Việc phát hiện một hố đen vô cùng già cỗi như J1342+0928 cho phép giới nghiên cứu có thể tìm hiểu giai đoạn mấu chốt trong lịch sử vũ trụ, được gọi là kỷ nguyên Tái ion hóa.
(Moitruong.net.vn) – Các nhà thiên văn học đã khám phá ra lỗ đen “có kích thước khủng” cách Trái Đất 13 tỷ năm ánh sáng.
Chuẩn tinh là những vật thể sáng nhất trong vũ trụ
Đây là hố đen xa nhất từng được phát hiện trong lịch sử chinh phục không gian của nhân loại, tồn tại từ thời điểm vũ trụ chỉ mới 5% số tuổi hiện tại, khi sự kiện Big Bang mới xảy ra khoảng 690 triệu năm.
Kỷ lục trước đó là ULAS J1120+0641, phải mất 12,9 tỉ năm ánh sáng của nó mới truyền đến các kính viễn vọng của trái đất. Hố đen mới, được đặt tên J1342+0928, yên vị tại tâm của quầng đĩa khí cực sáng ở giữa trung tâm một thiên hà.
Hố đen to gấp 800 triệu lần kích thước của Mặt Trời, nó đã phát triển đến kích thước đáng kinh ngạc như vậy trong một thời gian ngắn sau khởi nguyên của vũ trụ.
Dấu tích từ vũ trụ ban sơ này là đang nuốt vật chất ở trung tâm của một thiên hà, khiến các nhà khoa học định dạng nó là một chuẩn tinh.
Khám phá bất ngờ này dựa trên dữ liệu được thu thập từ các đài quan sát trên khắp thế giới, bao gồm dữ liệu từ đài quan sát Bắc Gemini trên núi lửa Maunakea của Hawaii và kính thiên văn vũ trụ Nasa được gọi là Wide-field Infrared Survey Explorer (Wise).
Ngay sau sự kiện Big Bang, vũ trụ chỉ là một dạng hỗn hợp vật chất nóng, nguyên sơ, tối tăm, nhưng nở rộng với tốc độ nhanh chóng. Trong quá trình giãn nở, nó nguội lại, tạo điều kiện cho các proton và neutron bắt đầu kết hợp thành nguyên tử hydro ion hóa; và vào khoảng 240.000 đến 300.000 năm sau Big Bang, những nguyên tử hydro này thu hút electron tạo thành hydro trung hòa.
Khi đó, ánh sáng đã có thể di chuyển tự do trong vũ trụ. Sau đó, giai đoạn tái ion hóa được khởi động, đánh dấu giai đoạn chuyển tiếp quan trọng cuối cùng trước khi vũ trụ tiến hóa đến ngày nay. Tuy nhiên, thời điểm khởi đầu cho kỷ nguyên Tái ion hóa vẫn chưa được xác định rõ ràng, nên sự xuất hiện của J1342+0928 cung cấp câu trả lời cho thắc mắc lâu nay của ngành vật lý học thiên thể.
Tuệ An