Cơn bão Kalmaegi đã càn quét qua Philippines, khiến hơn 200 người thiệt mạng, gây ngập lụt nghiêm trọng, phá hủy cơ sở hạ tầng và hàng chục nghìn hecta hoa màu. Khi đổ bộ vào miền Trung Việt Nam tối 6/11, bão tiếp tục gây thiệt hại nặng, làm bật gốc hàng loạt cây xanh, tàn phá khu dân cư và khiến ít nhất 6 người thiệt mạng.

Điều đáng chú ý, thảm họa này xảy ra đúng thời điểm diễn ra Hội nghị COP30 tại Belem (Brazil), như một lời nhắc nghiêm khắc về hậu quả của việc nhân loại vẫn chưa kiểm soát được lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Theo giới khoa học, nhiệt độ mặt nước biển tại Tây Thái Bình Dương và Biển Đông đang ở mức cao bất thường, trở thành “nguồn năng lượng” khiến bão mạnh hơn và mang theo lượng mưa vượt chuẩn. Nhà nghiên cứu Ben Clarke (Viện Grantham, Anh) cho rằng Kalmaegi dữ dội chính vì nước biển ấm lên, hậu quả trực tiếp của xu hướng nóng lên toàn cầu do con người gây ra.

Giới chuyên gia khẳng định, dù không thể quy mọi hiện tượng thời tiết riêng lẻ cho biến đổi khí hậu, nhưng nhiệt độ đại dương tăng rõ ràng đang làm xoáy thuận nhiệt đới “nạp thêm nhiên liệu”, tăng khả năng bùng phát thành siêu bão. Ông Gianmarco Mengaldo (Đại học Quốc gia Singapore) nhận định: “Không phải mọi cơn bão đều mạnh lên, nhưng trong một khí hậu ấm hơn, nguy cơ xuất hiện bão dữ dội, mưa cực lớn và gió mạnh chắc chắn cao hơn nhiều.”

Ông cũng cho biết, số lượng bão mạnh đang có xu hướng gia tăng. Chỉ riêng năm ngoái, Philippines hứng chịu tới 6 cơn bão chết người trong vòng 1 tháng, trong đó có giai đoạn 4 cơn hình thành cùng lúc trong tháng 11, đây là điều gần như chưa từng có trong lịch sử.

Các nhà khoa học khu vực, như ông Dhrubajyoti Samanta (Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore) và ông Feng Xiangbo (Đại học Reading, Anh), đều chung nhận định: Ngay cả khi tổng số bão không tăng, việc chúng xuất hiện dồn dập trong thời gian ngắn cũng khiến thiệt hại tích lũy, chồng chất. Kalmaegi là minh chứng điển hình khi đất đã bão hòa, sông ngòi đầy ắp và hạ tầng suy yếu, chỉ một cơn bão trung bình cũng có thể gây ra hậu quả thảm khốc.

Các nghiên cứu mới cũng cho thấy phạm vi ảnh hưởng của bão đang mở rộng, lan tới cả những vùng vốn ít chịu tác động. Cộng hưởng với mực nước biển dâng và sóng lớn hơn, các khu vực ven biển và vùng trũng thấp ở Philippines, Việt Nam đang trở thành tâm điểm rủi ro trong kỷ nguyên khí hậu cực đoan.

Nền kinh tế Philippines thiệt hại nặng nề do bão Fung-wong

Mai Hương