Đối thoại do Mạng lưới Tài chính khí hậu UNDP (CFN) và Quỹ Phát triển vốn Liên hợp quốc (UNCDF) đồng tổ chức, với sự hỗ trợ của Chính phủ Anh và Thụy Điển.

Ứng phó biến đổi khí hậu: Nhiều giải pháp bảo đảm an ninh nguồn nước

Châu Á - Thái Bình Dương là một trong những khu vực chịu tác động nặng nề nhất từ biến đổi khí hậu, chiếm khoảng 60% dân số thế giới. Rủi ro thiên tai ngày càng gia tăng đe dọa sinh kế, hệ sinh thái và ảnh hưởng đặc biệt lớn đến phụ nữ cùng nhóm dễ bị tổn thương. Dù các nước đã có những khoản đầu tư đáng kể cho hành động khí hậu, khoảng cách giữa nhu cầu tài chính và nguồn lực thực tế vẫn còn rất lớn.

Phó Giám đốc UNDP Khu vực châu Á - Thái Bình Dương Christophe Bahuet nhấn mạnh: “Mỗi cơn bão, hạn hán hay lũ lụt qua đi đều để lại trước hết là khủng hoảng nhân sinh, sau đó là khủng hoảng tài chính. UNDP cam kết đồng hành cùng các bộ tài chính, ngân hàng trung ương và chính quyền địa phương để xây dựng cơ chế tài chính bền vững, tiếp cận đúng đối tượng cần hỗ trợ và gắn kết với hệ thống quốc gia”.

Trong khu vực, nhiều sáng kiến tài chính khí hậu đã được triển khai. Tonga thành lập Quỹ tín thác khí hậu; Tuvalu áp dụng cơ chế “gắn nhãn ngân sách” huy động hàng triệu USD; Indonesia phát hành trái phiếu xanh Hồi giáo (green sukuk) thu về hơn 10 tỷ USD; Thái Lan huy động trên 800 triệu USD qua trái phiếu liên kết bền vững; Bangladesh đi đầu với ngân sách nhạy cảm giới và phát hành “trái phiếu cam” hỗ trợ phụ nữ và chính quyền địa phương. Ở cấp cơ sở, cơ chế tài trợ dựa trên hiệu quả chống chịu khí hậu (PBCRG) do UNCDF thiết kế đã giúp Bangladesh, Campuchia, Nepal, Tuvalu và Quần đảo Solomon tăng cường đầu tư thích ứng có lồng ghép giới. Hiện Campuchia cũng đang xúc tiến thành lập Quỹ Tài chính khí hậu cấp địa phương.

Theo bà Maria Perdomo, Trưởng nhóm Đầu tư khu vực của UNCDF: “Trong bối cảnh viện trợ phát triển chính thức (ODA) sụt giảm, điều cốt yếu là thu hút nguồn vốn tư nhân, không chỉ tại các nền kinh tế thu nhập trung bình, mà cả ở những quốc gia dễ bị tổn thương, xung đột và khủng hoảng”. Báo cáo của OECD dự báo ODA toàn cầu có thể giảm thêm 9–17% trong năm 2025, sau mức giảm 9% năm 2024.

Đối thoại tại Bangkok không chỉ tạo diễn đàn để các quốc gia chia sẻ kinh nghiệm, mà còn thúc đẩy hành động cụ thể nhằm hiện thực hóa Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và Kế hoạch thích ứng quốc gia (NAP). Qua đó, khu vực duy trì đà huy động tài chính khí hậu trong bối cảnh phát triển và địa chính trị nhiều biến động.

Thanh Thanh