Khám phá này là một bất ngờ lớn bởi hầu hết cá ngựa lùn, trừ một loài ở Nhật Bản, đều sinh sống tại “tam giác san hô”, một khu vực đa dạng sinh học rộng 5 triệu km2 ở phía tây nam Thái Bình Dương. Loài mới được phát hiện cách xa khu vực này hơn 8.000 km.
“Điều đó giống như việc tìm thấy một con chuột túi ở Na Uy”, nhà sinh vật học người Anh Richard Smith, đồng tác giả của nghiên cứu ví von. Đây là loài cá ngựa lùn đầu tiên được tìm thấy tại Ấn Độ Dương cũng như các vùng biển ven lục địa châu Phi.
Các nhà khoa học đã đặt tên cho loài mới là Hippocampus nalu. Nó trông khá giống các loài cá ngựa lùn từng được biết đến, ngoại trừ một bộ gai với những đầu nhọn như răng cưa ở trên lưng. Trong khi đó, họ hàng của nó thường có gai đầu phẳng.
Theo các nhà khoa học loài cá ngựa này về cơ bản không hiếm nhưng vì có kích thước nhỏ nên chúng khó bị phát hiện. Không giống các loài cá ngựa lớn hơn, loài cá ngựa này không bị bắt để làm thuốc đông y hoặc nuôi trong bể cá. Hầu hết các loài cá ngựa lùn đều có cấu trúc giống như 2 cánh trên lưng nhưng loài cá ngựa mới được tìm thấy này chỉ có 1 cánh.
Cá ngựa lùn Hippocampus nalu
Việc tìm thấy một loài cá ngựa lùn tại vùng nước nông ven bờ châu Phi phản ánh thực tế rằng vẫn còn rất nhiều điều chưa được khám khá ở Ấn Độ Dương. Nhóm nghiên cứu tin rằng Hippocampus nalu chỉ là khởi đầu cho những phát hiện mới trong tương lai.
Cá ngựa rất dễ bị tổn thương bởi hoạt động của con người. Nếu không có sự hiểu biết chính xác về tình trạng của chúng để đưa ra các biện pháp bảo tồn phù hợp, nhiều loài có thể sẽ biến mất trước khi chúng ta tìm ra chúng.
Loài cá ngựa lùn đầu tiên được mô tả vào năm 1970, trong khi các loài khác đã được phát hiện từ năm 2000.
“Hầu hết các loài cá ngựa lùn được biết đến từ rất ít mẫu vật và chỉ có ba loài đã được phân tích về mặt di truyền”, các nhà nghiên cứu cho biết.
Trước loài cá này đã có sáu loài cá ngựa lùn được ghi nhận trên biển Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, từ Tam giác san hô, Tây Thái Bình Dương, Úc, đến miền trung Nhật Bản.
Chi tiết nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí ZooKeys hôm 19/5.
Ngọc Linh (t/h)