Những năm gần đây, với tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu, thiên tai tại Việt Nam diễn ra ngày một khốc liệt và bất thường. Mùa mưa lũ năm 2025 được dự báo có xu hướng đến sớm và kéo dài hơn trung bình nhiều năm. Ngay từ tháng 5, nhiều tỉnh đã ghi nhận lượng mưa vượt kỷ lục, gây ngập lụt nghiêm trọng. Đặc biệt, cơn bão số 1 mang tên Wutip đã gây ảnh hưởng nặng nề đến các tỉnh miền Trung, khiến hàng ngàn hecta hoa màu bị ngập úng, hàng chục nghìn người dân phải sơ tán.

Mưa lũ không chỉ tàn phá hạ tầng, làm thiệt hại về tài sản mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho hàng loạt dịch bệnh phát sinh và lây lan. Trong môi trường ẩm ướt, nước đọng lâu ngày, rác thải và xác động vật không được xử lý kịp thời, nhiều loại vi khuẩn, vi rút và ký sinh trùng có cơ hội sinh sôi nảy nở mạnh. Tình trạng nguồn nước ô nhiễm cùng với việc người dân phải sống trong điều kiện thiếu thốn về vệ sinh, thực phẩm và nước sạch khiến nguy cơ bùng phát dịch bệnh tăng cao.

Trước thực trạng này, Chính phủ và Bộ Y tế đã kịp thời ban hành nhiều chỉ đạo và hướng dẫn nhằm ứng phó hiệu quả với dịch bệnh mùa mưa lũ. Trong đó, đáng chú ý là Chỉ thị 19/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các địa phương chủ động xây dựng phương án ứng phó thiên tai gắn với phòng chống dịch bệnh. Bộ Y tế cũng đã ban hành Công văn 3180/BYT-PB, hướng dẫn các địa phương triển khai chiến dịch vệ sinh môi trường, xử lý nước sạch, phun hóa chất diệt muỗi, và tăng cường tuyên truyền phòng bệnh trong cộng đồng.

Công tác phòng chống dịch bệnh trong mùa mưa lũ cần được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, từ hệ thống y tế đến từng hộ dân. Trước hết, mỗi gia đình cần chủ động giữ gìn vệ sinh môi trường xung quanh: thu gom rác thải, xử lý xác động vật, không để nước đọng trong dụng cụ chứa nước, thường xuyên súc rửa bể chứa. Việc rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh cũng là một biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để phòng ngừa bệnh đường tiêu hóa.

Bên cạnh đó, người dân cần sử dụng nguồn nước sạch cho sinh hoạt hàng ngày. Nếu không có nước máy, cần đun sôi nước hoặc sử dụng các biện pháp khử trùng như dùng viên lọc, thuốc tím hoặc Cloramin B. Trong ăn uống, phải đảm bảo nguyên tắc "ăn chín, uống sôi", không ăn thực phẩm ôi thiu hoặc có nguồn gốc không rõ ràng. Đối với trẻ em, cần vệ sinh đồ chơi, tay chân sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc với môi trường bẩn để ngăn ngừa bệnh tay chân miệng.

Mùa mưa lũ 2025 vẫn còn kéo dài và tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường. Trong hoàn cảnh đó, không thể lơ là, chủ quan hay chờ đợi. Chúng ta cần hành động ngay hôm nay – bắt đầu từ những việc nhỏ nhất như dọn dẹp vệ sinh, rửa tay đúng cách, xử lý nguồn nước và giữ gìn môi trường sống. Chỉ với sự chung tay của toàn xã hội, chúng ta mới có thể giảm thiểu thiệt hại do dịch bệnh gây ra, bảo vệ an toàn và sức khỏe cho cộng đồng trong mùa mưa lũ đầy thử thách này.

[Góc nhìn tuần qua]: Cần chủ động ứng phó bão lũ và biến đổi khí hậu

Ban Biên tập Moitruong.net.vn