Iran đối mặt nguy cơ phải di tản dân khỏi thủ đô do cạn nước
Tin Quốc tế - Ngày đăng : 20:00, 14/11/2025
Iran đối mặt nguy cơ phải di tản dân khỏi thủ đô do cạn nước
Thủ đô Tehran của Iran đang rơi vào tình trạng khan hiếm nước nghiêm trọng. Trước nguy cơ hàng triệu người thiếu nước sinh hoạt, Tổng thống Masoud Pezeshkian cảnh báo chính quyền có thể phải áp dụng hạn mức cấp nước, thậm chí tính đến phương án di dời thủ đô về phía nam đất nước.
Hãng Reuters (Anh) dẫn lời Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cảnh báo, nếu không có mưa trước tháng 12, chính quyền buộc phải áp dụng hạn mức phân phối nước tại thủ đô Tehran. Ông nhấn mạnh: “Ngay cả khi cấp nước luân phiên mà trời vẫn không mưa, thì cũng sẽ không còn nước để dùng. Người dân có thể phải rời bỏ Tehran.”
Iran đang trải qua cuộc khủng hoảng nước nghiêm trọng sau một mùa hè nắng nóng gay gắt với lượng mưa ít ỏi. Tháng 7 và 8 vừa qua, chính phủ phải ban bố tình trạng khẩn cấp trong các kỳ nghỉ lễ để giảm tiêu thụ nước và năng lượng, đồng thời đóng cửa nhiều tòa nhà công cộng khi nhiệt độ ở một số khu vực vượt 50°C. Biến đổi khí hậu được cho là yếu tố khiến tình hình thêm trầm trọng, làm gia tăng tốc độ bốc hơi và cạn kiệt nguồn nước ngầm.
Theo chính phủ Iran, cuộc khủng hoảng bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, gồm chính sách quản lý yếu kém của các nhiệm kỳ trước, khai thác quá mức và tác động của khí hậu cực đoan. Tổng thống Pezeshkian cho biết, năm 2024 lượng mưa trung bình của Iran chỉ đạt 140mm (giảm hơn 50% so với mức tiêu chuẩn 260mm); còn năm 2025, lượng mưa ước tính tiếp tục giảm dưới 100mm.
Ông cảnh báo nước trong các hồ đập và giếng khai thác đang giảm mạnh, trong khi chi phí chuyển nước từ các khu vực khác lên tới 4 USD (khoảng 124.000 đồng) cho mỗi mét khối. Hiện các đập thủy lợi cung cấp khoảng 70% lượng nước cho Tehran, 30% còn lại đến từ nguồn nước ngầm nhưng cả hai nguồn đều đang suy kiệt nhanh chóng, đe dọa nghiêm trọng đến an ninh nguồn nước của thủ đô hơn 8 triệu dân.
Trước đó tờ The Guardian (Anh) đưa tin, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cho biết nước này không còn lựa chọn nào khác ngoài việc xem xét chuyển thủ đô từ Tehran xuống khu vực phía nam, trong bối cảnh thành phố hơn 10 triệu dân đang đối mặt với tình trạng thiếu nước nghiêm trọng, sụt lún đất và quá tải hạ tầng.
Phát biểu trong chuyến thăm tỉnh Hormozgan ngày 2/10, Tổng thống Pezeshkian nhấn mạnh vị trí chiến lược của miền Nam Iran có thể mang lại cơ hội phát triển kinh tế và mở rộng quan hệ thương mại quốc tế. Ông nói: “Khu vực này nằm bên bờ vịnh Ba Tư, có lối ra biển trực tiếp và tiềm năng phát triển to lớn. Nếu có tầm nhìn khác về năng lực của vùng này, chúng ta có thể xây dựng một khu vực thịnh vượng và phát triển. Không thể chỉ chấp nhận hiện trạng mà không lập một kế hoạch khoa học, chính xác và phù hợp cho tương lai.”
Nhà lãnh đạo Iran thừa nhận đề xuất dời đô từng vấp phải nhiều ý kiến phản đối, song ông đã trình kế hoạch này lên Đại giáo chủ Ali Khamenei từ năm 2024. Tuy nhiên, trước tình trạng khan hiếm tài nguyên và khủng hoảng nước ngày càng nghiêm trọng, Iran không thể trì hoãn thêm.
Thủ đô Tehran hiện có hơn 10 triệu dân, tiêu thụ gần 1/4 tổng lượng nước của Iran. Các hồ chứa cung cấp khoảng 70% nhu cầu nước cho thành phố, song lượng mưa thấp cùng tốc độ bốc hơi cao đã khiến nguồn dự trữ suy giảm nghiêm trọng, buộc chính quyền phải tăng cường khai thác nước ngầm để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất.
