Theo thông tin ban đầu, khoảng một tháng trước, người dân đi trên bờ kênh (kênh chính thủy lợi Đô Lương) đoạn qua xã Lý Thành (huyện Yên Thành, Nghệ An) bất ngờ phát hiện mặt bê tông của kênh có nhiều đoạn bị nứt, đứt gãy.
Qua kiểm tra sơ bộ, có ít nhất 2 điểm mặt kênh bị đứt gãy. Trong đó chiều dài bị đứt gãy mỗi đoạn khoảng 10m. Miệng vết nứt rộng từ 5-7cm, có điểm chiếm gần hết một nửa mặt đường kênh. Không chỉ nứt mặt bê tông, nhiều đoạn mái lòng kênh bị sạt lở nghiêm trọng. Ngoài những điểm sạt lở trên, dọc tuyến bờ kênh cũng xuất hiện một số điểm rạn nứt.
Sau khi nhận thông tin bờ kênh bị sạt lở, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Nghệ An đã tiến hành kiểm tra hiện trường đường quản lý kênh chính Đô Lương đoạn từ K0 +550 đến K43+782 và phát hiện nhiều điểm bị nứt gãy, sụt lún mặt đường bê tông như K14+270, K15+400, K16+635, K16+682, K17 + 280, K17 +454...
Đặc biệt, tại vị trí K16 +635 đến K16 + 682 bờ tả đã xuất hiện sự cố nứt, sụt lún làm nứt gãy mặt đường bê tông dài 47m và sụt nghiêng xuống 0,3m.
Hằng ngày, đoạn đường bờ kênh này có rất đông người và phương tiện giao thông qua lại. Việc mặt đường sụt lún, đứt gãy, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, đặc biệt trong mùa mưa bão.
Để đảm bảo an toàn cho bờ kênh chính thủy lợi Đô Lương cũng như an toàn cho công tác quản lý vận hành và các phương tiện tham gia giao thông, Công ty Thủy lợi Bắc Nghệ An đã chỉ đạo cắm biển cảnh báo nguy hiểm. Phía công ty cũng báo cáo đề nghị UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp, Chi cục Thủy lợi xem xét, kiểm tra và có ý kiến để triển khai sửa chữa, khắc phục những hư hỏng trên.
Một cán bộ của Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT Nghệ An cho biết: Công trình bàn giao tháng 8/2023, đến nay đã hết thời gian bảo hành nhưng sau khi kiểm tra hiện trường thấy tình trạng xuống cấp, nứt gãy nên đã yêu cầu nhà thầu sữa chữa các điểm hư hỏng, kiểm tra chất lượng trước khi ký nghiệm thu và xác nhận hết thời hạn bảo hành cho nhà thầu. Nguyên nhân nứt gãy, sụt lún ban đầu là do địa chất yếu, xe tải chở vật liệu hạng nặng và kết hợp mưa nhiều.
Được biết, bờ kênh nói trên nằm trong Dự án khôi phục, nâng cấp hệ thống Thủy lợi Bắc Nghệ An được Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (NN&PTNT) phê duyệt dự án đầu tư tại Quyết định số 1929/QĐ.BNN-TCTL ngày 14/8/2012 với tổng mức đầu tư là 5.705 tỷ đồng, vay vốn ODA Nhật Bản (JICA).
Đây là một dự án có ý nghĩa lớn phục vụ cấp nước tưới cho hơn 28.000ha đất sản xuất nông nghiệp, trải dài qua 5 huyện và thị xã với dân số gần một triệu nhân khẩu trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Riêng gói thầu KC2 (K12 – K32) kênh chính Đô Lương tổng mức đầu tư 295 tỷ đồng. Theo thiết kế, bờ kênh kè hình thang lát mái, chiều dài kênh 56 km đi qua 5 địa phương gồm: huyện Đô Lương, Diễn Châu, Yên Thành, Quỳnh Lưu và thị xã Hoàng Mai. Dự án do Sở NN&PTNT tỉnh Nghệ An làm chủ đầu tư.
Hệ thống thủy lợi có vai trò quan trọng trong việc ứng phó biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, bão lụt, bảo vệ tính mạng, tài sản của Nhà nước và Nhân dân. Phát triển và đảm bảo an toàn hệ thống kênh, mương là điều kiện giúp phát triển kinh tế xã hội, giảm nghèo bền vững và hạn chế tối đa các sự cố có tác động tiêu cực đến môi trường: ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, suy giảm tài nguyên...