Chưa được phê duyệt bổ sung ĐTM
Trước đó, ngày 27/07/2022, Tòa soạn Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn đăng tải bài viết: Thuận Thành (Bắc Ninh) – Bài 1: Công ty tài chính Địa Cầu hoạt động gây ô nhiễm môi trường, nhiều năm sử dụng đất sai mục đích, chiếm dụng hành lang ATGT. Bài viết thông tin, công ty Cổ phần đầu tư tài chính Địa cầu (công ty tài chính Địa cầu) tại cụm CN Hà Mãn – Trí Quả, (xã Hà Mãn, huyện Thuận Thành) được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt chủ trương đầu tư, cho thuê đất để để xây dựng Nhà máy sản xuất và lắp ráp máy tính với quy mô 21.400 sản phẩm/năm. Nhưng nhiều năm qua, công ty tài chính địa Cầu đã ngang nhiên phân chia nhà xưởng cho Công ty Cổ phần nhựa Super Trường Phát thuê để sản xuất ống nhựa, cho công ty Cổ phần phát triển phân bón nông nghiệp 1 thuê để sản xuất phân bón. Quá trình hợp tác kinh doanh không đúng mục đích sử dụng đất cũng như phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng đến hành lang an toàn giao thông đường bộ.
Để có những thông tin bước đầu vào cuộc kiểm tra, xử lý những dấu hiệu vi phạm của Công ty tài chính Địa cầu và các đơn vị thuê đất, ngày 10/08/2022, PV đã có buổi làm việc với Sở TNMT Bắc Ninh.
Trao đổi với PV, ông Lê Đức Thọ - Phó Chi cục trường Chi cục Bảo vệ môi trường (BVMT) cho biết: Liên quan đến việc kiểm tra các đơn vị hoạt động có dấu hiệu gây ô nhiễm môi trường hệ thống sông Bắc Hưng Hải, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 21/7/2022 đoàn kiểm tra của Sở TNMT đã kiểm tra Công ty tài chính Địa cầu. Qua kiểm tra, phát hiện Công ty tài chính Địa cầu đang cho 3 đơn vị thuê đất gồm Công ty sản xuất điện tử, phân bón và ống nhựa Trường Phát. Hiện tại, Công ty tài chính Địa cầu vừa mới đổi chủ, còn một số vấn đề về đất đai, ranh giới chưa rõ ràng nên đang làm lại thủ tục liên quan đến đất đai.
Ông Nguyễn Đức Hiếu – Chuyên viên Chi cục BVMT cho hay: Theo quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) năm 2008, công ty tài chính địa cầu được phê duyệt để sản xuất và lắp ráp máy tính. Đến năm 2016, Công ty tài chính Địa cầu đã được UBND tỉnh chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, trong đó bổ sung thêm mục tiêu: Cho thuê nhà xưởng, kho bãi để sản xuất gia công các loại chi tiết máy, thiết bị điện tử và gia công sản xuất phân bón. Ngành nghề sản xuất ống nhựa không có trong quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư. Sau khi Công ty tài chính Địa cầu điều chỉnh chủ trương đầu tư cũng chưa lập lại hay bổ sung ĐTM.
Nói về việc công tác quản lý, kiểm tra hằng năm về thực hiện Luật bảo vệ môi trường đối với Công ty tài chính Địa cầu, ông Thọ cho biết: Từ khi hoạt động đến nay, Chi cục BVMT chưa bao giờ kiểm tra việc chấp hành Luật BVMT của công ty. Qua buổi kiểm tra vừa rồi, chúng tôi đang cho Công ty thời hạn cung cấp bổ sung hồ sơ, tài liệu đến ngày 15/08/2022. Nếu sau thời hạn trên Công ty tài chính Địa cầu chưa cung cấp được hồ sơ, Chi cục sẽ hoàn thiện hồ sơ xử lý, báo cáo lãnh đạo sở xử lý theo quy định.
Ngoài ra, ông Thọ cũng cho biết, sẽ có kiến nghị kiểm tra các đơn vị thứ cấp thuê đất trong Công ty tài chính Địa cầu sau khi có kết luận kiểm tra Công ty tài chính Địa cầu.
Trao đổi về công tác quản lý đất đai, ông Nghiêm Đình Nghĩa – Phó phòng Quản lý đất đai, sở TNMT Bắc Ninh cho biết: Công ty tài chính địa cầu được UBND tỉnh cho thuê 1,2ha để sản xuất, tuy nhiên, trong diện tích 1,2ha này vẫn còn một phần nhỏ chưa được giải phóng mặt bằng xong. Khi dự án của Công ty tài chính Địa cầu được Sở kế hoạch đầu tư cấp thay đổi đăng ký đầu tư có bổ sung thêm một số ngành nghề khác thì đến thời điểm hiện tại, Sở TNMT chưa nhận được hồ sơ về đất đai, môi trường liên quan đến việc điều chỉnh chủ trương đầu tư của công ty.
Khi được hỏi về việc Công ty tài chính Địa cầu cho các đơn vị thuê đất, nhà xưởng như vậy có đúng quy định?, ông Nghĩa cho biết: Theo Nghị định 01/2017/NĐ – CP doanh nghiệp được nhà nước cho thuê đất theo đúng mục đích được xác định trong quyết định, hợp đồng thuê đất thì được cho thuê tài sản gắn liền với đất thuê theo đúng mục đích sử dụng, còn ngoài mục đích được xác định trong quyết định, hợp đồng thì là vi phạm. Hiện nay dự án đầu tư của Công ty tài chính Địa cầu không thay đổi, chủ đầu tư không thay đổi nhưng thay đổi mục tiêu đầu tư của dự án thì Công ty tài chính Địa cầu phải hoàn thành các thủ tục về môi trường, đất đai thì mới được cho thuê.
