Cuộc sống xanh

Người gieo "mùa xanh" cho tương lai

Thu Hà - Thu Lan • 20/11/2025 08:51

green-and-white-modern-world-environment-day-presentation-2-.png

Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 hàng năm luôn là dịp đặc biệt để thầy trò khắp cả nước cùng nhìn lại hành trình đã đi qua và tri ân những người làm nghề gieo chữ. Trong không khí hân hoan ấy, khi khắp nơi vang lên những lời chúc tri ân chân thành, tôi đã có dịp ghé thăm Khoa Tài nguyên và Môi trường - Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Ở nơi đây, bao thế hệ giảng viên đã miệt mài giảng dạy, nghiên cứu và truyền đạt tri thức, nuôi dưỡng khát vọng phụng sự Tổ quốc cho sinh viên trong bối cảnh đất nước chuyển mình mạnh mẽ theo yêu cầu phát triển xanh, bền vững và hội nhập quốc tế.

Một buổi chiều phảng phất mưa bay, tôi được ngồi cùng PGS.TS Trần Trọng Phương - Trưởng khoa Tài Nguyên và Môi trường, nhìn lại hành trình nửa đời người của một người thầy tận tụy với nghề, giàu tâm huyết với tuổi trẻ và dành trọn thanh xuân cho con đường giáo dục. Với hơn 28 năm giảng dạy và nghiên cứu, thầy đã đồng hành cùng sự trưởng thành của biết bao thế hệ sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh. Nhưng sâu xa hơn, hành trình của thầy là câu chuyện về một người đi qua những năm tháng khó khăn của giáo dục, chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ của thời đại và luôn giữ trong mình một niềm tin giản dị: Giáo dục có thể làm thay đổi tương lai đất nước.

Ít ai biết rằng con đường đến với nghề giáo của thầy Phương lại bắt đầu rất tình cờ. Sau khi tốt nghiệp phổ thông, thầy đăng ký thi vào các trường đại học khác nhau, trong đó có Đại học Pháp lý và Đại học Tổng hợp, nhưng cũng nộp thêm hồ sơ thi vào Đại học Nông nghiệp I theo định hướng của người thân. Khi vào trường và học xong đại cương, thầy tự mình đưa ra một quyết định không theo ý gia đình, lựa chọn theo học ngành Quản lý ruộng đất - nay là ngành Quản lý đất đai.

PGS.TS Trần Trọng Phương chia sẻ: “Càng học, tôi lại càng thấy thú vị bởi được học nhiều môn kỹ thuật, trắc địa, đo đạc bản đồ, quy hoạch, phần mềm tin học, thổ nhưỡng… được thầy cô cho đi thực tập, thực hành ngoại nghiệp tại trường và địa phương nhiều đã cho bản thân tôi cùng các bạn sinh viên khi đó nắm rất chắc kiến thức từ lý thuyết đến thực tiễn. Từ đó tôi nghĩ, một ngày nào đó mình có thể đi theo con đường này.”

Sau khi tốt nghiệp với thành tích xuất sắc, thầy được mời ở lại giảng dạy tại khoa và đó là thời điểm đánh dấu sự khởi đầu cho một hành trình dài cống hiến cho giáo dục.

28 năm giảng dạy là 28 năm thầy đồng hành cùng bao thế hệ sinh viên. Mỗi khóa học đi qua là một lớp ký ức còn đọng lại và xen lẫn niềm tự hào vì thầy đã truyền đạt rất nhiều kiến thức trong lĩnh vực quản lý đất đai, quản lý tài nguyên và môi trường cho nhiều thế hệ sinh viên để phục vụ sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

“Kỷ niệm đáng nhớ nhất là với khoá 41 (niên khoá 1996-2000), thời kỳ đó khi dạy môn vẽ bản đồ thì các nhóm sinh viên phải mua dụng cụ (bút kim kỹ thuật, bộ thước vẽ). Bàn can vẽ không có, tôi góp tiền cho một nhóm sinh viên lớp tôi chủ nhiệm (QLĐĐ 41C) đi mua bút, mua bóng điện để về đặt kính trên cái xô đựng nước, ở dưới chiếu bóng đèn để can vẽ phần bản đồ và chữ kỹ thuật. Phải nói rằng, những thời kỳ còn khó khăn như thế nhưng các bạn sinh viên thật sự say sưa làm bài tập thực hành rất nghiêm túc. Sau đó thầy trò lại góp tiền chung đi mua mì tôm về ăn chung, thật khó hình dung những điều bình dị của một thời như thế.” - Thầy Phương bồi hồi cảm xúc.

Những khó khăn ấy không làm chùn bước mà ngược lại, thầy và trò lại càng thêm gắn bó. Từ chiếc xô làm bàn vẽ đến hành trình 28 năm gieo hạt xanh cho thế hệ trẻ. Đó chính là vẻ đẹp giản dị và thiêng liêng của nghề giáo - nơi tri thức không chỉ truyền bằng sách vở mà bằng sự chia sẻ, đồng hành và niềm đam mê chân thành.

