Theo ông Phạm Đức Đoàn - Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn thành phố Cần Thơ, mực nước đo tại trạm Thủy văn Cần Thơ trên sông Hậu lúc 18 giờ đạt 2,29 m, vượt báo động III đến 0,29 m và cao hơn 2 cm so với kỷ lục 2,27 m ghi nhận vào ngày 12/10/2022. Đây là mức đỉnh triều cao nhất trong năm 2025.

Giao thông tê liệt, người dân bì bõm giữa biển nước

Triều cường trùng với giờ cao điểm và mưa lớn khiến các tuyến đường huyết mạch như Cách Mạng Tháng Tám, Nguyễn Văn Cừ, Bùi Hữu Nghĩa, khu vực chợ Bình Thủy ngập sâu hơn nửa bánh xe. Hàng loạt phương tiện chết máy, người dân phải dắt bộ qua đoạn ngập. Lực lượng chức năng được huy động để điều tiết giao thông và hỗ trợ di chuyển qua vùng nước sâu.

Ngập nặng cũng xảy ra tại các khu vực ven như Cồn Khương, An Bình, Ô Môn, phường Sóc Trăng (thành phố Sóc Trăng cũ) và trên Quốc lộ 1A (đoạn xã Thạnh Hòa – phường Đại Thành). Tại đây, ít nhất 3 điểm ngập sâu gây cản trở lưu thông.

Ở phường Cái Khế, nước dâng bất ngờ khiến nhiều hộ dân không kịp ứng phó. Nước tràn vào nhà, buộc người dân phải dùng bao cát, ván gỗ để chắn nước.

Khác với khu vực Bình Thủy, các tuyến đường trung tâm ở phường Ninh Kiều và Tân An không bị ngập sâu nhờ hệ thống âu thuyền và cống ngăn triều như âu thuyền Cái Khế hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, tại khu vực bến Ninh Kiều, nước từ sông Hậu tràn qua bờ kè xuống cấp, gây ngập cục bộ tại các tuyến ven sông.

Theo cơ quan khí tượng, nước triều tại Cần Thơ bắt đầu vượt báo động III từ ngày 17/10. Đợt triều này không chỉ chịu ảnh hưởng từ chu kỳ triều cường cuối tháng Tám – đầu tháng Chín Âm lịch mà còn do tác động cộng hưởng của gió mùa Đông Bắc đẩy nước từ cửa sông lên, kết hợp với nước lũ từ thượng nguồn sông Mê Kông. Mưa lớn tại chỗ cùng hệ thống đê bao khép kín làm thu hẹp không gian thoát nước, khiến đỉnh triều dâng cao kỷ lục.

Dự báo, mực nước sẽ duy trì ở mức cao trong 1–2 ngày tới trước khi hạ dần trong khoảng 4–5 ngày.

Đồng bằng đang mất không gian cho nước

Thạc sĩ Nguyễn Hữu Thiện - chuyên gia nghiên cứu sinh thái vùng Đồng bằng sông Cửu Long cho rằng triều cường cực đoan không chỉ do nước biển dâng mà chủ yếu do đồng bằng sụt lún nhanh hơn nhiều lần so với tốc độ nước biển dâng. Nguyên nhân chính là khai thác nước ngầm quá mức và việc đê bao khép kín khiến nước lũ, nước triều không còn không gian lan tỏa, bị dồn nén vào dòng chính sông Tiền và sông Hậu, gây ngập nặng tại các đô thị.

Việc trung tâm Ninh Kiều được bảo vệ bằng hệ thống công trình, trong khi Bình Thủy trở thành “rốn ngập”, là minh chứng cho hệ quả của việc mất không gian chứa nước.

Theo ông Thiện, giải pháp bền vững không nằm ở việc tiếp tục xây thêm đê bao hay âu thuyền mà phải trả lại không gian cho nước. Đồng bằng cần giảm diện tích lúa ba vụ, mở lại không gian thoát lũ, khôi phục chế độ mặn – ngọt luân phiên cho vùng ven biển theo Quy hoạch tích hợp Đồng bằng sông Cửu Long (Quyết định 287/QĐ-TTg). Khi đó, áp lực nước mới giảm, hạn chế nguy cơ ngập lụt nghiêm trọng tại các đô thị.

Triều cường lập đỉnh mới là lời cảnh báo rõ ràng về tính dễ tổn thương của đồng bằng sông nước. Nếu không có chiến lược quản lý nước tổng hợp và linh hoạt, những “biển nước” giữa lòng đô thị sẽ còn tiếp diễn.

Triều cường đạt đỉnh trùng mưa lớn, nhiều khu vực TP.HCM nguy cơ ngập sâu

Quốc Minh