Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tổ chức lấy ý kiến đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 15 luật thuộc lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, trong đó có các điều khoản của Luật Bảo vệ môi trường. Dự thảo tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định tại Điều 51, Điều 52 và Điều 111 liên quan đến hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường của khu sản xuất, kinh doanh dịch vụ tập trung và cụm công nghiệp.

Tháo gỡ khó khăn trong xử lý nước thải tập trung

Hiện nay, theo quy định tại khoản 1 Điều 51 Luật Bảo vệ môi trường, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung phải có hệ thống thoát nước mưa, hệ thống thu gom và xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn môi trường. Khoản 4 của điều này cũng yêu cầu các cơ sở trong khu phải đấu nối toàn bộ nước thải vào hệ thống xử lý nước thải tập trung và chấm dứt việc xả nước thải sau xử lý vào hệ thống thoát nước mưa trong vòng 24 tháng.

Các quy định tương tự cũng được áp dụng đối với cụm công nghiệp theo Điều 52 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Cụm công nghiệp bắt buộc phải hoàn thành hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung trong thời hạn 24 tháng và không được tiếp nhận dự án mới nếu chưa có hệ thống này.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hưng Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Môi trường, quá trình triển khai cho thấy nhiều khu, cụm công nghiệp hình thành trước thời điểm Luật 2020 có hiệu lực gặp khó khăn về quỹ đất, nguồn vốn hoặc đặc thù hoạt động, dẫn đến chưa thể đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung theo yêu cầu. Điều này ảnh hưởng tới thu hút đầu tư và hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.

Dự thảo Luật mới đề xuất trao quyền cho địa phương xây dựng lộ trình phù hợp để đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung đối với những khu, cụm công nghiệp này. Đồng thời, trường hợp không còn quỹ đất hoặc các doanh nghiệp thứ cấp đã có hệ thống xử lý nước thải riêng đạt chuẩn, dự thảo cho phép miễn nghĩa vụ đầu tư hoặc đấu nối vào hệ thống tập trung. Các doanh nghiệp vẫn có thể nâng công suất sản xuất nếu bảo đảm yêu cầu bảo vệ môi trường.

Đây được xem là giải pháp tháo gỡ vướng mắc tồn tại tại nhiều khu công nghiệp cũ, vừa đảm bảo yêu cầu môi trường, vừa tạo điều kiện duy trì hoạt động sản xuất ổn định.

Siết quản lý phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất

Bên cạnh đó, dự thảo Luật sửa đổi khoản 1 và khoản 3 Điều 71 của Luật Bảo vệ môi trường liên quan đến nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất theo hướng bổ sung quy định về lộ trình và tỷ lệ nhập khẩu phế liệu. Mục tiêu nhằm phù hợp với chủ trương phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và giảm phụ thuộc vào nguồn phế liệu nhập khẩu.

Hiện Luật Bảo vệ môi trường 2020 chưa quy định cụ thể vấn đề này, trong khi các quy định về tái chế chất thải rắn trong nước và trách nhiệm tái chế của nhà sản xuất, nhập khẩu đã được nêu rõ tại Nghị định 08/2022/NĐ-CP. Nếu không có cơ chế kiểm soát phù hợp, phế liệu có nguy cơ gia tăng ồ ạt, gây áp lực xử lý và tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Tạo điều kiện cho doanh nghiệp cải thiện công nghệ xanh

Liên quan đến việc điều chỉnh giấy phép môi trường, dự thảo quy định linh hoạt hơn. Doanh nghiệp khi có thay đổi theo hướng tích cực, giảm tác động môi trường, sẽ không bắt buộc phải điều chỉnh giấy phép, trừ khi doanh nghiệp có nhu cầu.

Theo ông Nguyễn Hưng Thịnh, nhiều doanh nghiệp mong muốn các cải tiến về công nghệ, tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải được ghi nhận trong giấy phép như một minh chứng trách nhiệm môi trường, giúp tăng uy tín và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Các sửa đổi lần này thể hiện quan điểm đồng hành cùng doanh nghiệp, giảm rào cản trong thủ tục đầu tư nhưng vẫn đảm bảo mục tiêu kiểm soát môi trường nghiêm ngặt. Đây là bước điều chỉnh chính sách cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và hướng tới phát triển công nghiệp bền vững, thân thiện môi trường.

Ngành Nông nghiệp và Môi trường đồng loạt triển khai chương trình hành động bảo vệ môi trường

Minh An