Nhìn lại chặng đường gần nửa thế kỷ hình thành và phát triển, khoa Tài nguyên và Môi trường đã đào tạo hàng nghìn sinh viên - những người đang đóng góp trong các cơ quản lý đất đai, cơ sở nghiên cứu, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và các lĩnh vực liên quan đến tài nguyên, môi trường, khí hậu và phát triển bền vững.

Thầy Phương chia sẻ: “Điều đáng tự hào nhất của sinh viên Khoa Tài nguyên và Môi trường hiện nay không chỉ nằm ở bề dày truyền thống đào tạo trong gần 50 năm qua của Khoa, mà nằm ở chính tinh thần phụng sự đất nước thông qua tri thức được học của các bạn sinh viên.”

Khi nhắc đến các bạn sinh viên, thầy Phương luôn tự hào thế hệ sinh viên của khoa Tài nguyên và Môi trường luôn năng động, sáng tạo, chủ động tìm tòi, có khả năng làm việc độc lập tốt mà cũng rất xuất sắc trong làm việc nhóm. Đặc biệt là tinh thần sẵn sàng đổi mới, khả năng thích ứng rất nhanh với công nghệ. Các em lớn lên trong thời đại công nghiệp 4.0, chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, vì vậy tư duy số, sự thích ứng và khả năng làm chủ các công cụ công nghệ mới như: AI, GIS, IoT đến các nền tảng phân tích dữ liệu đã trở thành một lợi thế. Các bạn sinh viên không chỉ học để biết, mà học để giải quyết những vấn đề thực tiễn của đất nước trong giai đoạn hiện nay và dám dấn thân để biến tri thức thành giá trị thực tiễn cho xã hội.

“Tự hào của tôi cũng không phải là những con số hay thành tích, mà là việc khoa đã tạo dựng một thế hệ trẻ sẵn sàng gánh vác trách nhiệm, hội nhập quốc tế và góp phần kiến tạo tương lai xanh - bền vững cho đất nước.”

Là người bước qua thời kì chuyển mình của đất nước, PGS.TS Trần Trọng Phương đã đồng hành cùng khoa Tài nguyên và Môi trường từ sự thiếu thốn đến nỗ lực vươn tầm quốc tế. Thầy luôn giữ niềm tin vững chắc vào các bạn sinh viên đang theo đuổi ngành. Các bạn đang bước vào một môi trường học tập mới với phương thức đào tạo thích ứng nền giáo dục trong kỷ nguyên số, nền kinh tế số, nền kinh tế xanh. Các bạn đừng ngại khám phá những kiến thức mới, hãy thử thách bản thân mình qua các công việc được học trên lớp, học từ thầy cô, học từ thực tiễn. Chắc chắn rằng, những bước chân của các bạn sinh viên đang theo học các ngành của khoa Tài nguyên và Môi trường sẽ có những vất vả, thử thách nhưng các em hãy yên tâm, thầy cô trong khoa, trong Học viện cùng các công ty, doanh nghiệp có mối quan hệ hợp tác với khoa sẽ luôn đồng hành bên cạnh các bạn. Khoa sẽ hết lòng hỗ trợ để các bạn biết phóng tầm mắt thật xa và đặt trái tim thật gần trên con đường tri thức.

“Thầy, cô trong khoa sẽ giúp các bạn thấy rõ được giá trị lao động và trân trọng những kết quả học tập, để khát khao trở thành những người có tri thức, đạo đức và biết yêu, biết hy sinh vì Tổ quốc thân yêu của chúng ta. Mỗi khi gặp khó khăn các em hãy nghĩ đến lý do chúng ta trở thành những sinh viên của khoa. Những trải nghiệm đó sẽ là những hành trang các em có được, là tài sản vô giá mà chúng ta gặt hái được bằng sự trưởng thành qua tháng năm.”

Chia sẻ với phóng viên, thầy Phương kỳ vọng sinh viên sẽ trở thành người sáng tạo và ứng dụng công nghệ xanh, ứng dụng hiệu quả AI và IoT trong vấn đề quản trị đất đai, giám sát chất lượng đất, giám sát ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, thế hệ sinh viên của khoa cũng cần mang tư duy bền vững vào môi trường làm việc hiệu quả từ các kiến thức đã được học từ thầy cô trong khoa. Và cuối cùng thầy cũng kỳ vọng và tin tưởng vào thế hệ sinh viên của khoa Tài nguyên và Môi trường biết truyền cảm hứng trách nhiệm với cộng đồng và xã hội.

Thầy Phương chia sẻ, động lực lớn nhất của thầy không đến từ giáo trình, bài giảng hay những lần thuyết trình hay, mà đến từ các bạn sinh viên - thế hệ trẻ luôn khám phá công nghệ, ham học, tư duy sáng tạo, dám đặt câu hỏi, dám theo đuổi những điều tốt đẹp cho môi trường và cộng đồng. Nhìn thấy các bạn sinh viên trưởng thành từng ngày, biết vận dụng kiến thức vào thực tiễn, biết đứng trước một vấn đề đất đai hay môi trường và sẽ nói “chúng em sẽ tìm cách học hỏi, giải quyết”, với thầy, đó luôn là món quà quy giá.

