trường là vấn đề quan trọng để đảm bảo cho sự phát triển bền vững. Và, đây là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội, mà trọng tâm là ý thức và hành động từ mỗi người dân.

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm về "Thực hành tiết kiệm"

[VIDEO] Những hành động nhỏ cho một tương lai lớn không rác thải nhựa

Tuấn Anh