Nghị quyết do Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ký chứng thực, đánh giá việc triển khai Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 thời gian qua đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội và hội nhập quốc tế.

Tuy nhiên, Quốc hội cũng chỉ rõ nhiều hạn chế, bất cập trong quá trình tổ chức thực hiện. Ô nhiễm môi trường vẫn diễn biến phức tạp tại một số khu vực, có thời điểm ở mức nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm không khí do bụi mịn tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Chất lượng môi trường nước tại một số đoạn sông, nhất là trên các lưu vực sông Cầu, Nhuệ – Đáy, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải, chậm được cải thiện.

Hạ tầng bảo vệ môi trường còn thiếu và lạc hậu, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Hiện nay, tỷ lệ cụm công nghiệp và làng nghề có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn còn thấp, lần lượt ở mức 31,5% và 16,6%; chỉ khoảng 18% lượng nước thải đô thị được thu gom, xử lý. Tỷ lệ chôn lấp trực tiếp chất thải rắn sinh hoạt dù đã giảm nhưng vẫn chiếm tới 58,85%. Cả nước vẫn còn 38 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng chưa hoàn thành xử lý triệt để, chủ yếu là các bãi chôn lấp rác thải.

Để khắc phục những tồn tại trên, Quốc hội yêu cầu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu và tổ chức thực hiện nghiêm túc các kiến nghị tại Báo cáo giám sát số 756/BC-ĐGS về việc thực hiện chính sách, pháp luật bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực.

Về các nhiệm vụ, giải pháp đột phá, Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu đổi mới tư duy, hoàn thiện thể chế, chính sách; tăng cường thực thi pháp luật; phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Trong giai đoạn đến hết năm 2026, Quốc hội yêu cầu tổng kết, đánh giá việc thi hành Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, đề xuất sửa đổi, bổ sung và trình Quốc hội xem xét, thông qua vào đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI. Đồng thời, rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến thuế, phí bảo vệ môi trường, bảo đảm thực hiện hiệu quả các mục tiêu chính sách.

Bên cạnh đó, các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch liên quan đến bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu cần được rà soát, cập nhật phù hợp yêu cầu mở rộng không gian phát triển mới, trong đó nhấn mạnh nguyên tắc không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Quốc hội cũng yêu cầu khẩn trương ban hành và triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2025–2030, tầm nhìn đến năm 2045; thực hiện ngay các giải pháp cấp bách nhằm cải thiện chất lượng không khí tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh; sớm hoàn thiện hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia và thiết lập sàn giao dịch carbon trong nước.

Quốc hội giao Chính phủ tổ chức thực hiện nghị quyết, định kỳ báo cáo kết quả tại các kỳ họp Quốc hội, đồng thời ban hành chương trình, kế hoạch cụ thể, xác định rõ trách nhiệm, lộ trình và nguồn lực thực hiện.

Hôm nay, Quốc hội biểu quyết về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường

Hạ Anh