Khai mạc Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX

Đại hội có nhiệm vụ đánh giá toàn diện tình hình, kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2014-2019, rút ra những bài học thực tiễn sâu sắc, đề ra các chương trình hành động thiết thực, hiệu quả trong nhiệm kỳ mới.

Khơi dậy mạnh mẽ tinh thần thi đua, sáng tạo

Trao đổi với báo chí trước thềm đại hội, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn cho biết: Trong nhiệm kỳ qua, hệ thống Mặt trận các cấp đã bám sát Nghị quyết Đại hội Mặt trận Tổ quốc lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2014 – 2019. Mặt trận luôn thể hiện vai trò, trách nhiệm được quy định trong cương lĩnh của Đảng, trong Hiến pháp, trong Luật Mặt trận và các văn bản của Đảng, Nhà nước; là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, huy động sức mạnh của toàn dân tộc để thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn

Mặt trận các cấp đã huy động được khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy dân chủ; tham gia giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, chính quyền, tạo được niềm tin của Đảng, nhân dân; thể hiện vai trò, trách nhiệm trong công tác đối ngoại nhân dân, tập hợp kiều bào nước ngoài hướng về quê hương, đất nước để xây dựng, bảo vệ đất nước.

Bên cạnh đó, Mặt trận Tổ quốc cũng thực hiện các Nghị quyết của Đảng về tinh giản biên chế, tinh giản bộ máy nhằm đảm bảo tinh gọn, thực hiện hiệu quả các công việc của Đảng giao; phối hợp với Nhà nước, chính quyền các cấp phát huy sức mạnh của các tổ chức thành viên để hoàn thành các cuộc vận động, các phong trào thi đua do Mặt trận phát động.

Thông qua các cuộc vận động, các phong trào thi đua, đã khơi dậy mạnh mẽ tinh thần thi đua, lao động sáng tạo của các tầng lớp nhân dân, tham gia phát triển kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, giảm nghèo bền vững.

Vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí được tăng cường.

Hoạt động đối ngoại nhân dân của Mặt trận và các tổ chức thành viên đã đóng góp hiệu quả cùng công tác đối ngoại của Đảng, ngoại giao Nhà nước. Hoạt động của Mặt trận ngày càng đổi mới, hướng mạnh về cơ sở.

Cán bộ Mặt trận phải gắn bó, sâu sát với nhân dân

Về những hạn chế, khó khăn trong công tác mặt trận, đồng chí Trần Thanh Mẫn chia sẻ: Một trong những hoạt động trọng tâm của Mặt trận Tổ quốc các cấp là công tác tuyên truyền, vận động. Tuy nhiên, khi thực hiện nhiệm vụ này có nơi chậm đổi mới, hiệu quả chưa cao ở một số lĩnh vực như bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm, trật tự an toàn giao thông…

Đoàn đại biểu dự Đại hội do Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn làm trưởng đoàn đã đến đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Một số nơi việc nắm bắt tình hình nhân dân còn bị động, chưa kịp thời; vẫn còn có những vụ việc bức xúc chưa thấy rõ vai trò phản ánh, tham mưu và tham gia giải quyết của Mặt trận và các tổ chức thành viên. Việc nắm bắt, phản ánh nguyện vọng của người Việt Nam ở nước ngoài chưa thường xuyên.

Việc triển khai các cuộc vận động, phong trào thi đua của Mặt trận và các tổ chức thành viên ở một số nơi, nhất là ở cơ sở, còn chồng chéo, hiệu quả phối hợp chưa cao. Trong vận động xây dựng nông thôn mới, nhiều nơi chưa chú trọng việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; trong vận động xây dựng đô thị văn minh còn chưa rõ về phương thức, tiêu chí đánh giá.

Ngoài ra, công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận mới chỉ tập trung nhiều ở cấp Trung ương và cấp tỉnh. Hoạt động giám sát ở cấp huyện và cơ sở chất lượng, hiệu quả chưa cao, chưa tổ chức được nhiều chương trình giám sát độc lập; chưa có cơ chế, quy trình thích hợp phát huy vai trò giám sát thường xuyên của nhân dân.

Việc theo dõi, đôn đốc xử lý các kiến nghị sau giám sát còn chưa kịp thời, thiếu quyết liệt. Ở một số nơi, Mặt trận chưa thực hiện tốt vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; chưa đề xuất, tham mưu tổ chức gặp mặt, đối thoại giữa cấp ủy, chính quyền với nhân dân.

Nội dung, hình thức, giải pháp công tác tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền ở một số địa phương chưa rõ nét, kết quả còn hạn chế. Việc củng cố tổ chức, nâng cao năng lực hoạt động ở cấp địa phương, cơ sở còn nhiều khó khăn, bất cập…

Từ thực tiễn hoạt động nhiệm kỳ qua, trên cơ sở quyết tâm đổi mới, đáp ứng yêu cầu của đất nước và thực tiễn sinh động của đời sống xã hội, sự mong đợi của các tầng lớp nhân dân, Mặt trận đã đúc rút được một số bài học kinh nghiệm sâu sắc, đó là: Hoạt động của Mặt trận phải luôn bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là chủ trương, đường lối, chính sách về đại đoàn kết toàn dân tộc; đồng thời phải xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân.

Cán bộ Mặt trận phải gắn bó, sâu sát với nhân dân. Bên cạnh đó, Ủy ban Mặt trận các cấp phải thực sự nói lên tiếng nói của cơ quan đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Phương thức hoạt động của Mặt trận cần không ngừng đổi mới, đa dạng, linh hoạt; xác định nhiệm vụ có trọng tâm, trọng điểm; lấy khu dân cư làm địa bàn hoạt động chủ yếu; chú trọng phát triển, nhân rộng các điển hình, nhân tố mới.

Mặt trận Tổ quốc các cấp cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan Nhà nước để đảm bảo về cơ chế, chính sách và điều kiện hoạt động; phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của các tổ chức thành viên để tăng cường sức mạnh tổng hợp; tạo điều kiện nâng cao năng lực hoạt động, uy tín của đội ngũ cán bộ, bởi đây là nhân tố quan trọng góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Mặt trận.

Minh Hà (T/h)