(Moitruong.net.vn) – Trái bóng World Cup 2018 đã chính thức lăn, người hâm mộ trên cả nước đang… “lăn cùng trái bóng”. Đây cũng là thời điểm bệnh nhân tim mạch nói chung nhập viện tăng đột biến, hệ thống y tế phải… căng mình. BS.CK1 Nguyễn Thị Kim Chi – Khoa Tim mạch tổng quát – BV Nhân dân 115 đã có chia sẻ bí quyết sống vui, khỏe mùa World Cup.
Thức đêm xem bóng đá khiến cơ thể mệt mỏi, căng thẳng
Bị trụy tim vì quá phấn khích khi xem trận Việt Nam thắng Qatar để vào chung kết U23 Châu Á
Theo BS. Nguyễn Thị Kim Chi, Việt Nam thường truyền hình trực tiếp các trận bóng thường diễn ra về khuya. Theo đó, mất ngủ nhiều ngày để dán mắt vào màn hình sẽ làm cho chúng ta mệt mỏi, căng thẳng, cáu gắt, hay quên, dễ nóng tính, buồn ngủ vào ban ngày, giảm năng suất làm việc… Cùng với đó, thời gian biểu thay đổi, nhịp điệu sinh học cơ thể thay đổi cộng với chế độ ăn uống ít được quan tâm đúng mức, một số người còn tổ chức nhậu nhẹt, uống cafe đậm, hút thuốc lá… vì họ muốn có cảm giác phấn khích, cuồng nhiệt hơn. Những chất kích thích này làm cho chúng ta xúc cảm quá mức, không kiểm soát hành vi dễ gây hấn, đánh nhau đưa đến thương vong không đáng có. Đặc biệt sẽ làm cho trái tim của các fan bóng đá mắc bệnh tim mạch thoi thóp hơn. Những tín đồ bóng đá mắc bệnh tim mạch nếu xem trận đấu đầy kịch tính cũng khiến trái tim của họ trở nên xấu hơn. Những quả sút phạt đền có thể làm cho nhiều bệnh nhân tim mạch đứng tim.
Chuyên san y học British Medical Journal đã đăng tải nghiên cứu của các nhà khoa học Anh về World Cup 1998 cho rằng tỷ lệ nhồi máu cơ tim tăng 25% khi đội Anh bị đội Argentina loại bằng cú đá phạt 11m. Tạp chí y học Canadian Cardiology viết rằng, việc thưởng thức môn thể thao yêu thích của bạn từ khán đài hoặc trên truyền hình có thể khiến cơ thể bạn căng thẳng mệt mỏi hơn là trực tiếp tham gia thi đấu.
Mùa World Cup trước, một cổ động viên người Trung quốc đã thiệt mạng tại nhà riêng của mình chỉ vài giờ sau khi Hà Lan “đè bẹp” Tây Ban Nha với tỷ số 5/1. Anh ta chết khi đang ngồi trước màn hình để theo dõi diễn biến của trận đấu. Trên mạng xã hội cũng chia sẻ thông tin về một trường hợp ở Sơn La bị trụy tim vì quá phấn khích khi xem trận Việt Nam thắng Qatar để vào chung kết U23 Châu Á.
“Đối với người làm công tác ngành y như chúng tôi thì World Cup đồng nghĩa với công việc của các bác sĩ, điều dưỡng và hộ lý sẽ vất vả hơn vì số bệnh nhân nhập viện cấp cứu gia tăng đột biến. Đa số các bệnh tim mạch thường mắc như: Nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực, tăng huyết áp, đột quỵ tim, rối loạn nhịp tim… như là một hệ lụy tất yếu của việc cùng ăn, cùng thức và cùng ngủ với bóng đá. Thêm vào đó, việc tổ chức ăn mừng uống quá chén gây tai nạn giao thông không phải là hiếm. Tuy nhiên, các bạn an tâm đi, chúng tôi không hề khuyên các bạn thôi không xem World Cup. Cảm xúc phấn khởi vui tươi chính là stress có ích, giúp máu huyết lưu thông tốt hơn, các mạch máu trong cơ thể sẽ dãn ra, máu đến các cơ quan đích nhiều hơn giúp chúng ta sống mạnh khỏe, yêu đời hơn”, BS. Kim Chi cho biết.
