Ứng dụng khoa học, công nghệ để phát triển nông nghiệp bền vững
Chuyển đổi xanh - Ngày đăng : 17:00, 26/09/2025
Ứng dụng khoa học, công nghệ để phát triển nông nghiệp bền vững
Trong thời gian qua, tỉnh Tuyên Quang đã triển khai nhiều chính sách đúng đắn, kịp thời trong việc ứng dụng khoa học, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững.
Tích cực triển khai chuyển đổi số
Từ một tỉnh khó khăn, sản xuất nông nghiệp lạc hậu, tự cung, tự cấp, nhờ ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, ngành nông nghiệp của tỉnh Tuyên Quang đã bứt phá khẳng định vững chắc vị trí trụ đỡ của nền kinh tế.
Ông Phạm Mạnh Duyệt - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Ngành nông nghiệp đã tiên phong trong ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất, thực hiện chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Rất nhiều các HTX, trang trại, gia trại đã ứng dụng công nghệ số truy xuất nguồn gốc và đưa sản phẩm nông nghiệp lên sàn thương mại điện tử.
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, hiện đã có trên 270 sản phẩm nông sản chủ lực được đưa lên các nền tảng như Lazada, Shopee, Tiki và các sàn giao dịch nông sản chuyên biệt. Người nông dân giờ đã quen với việc kinh doanh trực tuyến, từ chụp ảnh sản phẩm, viết mô tả đến xử lý đơn hàng. Nhờ đó, nông sản Tuyên Quang không còn bị phụ thuộc vào thương lái và thị trường truyền thống, giúp người dân tăng thu nhập và ổn định cuộc sống. Người tiêu dùng chỉ cần quét mã QR trên bao bì là có thể biết được toàn bộ thông tin về sản phẩm, từ quy trình canh tác, ngày thu hoạch, đến địa điểm sản xuất. Điều này không chỉ tạo niềm tin cho người tiêu dùng mà còn nâng cao giá trị thương hiệu của nông sản Tuyên Quang.
Các mô hình nông nghiệp hữu cơ và nông nghiệp tuần hoàn đang được khuyến khích phát triển. Mô hình VAC (vườn - ao - chuồng) được cải tiến để tạo thành một hệ sinh thái khép kín. Phân bón hữu cơ từ chất thải chăn nuôi được ủ hoai để bón cho cây trồng, nước thải được xử lý để nuôi cá, nuôi lươn. Điều này không chỉ giảm chi phí sản xuất mà còn bảo vệ môi trường đất và nước.
Ngoài ra, việc trồng rừng và bảo vệ rừng cũng là một phần quan trọng của chiến lược chuyển đổi xanh. Rừng không chỉ giữ đất, giữ nước, điều hòa khí hậu mà còn là nguồn tài nguyên quý giá cho các mô hình nông lâm kết hợp. Theo thống kê của Chi cục Kiểm lâm, trung bình mỗi năm Tuyên Quang trồng khoảng trên 11.000ha rừng, đứng TOP đầu trong khu vực miền núi phía Bắc.
Hiệu quả từ ứng dụng khoa học công nghệ
Hiện nay, các giải pháp khoa học công nghệ được đưa vào từng khâu sản xuất. Một trong những minh chứng rõ nét là việc ứng dụng công nghệ nhà màng và nhà lưới để sản xuất rau, củ, quả chất lượng cao.
Tiêu biểu là mô hình trồng dưa trong nhà lưới và ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt của anh Nguyễn Xuân Tiến, phường Hà Giang 2 đã và đang làm thay đổi cách nhìn, tư duy sản xuất của người nông dân vùng cao - nơi vốn chỉ sản xuất theo kinh nghiệm, truyền thống.
Với 3 khu nhà lưới rộng 1.800m2 để trồng dưa lưới đều lắp đặt hệ thống tự động, được kết nối vận hành qua thiết bị di động nên toàn bộ quá trình chăm sóc do máy móc thực hiện. Khi thời tiết mưa, độ ẩm không khí cao, thiết bị cảm biến sẽ điều chỉnh lượng nước tưới cho thích hợp với cây trồng. Công việc duy nhất trong suốt chu kỳ sản xuất của người nông dân như anh Tiến là thu hái sản phẩm.
Anh Tiến chia sẻ: Ứng dụng khoa học kỹ thuật, số hóa sản xuất đã giảm 80% công sức lao động, điều mà người nông dân như anh hài lòng là chất lượng sản phẩm làm ra rất đồng đều, giảm thiểu rủi ro từ thời tiết, sâu, bệnh hại, mang lại giá trị kinh tế cao hơn rất nhiều so với canh tác truyền thống.
Mô hình nông nghiệp nhà màng của Hợp tác xã (HTX) Nông, lâm nghiệp Kim Bình cũng đang tạo ra sản phẩm nông nghiệp chất lượng vượt trội để cung cấp cho thị trường. Anh Cao Văn Phúc, Giám đốc HTX khẳng định: Đầu tư mô hình nhà màng, HTX đã thuần hóa được các dòng dưa chất lượng cao như: Kim hoàng hậu, sữa, Ichiba. Với công nghệ nhà màng đã hạn chế được đến mức thấp nhất tác động của thời tiết, sâu bệnh hại, đồng thời ổn định được nhiệt độ, độ ẩm, tạo môi trường phát triển nhất cho cây trồng. Theo anh Phúc, chỉ với 2.700m2, mỗi năm HTX sản xuất ra khoảng 24 - 25 tấn dưa chất lượng cao các loại, thu về gần 1 tỷ đồng.
Theo số liệu tổng hợp của Sở Nông nghiệp và Môi trường, hiện toàn tỉnh có trên 3.900ha cây trồng được sản xuất theo tiêu chuẩn nông nghiệp hiện đại, nông nghiệp thông minh, tập trung vào các loại cây ăn quả, cây công nghiệp, rau đậu... Ứng dụng sản xuất nông nghiệp thông minh, giá trị sản phẩm tăng khoảng 30 - 40% so với sản xuất truyền thống; tỷ lệ sâu, bệnh hại giảm từ 35 - 40%, không phát sinh dịch hại trên diện rộng.
Theo ông Phạm Mạnh Duyệt, trên cơ sở những gì đã đạt được và với cơ chế, chính sách cùng những hướng đi rõ ràng, lĩnh vực nông nghiệp của tỉnh sẽ có những bước đột phá mới. Ngành sẽ tiếp tục phối hợp, theo dõi thực hiện các đề tài, dự án khoa học thuộc lĩnh vực nông nghiệp, phát triển nông thôn, quản lý, khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường…
“Mục tiêu của ngành không chỉ là tăng trưởng, mà còn củng cố trụ đỡ của các ngành kinh tế và xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, bền vững, thân thiện với môi trường” - ông Phạm Mạnh Duyệt khẳng định.