“Mỗi thế hệ sinh viên là một nguồn năng lượng mới, một lý do để cá nhân tôi hay những thầy cô, cán bộ viên chức của khoa Tài nguyên và Môi trường không ngừng cố gắng. Các bạn sinh viên khiến chúng tôi tin rằng những nỗ lực hôm nay, dù nhỏ bé nhưng sẽ góp phần tạo nên một tương lai xanh hơn, bền vững hơn cho đất nước. Và chính niềm tin ấy giúp cho tôi giữ được ngọn lửa nhiệt huyết qua từng thế hệ sinh viên đi qua giảng đường đại học.”

Ngày 20/11 của nhiều người có thể là những bó hoa, món quà, những lễ trao thưởng trang trọng. Nhưng với người thầy đã qua hơn hai thập kỷ đứng lớp như PGS.TS Trần Trọng Phương, điều khiến thầy xúc động là khoảnh khắc gặp lại thế hệ thầy cô đã từng công tác tại khoa. 20/11 là dịp để thầy có cơ hội gặp gỡ tri ân các thầy cô - những người đi trước tạo nền móng cho khoa Tài nguyên và Môi trường để hôm nay thầy Phương được bước tiếp trong hành trình xây dựng và phát triển của khoa.

Ngoài ra, một món quà quý giá lớn hơn mọi bằng khen hay danh hiệu với thầy Phương lại là nụ cười rạng rỡ của các thế hệ sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh khi quay lại thăm Học viện, thăm khoa hay chỉ đơn giản là một lời chúc chân thành được gửi từ những cựu sinh viên. Mỗi năm qua đi, vẫn có những sinh viên nhớ đến khoa, nhớ đến thầy, “không phải vì tôi đã làm điều gì lớn lao, mà vì tôi từng là một phần nhỏ trong hành trình trưởng thành của các bạn sinh viên.”

green-and-white-modern-world-environment-day-presentation-3-.png

Theo PGS.TS Trần Trọng Phương, Trưởng khoa Tài Nguyên và Môi trường, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, chuyển đổi xanh không chỉ là xu thế mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc nếu chúng ta muốn phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Nhận thức rõ điều này, khoa Tài nguyên và Môi trường đã xác định đổi mới chương trình đào tạo, nghiên cứu và hợp tác là ba trụ cột quan trọng để thực hiện chuyển đổi xanh một cách hiệu quả.

Trước hết, về chương trình đào tạo, khoa Tài nguyên và Môi trường thường xuyên rà soát, cập nhật các học phần để bắt kịp với tiến bộ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đối số, đồng thời lồng ghép các nội dung mới về kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, quản trị carbon, nông nghiệp thông minh, phát triển năng lượng tái tạo,… vào giáo trinh, bài giảng. Các chuyên ngành được thiết kế theo hướng liên ngành, giúp sinh viên có góc nhìn đa chiều và kỹ năng giải quyết các vấn đề phức tạp về môi trường.

Về nghiên cứu khoa học, khoa tập trung ưu tiên các đề tài có tính ứng dụng cao, tạo sản phẩm để có thể thương mại hoá, bám sát nhu cầu thực tiễn của thị trường, của xã hội, của địa phương và doanh nghiệp. Chúng tôi đang triển khai nhiều đề tài, dự án như đo đạc giải phóng mặt bằng, quy hoạch kế hoạch sử dụng đất, quản lý rác thải nông thôn theo mô hình kinh tế tuần hoàn, xử lý chất thải chăn nuôi để sử dụng cho cây trồng, nghiên cứu đánh giá chất lượng đất phù hợp cho từng vùng cây trồng, nghiên cứu phòng, chống và thích ứng với rủi ro thiên tai, phục hồi hệ sinh thái vùng ven đô... Đây là những hướng nghiên cứu không chỉ có giá trị khoa học mà còn đóng góp trực tiếp cho cộng đồng.

Một điểm nhấn quan trọng là hợp tác, bởi chuyển đổi xanh không thể thực hiện đơn lẻ. Khoa đẩy mạnh kết nối doanh nghiệp, viện nghiên cứu, các tổ chức trong và ngoài nước để trao đổi tri thức, tiếp nhận công nghệ mới và tạo môi trường thực hành, thực tập cho sinh viên. Gần đây, khoa đã ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác với các doanh nghiệp, công ty hoạt động trong lĩnh vực quản lý đất đai, môi trường, cũng như các trường đại học nổi tiếng đến từ CHLB Đức, Bỉ, Nhật Bản, Thái Lan... phối hợp trong công tác nghiên cứu khoa học và đào tạo sinh viên.