Giải pháp giảm thiểu chất thải rắn sinh hoạt tại Thanh Hóa
Bảo vệ môi trường - Ngày đăng : 19:00, 13/10/2025
Giải pháp giảm thiểu chất thải rắn sinh hoạt tại Thanh Hóa
Trong bối cảnh phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường, tỉnh Thanh Hóa đang đặt mục tiêu đầy tham vọng: Giảm tỷ lệ chôn lấp trực tiếp chất thải rắn sinh hoạt từ 62,6% năm 2024 xuống dưới 30% vào năm 2025. Đây là bước đi mạnh mẽ nhằm hiện thực hóa chiến lược phát triển kinh tế xanh, song hành cùng những giải pháp quyết liệt và không ít thách thức.
Hành động quyết liệt từ chính quyền địa phương
Từ khi Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực, Thanh Hóa đã triển khai hàng loạt giải pháp đồng bộ trong quản lý chất thải rắn sinh hoạt. UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn kỹ thuật phân loại rác tại nguồn, đồng thời tăng cường kiểm soát hoạt động thu gom và xử lý chất thải của các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp.
Tỉnh cũng đã áp dụng quy định về việc hộ gia đình, cá nhân phải chi trả phí thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa trên khối lượng hoặc thể tích rác đã được phân loại. Mức phí này sẽ được tính toán theo quy định của pháp luật về giá, phù hợp với Luật Giá.
Về hạ tầng, địa phương đã chủ động bố trí quỹ đất và nguồn vốn đầu tư xây dựng hệ thống thu gom, trung chuyển và xử lý chất thải. Thanh Hóa cũng khuyến khích xã hội hóa, thu hút các nguồn lực đầu tư xây dựng khu xử lý rác hiện đại, hạn chế tối đa phương pháp chôn lấp.
Công tác tuyên truyền cũng được đẩy mạnh với sự phối hợp của các tổ chức chính trị - xã hội và cơ quan báo chí nhằm nâng cao ý thức phân loại và xử lý rác đúng quy định trong cộng đồng dân cư.
Nút thắt chính sách và hạ tầng
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu giảm hơn 30% rác chôn lấp chỉ trong vòng một năm, Thanh Hóa đang phải đối mặt với nhiều rào cản lớn.
Thách thức đầu tiên là vấn đề quy định giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải. Dù Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành các thông tư mới (Thông tư 12, 35 và 36 năm 2024), UBND tỉnh vẫn chưa có văn bản quy định cụ thể mức phí dịch vụ đối với hộ gia đình, cá nhân. Điều này khiến các địa phương chưa có cơ sở để lập dự toán chi phí sự nghiệp công trong lĩnh vực vệ sinh môi trường.
Bên cạnh đó, hạ tầng thu gom, vận chuyển và xử lý rác chưa đồng bộ. Các dự án khu xử lý bằng công nghệ đốt và thu hồi năng lượng còn chậm tiến độ; phương pháp chôn lấp vẫn chiếm tỷ lệ chủ đạo. Hiện chưa có nhà máy xử lý riêng biệt cho từng loại chất thải đã phân loại, như rác thực phẩm. Một số phường, thị trấn còn thu gom và xử lý rác thiếu đồng bộ, ảnh hưởng đến hiệu quả chung.
Để hiện thực hóa mục tiêu giảm tỷ lệ rác chôn lấp xuống dưới 30% trong năm 2025, Thanh Hóa cần sớm ban hành quy trình, định mức kinh tế - kỹ thuật và tỷ lệ chi phí quản lý chung cho các hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý rác.
Đặc biệt, tỉnh nên tham khảo, học tập các mô hình điểm từ những địa phương đã triển khai hiệu quả cơ chế tính phí rác theo khối lượng hoặc thể tích. Việc này không chỉ giúp chuẩn hóa quản lý mà còn khuyến khích người dân giảm lượng rác phát sinh ngay từ nguồn.
Mục tiêu giảm mạnh tỷ lệ rác chôn lấp là một bước ngoặt trong chiến lược phát triển bền vững của Thanh Hóa. Song để biến kế hoạch thành hiện thực, bên cạnh quyết tâm chính trị, địa phương cần đẩy nhanh hoàn thiện chính sách, nâng cấp hạ tầng và huy động sức mạnh toàn xã hội.
Nếu làm được điều đó, Thanh Hóa sẽ không chỉ đạt được mục tiêu đề ra, mà còn có thể trở thành hình mẫu trong công tác quản lý rác thải sinh hoạt theo hướng hiện đại, xanh và bền vững.
