Đầu tuần này, Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva đã tới địa điểm tổ chức COP30 ở Belém trên chiếc SUV điện màu đen do BYD – hãng xe Trung Quốc sản xuất. Theo hãng tin CNS, COP30 chọn xe điện từ BYD và Great Wall Motor làm phương tiện phục vụ toàn bộ sự kiện, đưa đón nguyên thủ quốc gia, đại biểu và khách tham quan.

Trung Quốc đang cho thấy sự hiện diện nổi bật hơn hẳn so với một thập kỷ trước. Tại COP21 ở Pháp, nơi hình thành Thỏa thuận Paris – Trung Quốc chỉ có một gian hàng nhỏ phục vụ hội thảo kỹ thuật. Nhưng năm nay, gian của nước này xuất hiện ở vị trí đắc địa gần lối vào, sát gian hàng chủ nhà Brazil. Bên trong, khách tham quan có thể thưởng thức cà phê bền vững, xem các sản phẩm trưng bày như gấu trúc đồ chơi và quà lưu niệm gắn thương hiệu Trung Quốc, đồng thời nghe các tập đoàn năng lượng tái tạo lớn trình bày tầm nhìn phát triển xanh.

“Chúng ta hãy tôn vinh di sản và thực hiện tầm nhìn Paris”, Meng Xiangfeng, Phó chủ tịch CATL – nhà sản xuất pin lớn nhất thế giới, cung cấp cho Tesla, Ford và Volkswagen nói tại hội thảo lần đầu tiên họ tổ chức ở COP.

Trong tuần, Thứ trưởng Bộ Sinh thái và Môi trường Trung Quốc Li Gao nhấn mạnh việc nước này dẫn đầu lĩnh vực năng lượng tái tạo “mang lại lợi ích lớn cho các quốc gia, đặc biệt tại Nam Bán cầu”. Nhiều chuyên gia nhận định vai trò dẫn dắt mà Washington từng nắm giữ trong nhiều năm đang dịch chuyển sang Bắc Kinh.

“Nước chảy chỗ trũng, ngoại giao cũng vậy”, Francesco La Camera, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Tái tạo quốc tế, nhận định. Ông cho rằng Trung Quốc đang lấp khoảng trống để lại từ phía Mỹ, nhất là khi nước này thống trị chuỗi giá trị năng lượng tái tạo và xe điện.

Từ vị thế khiêm tốn cách đây 10 năm, Trung Quốc hiện đã trở thành nhân tố trung tâm tại các hội nghị khí hậu, phản ánh bối cảnh thay đổi khi Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại nắm quyền. Ông Trump vốn hoài nghi về biến đổi khí hậu đã rút Mỹ khỏi Thỏa thuận Paris và năm nay tiếp tục từ chối cử phái đoàn cấp cao đến COP30.

“Ông Trump sẽ không đánh đổi an ninh kinh tế và quốc gia để theo đuổi các mục tiêu khí hậu mơ hồ”, phát ngôn viên Nhà Trắng Taylor Rogers nói. Tuy nhiên, giới quan sát cảnh báo việc Washington rút khỏi tiến trình đàm phán khiến Mỹ đánh mất ảnh hưởng, trong khi Trung Quốc tăng tốc mở rộng vị thế trong các ngành công nghiệp xanh.

Trong bối cảnh Mỹ vắng mặt, các diễn giả và tập đoàn Trung Quốc xuất hiện dày đặc tại COP30. Bên cạnh CATL còn có State Grid – công ty điện lực lớn nhất thế giới cùng các tập đoàn năng lượng mặt trời như Trina và Longi. BYD cũng trình diễn dàn xe hybrid cắm sạc sử dụng nhiên liệu sinh học, sản xuất từ nhà máy của hãng ở Bahia, Brazil.

Chủ tịch COP Andre Correa do Lago và Giám đốc điều hành COP30 Ana de Toni đều đánh giá cao vai trò dẫn dắt công nghệ năng lượng sạch của Trung Quốc.

Vấn đề nhiên liệu hóa thạch trở thành tâm điểm tranh luận tại COP30

Thu Lan