Trong thế kỷ XXI, nước trở thành yếu tố then chốt của phát triển bền vững. Tốc độ đô thị hóa, gia tăng dân số và tác động của biến đổi khí hậu đang khiến nhiều quốc gia đứng trước nguy cơ thiếu nước nghiêm trọng, dự báo có thể lên tới 40% vào năm 2030 nếu không được quản trị hiệu quả. Đặc biệt tại châu Á – nơi chiếm gần 60% dân số toàn cầu tình trạng khan hiếm và ô nhiễm nguồn nước đặt ra yêu cầu cấp thiết về hợp tác khu vực và quản trị bền vững.

Trong bối cảnh đó, Hội đồng Nước châu Á (AWC) được hình thành nhằm kết nối các chính phủ, cộng đồng khoa học và doanh nghiệp, thúc đẩy giải pháp công nghệ, mô hình tài chính và chiến lược quản trị dài hạn cho tài nguyên nước.

Là quốc gia hạ lưu của nhiều hệ thống sông lớn và chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, Việt Nam nhận thức rõ tầm quan trọng của quản trị nguồn nước. Với cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 và định hướng tăng trưởng xanh, Việt Nam đang đẩy mạnh quản trị nước tổng hợp, cân bằng giữa khai thác, bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái.

Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) năm 2023 và chiến lược quốc gia về tài nguyên nước đều nhấn mạnh quản lý theo lưu vực sông, ra quyết định dựa trên dữ liệu và nâng cao khả năng thích ứng. Chuyển đổi số mở ra cơ hội mới: ứng dụng AI, cảm biến và dữ liệu lớn để theo dõi, dự báo nguồn nước theo thời gian thực; xây dựng mô hình “ngành nước thông minh” với sự hợp tác giữa Việt Nam và các đối tác như AWC, K-water, VWEA và NVWATER.

Hội nghị Hội đồng Nước châu Á lần thứ 23 và Hội thảo kỹ thuật tổ chức tại Hà Nội vào tháng 11/2025 không chỉ là hoạt động thường niên, mà còn mang ý nghĩa biểu tượng về vai trò chủ động của Việt Nam trong hợp tác khu vực. Hơn 200 đại biểu quốc tế, đại diện các bộ ngành và các tổ chức trong nước tham dự, khẳng định Việt Nam sẵn sàng trở thành trung tâm kết nối và đối thoại về tài nguyên nước tại Đông Nam Á.

Tại hội nghị, các bản ghi nhớ hợp tác giữa AWC – NVWATER – VWEA được ký kết, tạo nền tảng cho chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và huy động nguồn lực đầu tư xanh. Các phiên làm việc G2B, B2B mở ra nhiều cơ hội để doanh nghiệp trao đổi kinh nghiệm và tìm kiếm mô hình hợp tác xử lý, giám sát và tái sử dụng nước.

Nước không chỉ là tài nguyên mà còn là cơ sở đảm bảo an ninh, phát triển và thịnh vượng. Việc bảo vệ nước không thể là nỗ lực riêng lẻ của từng quốc gia, mà đòi hỏi mạng lưới hợp tác quốc tế rộng mở. Việt Nam đang tham gia tích cực các diễn đàn lớn như Diễn đàn Nước Thế giới và Hội nghị Nước Liên Hợp Quốc 2026, đóng góp vào định hướng chính sách và giải pháp toàn cầu.

[Góc nhìn tuần qua]: Mưa kỷ lục - Đô thị và nỗi trăn trở “Sống chung với nước trong kỷ nguyên biến đổi khí hậu”

Ban Biên tập Moitruong.net.vn