Thúc đẩy thực thi mục tiêu ứng phó biến đổi khí hậu đến 2035
Biến đổi khí hậu - Ngày đăng : 12:00, 20/11/2025
Thúc đẩy thực thi mục tiêu ứng phó biến đổi khí hậu đến 2035
Dự thảo cập nhật lần thứ ba Báo cáo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC 3.0) của Việt Nam cho giai đoạn 2026 - 2035 đang được Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoàn thiện. Tài liệu nêu rõ, nếu không có các biện pháp ứng phó hiệu quả, thiệt hại kinh tế do biến đổi khí hậu có thể khiến Việt Nam mất tới 12–14,5% GDP mỗi năm vào năm 2050.
Đáp ứng trách nhiệm trong Thỏa thuận Paris
Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu được thông qua tại COP21 yêu cầu các quốc gia đưa ra và thực hiện NDC như cơ sở để hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu và tiến tới phát thải ròng bằng “0”. Tính đến cuối tháng 10/2025, đã có 66 quốc gia gửi NDC 3.0 đến Ban Thư ký UNFCCC. Điểm nổi bật của các NDC lần này là việc tích hợp mục tiêu phát triển kinh tế vào các cam kết giảm phát thải đến 2035, nhằm tăng tính khả thi trong triển khai.
Dù vậy, số lượng NDC nộp mới chỉ chiếm một phần ba số quốc gia tham gia Thỏa thuận Paris. Do đó, thế giới vẫn chưa có đủ cơ sở để khẳng định có thể đạt mức giảm 60% phát thải so với năm 2019 - mức cần thiết để giữ nhiệt độ tăng không quá 1,5°C. Trước thềm COP30, Liên hợp quốc tiếp tục kêu gọi các nước nâng mức cam kết và hành động mạnh mẽ hơn.
Ở nội dung thích ứng, phần lớn các quốc gia ưu tiên an ninh lương thực, tài nguyên nước, y tế và hệ sinh thái; đồng thời gia tăng đề cập đến vấn đề Tổn thất và Thiệt hại (L&D). Nhiều nước cũng nêu kế hoạch tham gia thị trường carbon theo Điều 6 và thúc đẩy chuyển dịch năng lượng công bằng.
Việt Nam hoàn thiện mục tiêu giai đoạn 2026–2035
Trong năm 2025, Việt Nam đẩy nhanh tiến độ xây dựng NDC 3.0 dưới sự chỉ đạo của Chính phủ. Quá trình này có sự tham gia rộng rãi của các bộ, ngành, chuyên gia, tổ chức khoa học và đối tác phát triển.
Ông Tăng Thế Cường – Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu cho biết NDC 3.0 được xây dựng theo hướng tính toán kỹ lưỡng, rõ ràng và khả thi trong bối cảnh nguồn lực hỗ trợ quốc tế cho các nước đang phát triển còn hạn chế.
Các nhóm chuyên gia đã rà soát việc thực hiện NDC 2022, xây dựng kịch bản phát triển thông thường (BAU) và xác định mục tiêu giảm phát thải cho từng lĩnh vực: Năng lượng, IPPU, chất thải, sử dụng đất và lâm nghiệp (LULUCF). Lĩnh vực năng lượng được xác định có nhu cầu đầu tư lớn nhất, với tổng nhu cầu vốn tăng thêm ước tính khoảng 73,7 tỷ USD giai đoạn 2026 - 2030 và 105,7 tỷ USD giai đoạn 2031 - 2035.
NDC mới cũng tiếp tục ghi nhận những nỗ lực hoàn thiện chính sách pháp luật của Việt Nam như Luật Bảo vệ môi trường 2020, Nghị định về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính (2022, sửa đổi 2025), Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu đến 2050 và Đề án triển khai kết quả COP26.
Lồng ghép đánh giá tổn thất và tăng cường thích ứng
Ở hợp phần thích ứng, NDC 3.0 tổng hợp các kết quả đạt được và những hạn chế trong ứng phó BĐKH thời gian qua. Các nội dung trọng tâm bao gồm quản lý tài nguyên nước và đất; phát triển nông nghiệp thích ứng; phục hồi và bảo vệ hệ sinh thái; phát triển hạ tầng thích ứng; tăng cường y tế; bảo đảm an sinh xã hội; nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo sớm; phòng chống thiên tai; giảm thiểu tổn thất; đào tạo nhân lực; nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế.
NDC đồng thời lồng ghép đánh giá tổn thất, thiệt hại tại Việt Nam do các hiện tượng khí hậu cực đoan như nước biển dâng, hạn hán, xâm nhập mặn, bão mạnh, lũ quét, sạt lở đất và ngập úng đô thị. Theo dự tính, nếu nhiệt độ toàn cầu tăng 1,5°C, GDP Việt Nam có thể giảm 4,5%; và giảm tới 6,7% khi nhiệt độ tăng 2°C.
Cục Biến đổi khí hậu khẳng định NDC 3.0 được xây dựng dựa trên các số liệu chính thống, kinh nghiệm quốc tế và nghiên cứu chuyên sâu. Là cam kết cao nhất của quốc gia và mang tính ràng buộc quốc tế, NDC chỉ bao gồm các nội dung phù hợp, chắc chắn và có tính khả thi về kỹ thuật, tài chính. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam đóng góp hiệu quả vào nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu trong giai đoạn tới.