Những lưu ý để có mùa World Cup vui, khỏe
Theo BS. Kim Chi, để có một mùa World Cup vui đúng nghĩa, không chỉ bệnh nhân Tim mạch mà tất cả mọi người cần lưu ý một số điểm sau:
Người bệnh cần uống thuốc đầy đủ theo toa thuốc hàng ngày, nên tư vấn thêm thuốc dự phòng khi huyết áp tăng cao hay đau ngực xảy ra trong khi xem World Cup; Nên trang bị máy đo huyết áp điện tử tại nhà vì bản thân có thể tự sử dụng được hoặc hướng dẫn cho người trong nhà cách sử dụng; Chuẩn bị chế độ dinh dưỡng hợp lý cho người mắc bệnh tim mạch là: Rau cải xanh (xà lách, bắp cải, rau tươi…); cà rốt, bí đỏ, trái cây tươi (cam, dâu, táo, lê, nho, bưởi); các loại hạt như đậu phộng, hạt điều; thức ăn nhẹ như cháo gà, cháo yến, sữa. Tránh thức ăn nhanh, thực phẩm có nhiều chất bột, đường, chất béo, rượu bia, thuốc lá, trà đặc…
Duy trì tập thể dục đều đặn mỗi ngày, có thể điều chỉnh giờ tập, giúp cơ thể tăng sức chịu đựng và dẻo dai; Những động tác vận động tại chỗ như vươn vai, vặn mình, đứng lên ngồi xuống hoặc thay đổi tư thế khi xem bóng đá cũng có tác dụng giảm căng thẳng, bớt mệt mỏi. Tập những bài thể dục nhẹ như đi bộ, đạp xe, yoga… trong giờ giải lao của trận đấu để tăng cường sức khỏe; Hãy biết bảo vệ đôi mắt yêu quý của chúng ta. Giữ khoảng cách tối thiểu từ mắt tới màn hình khoảng 2 m, thỉnh thoảng thay đổi tầm nhìn, nhắm mắt lại trong vài giây để tránh mỏi mắt, hại mắt vì những thay đổi cấu trúc trong mạch máu võng mạc mắt có thể liên quan với tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch sau này.
Nên chọn lọc các trận đấu hay, có cầu thủ hoặc đội bóng mà chúng ta yêu thích để lên lịch cho riêng mình, giúp đỡ mất sức, đảm bảo công việc mà vẫn thỏa mãn được niềm say mê bóng đá của bản thân; Tránh xem những trận đá có tính chất quan trọng được tiên đoán là căng thẳng, kịch tính, nếu bản thân không thể cưỡng lại được thì trước khi xem trận đấu có tính chất kịch tính hồi hộp cần đến bác sĩ điều trị để tư vấn, đánh giá lại sức khỏe một lần nữa; Ngưng xem bóng đá khi cảm thấy quá căng thẳng mệt mỏi, chúng ta vẫn thường nói vui rằng đừng nên cố quá, không khéo lại thành quá cố nhé các bạn.
Nên có bạn hay người thân cùng xem bóng đá, ngoài cảm giác chia sẻ cảm xúc, khi có bất thường về vấn đề sức khỏe, người xem cùng sẽ giúp người bệnh tim mạch kịp thời tránh những kết cục đáng tiếc xảy ra; Khi xem những pha bóng gay cấn, đẹp mắt, người bình luận lại rất hay sẽ truyền cho chúng ta một cảm xúc tuyệt vời làm bạn phấn khích tột đỉnh hay thất vọng vô cùng. Hãy chú ý kiềm chế cảm xúc, tránh hò hét quá mức sẽ dễ mất sức, ảnh hưởng tim mạch mà còn gây ồn ào mất ngủ khó chịu cho người khác.
BS. Kim Chi khuyến cáo, khi gặp một trong các tình huống này gọi ngay 115 hoặc đưa người bệnh đi cấp cứu: Đột ngột đau trước ngực dữ dội, đau như đá đè, như dao đâm, có thể lan lên cổ cằm, cánh tay, sau lưng, có thể kèm khó thở, vã mồ hôi, muốn ngất, tay chân lạnh; Đo huyết áp thấy cao > hay bằng 180/100 kèm đau đầu, buồn ói, nói đớ, yếu liệt tay chân, hôn mê, co giật; Khó thở cấp, thở nhanh, ngộp thở, không nằm được, phải ngồi dậy để thở, da xanh môi tím.
Mai Nhi