Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc Volker Turk, ngày 24/11, bày tỏ thất vọng trước kết quả này của Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) tại Belém, Brazil. Ông đồng thời lưu ý về những trách nhiệm pháp lý mà các quốc gia và doanh nghiệp có thể phải đối mặt trong tương lai liên quan tới biến đổi khí hậu.

Theo thỏa thuận vừa đạt được, các quốc gia được kêu gọi tự nguyện “đẩy nhanh” các hành động khí hậu, nhưng chỉ nêu mang tính hàm ý về việc giảm dần nhiên liệu hóa thạch, không đưa ra cam kết bắt buộc.

Phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp và Nhân quyền của Liên hợp quốc tại Geneva, ông Turk nhận định kết quả COP30 phản ánh rõ “sự mất cân bằng quyền lực” trong cuộc khủng hoảng khí hậu toàn cầu.

Ông nhấn mạnh rằng ngành nhiên liệu hóa thạch đang hưởng lợi khổng lồ trong khi lại gây hại nghiêm trọng cho những cộng đồng nghèo nhất, đồng thời yêu cầu minh bạch và giải trình về những thiệt hại mà biến đổi khí hậu gây ra.

Cao ủy Turk dẫn chứng các phán quyết gần đây của Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ), khẳng định rằng chính phủ phải có trách nhiệm ngăn ngừa các tác hại đáng kể đối với khí hậu, trong đó bao gồm việc siết chặt quản lý đối với các doanh nghiệp. Tòa án Nhân quyền Liên Mỹ cũng đã công nhận quyền được sống trong một môi trường khí hậu ổn định, đồng thời kêu gọi các quốc gia tăng cường nghĩa vụ thẩm định và khắc phục thiệt hại liên quan đến khí hậu do doanh nghiệp gây ra.

Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc cảnh báo rằng cách phản ứng hiện nay của cộng đồng quốc tế có thể bị đánh giá khác trong tương lai, đồng thời đặt ra câu hỏi liệu mức độ hành động hiện tại có đủ để tránh những tranh luận pháp lý nghiêm trọng, trong đó có khả năng bị xem xét dưới góc độ các tội danh về môi trường hoặc nhân quyền.

Nhiều quốc gia phản ứng với dự thảo COP30 vì thiếu mục tiêu loại bỏ nhiên liệu hóa thạch

Hạ Anh