Tại điểm 24, Điều 2, Nghị định 01/2017/NĐ – CP ngày 06/01/2017 sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật đất đai quy định:
24. Bổ sung Điều 38a như sau:
“Điều 38a. Cho thuê tài sản gắn liền với đất thuê, đất thuê lại trả tiền thuê đất hàng năm
1. Tổ chức kinh tế, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, hộ gia đình, cá nhân thuê đất của Nhà nước trả tiền thuê đất hàng năm; thuê đất, thuê lại đất trong khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp, làng nghề trả tiền thuê đất hàng năm và đã được cấp Giấy chứng nhận thì được cho thuê tài sản gắn liền với đất đã được tạo lập hợp pháp theo quy định của pháp luật nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản. Người thuê tài sản phải sử dụng tài sản trên đất theo mục đích đã được xác định trong quyết định cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc trong hợp đồng thuê đất, thuê lại đất đã ký.
Như vậy, đối chiếu với các quy định của pháp luật, có thể thấy sau khi được điều chỉnh chủ trương đầu tư, Công ty tài chính Địa cầu chưa hoàn thiện các hồ sơ về môi trường, chưa hoàn thiện hợp đồng thuê đất với cơ quan chức năng đã cho các đơn vị thuê đất là không đúng. Thậm chí trái với quy định, chủ trương đầu tư bởi trong chủ trương đầu tư điều chỉnh không có ngành nghề sản xuất ống nhựa nhưng công ty tài chính địa cầu vẫn ngang nhiên cho công ty Cổ phần nhựa Super Trường Phát thuê từ năm 2019.
Liên quan đến trách nhiệm quản lý đất đai tại cụm công nghiệp Hà Mãn – Trí Quả, ông Nghĩa cho biết: Theo quy định về Luật đất đai, chủ tịch UBND cấp xã và chủ tịch UBND cấp huyện là đơn vị quản lý đất theo đơn vị hành chính.
Công ty Trường Phát bị xử phạt 45 triệu vì vi phạm Luật bảo vệ môi trường
Nhằm có thêm thông tin về công tác kiểm tra, chỉ đạo xử lý của công an tỉnh Bắc Ninh về môi trường đối với các đơn vị trên, PV đã có buổi làm việc với Phòng cảnh sát PCTP về môi trường (PC05), công an tỉnh Bắc Ninh.
Thông tin với PV, ông Lê Minh – Đội trưởng Đội 1, PC05 công an tỉnh Bắc Ninh cho biết: Công an tỉnh Bắc Ninh nhận được điện mật 08 của C05 và chỉ đạo của Giám đốc công an tỉnh Bắc Ninh liên quan đến việc xử lý các đơn vị vi phạm, gây ô nhiễm hệ thống sông Bắc Hưng Hải. Qua rà soát bằng các nghiệp vụ và công tác trinh sát nắm tình hình thì phát hiện trong quá trình hoạt động, công ty Cổ phần nhựa Super Trường Phát (công ty Trường Phát) xả nước thải ra có dấu hiệu vi phạm về môi trường. Do đó, ngày 01/03/2022, PC05 đã đề xuất Giám đốc Công an tỉnh ban hành quyết định kiểm tra số 29 và tiến hành kiểm tra việc chấp hành Luật BVMT đối với công ty Trường Phát. Qua quá trình kiểm tra, PC05 đã thu mẫu nước thải tại vị trí xả thải ra ngoài môi trường của công ty Trường Phát. Theo kết quả phân tích, ngày 08/04/2022, PC05 đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty Trường Phát, mức phạt 45 triệu đồng về hành vi xả nước thải có thông số môi trường thông thường vượt quy chuẩn kỹ thuật về nước thải trước khi xả ra ngoài môi trường.
Ngoài ra, đoàn kiểm tra cũng ghi nhận các ống nước HDPE là sản phẩm của công ty Trường Phát để trong và ngoài khuôn viên của công ty cũng như việc lấn chiếm lòng đường vỉa hè, đoàn kiểm tra đã nhắc nhở, yêu cầu công ty sắp xếp, thu gọn sản phẩm để đảm bảo an toàn.
Nói về việc kiểm tra sau khi báo chí thông tin, ông Phạm Văn Ngư – Trưởng phòng PC05 công an tỉnh Bắc Ninh cho biết: Sau khi tiếp nhận thông tin báo chí, phòng đã cử trinh sát xuống để nắm bắt tình hình. Tuy nhiên, do năm 2022 Phòng đã kiểm tra 1 lần rồi, hơn nữa vừa rồi cũng phối hợp với đoàn kiểm tra của Sở TNMT kiểm tra nên Phòng không tham mưu lãnh đạo ban hành quyết định kiêm tra nữa, nhưng chúng tôi sẽ đưa công ty Trường Phát vào danh sách hậu kiểm trong thời gian tới.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà – Đội phó đội 2, PC05 Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết: Qua nắm bắt tình hình trinh sát báo cáo Công ty phân bón nông nghiệp I thuê lại một cái kho nhỏ trong Công ty tài chính Địa cầu có để tập kết nguyên liệu phối trộn phân bón. Công ty này không phát sinh nước thải sản xuất, chỉ phát sinh nước thải sinh hoạt. Phòng chưa kiểm tra, xử phạt công ty này, thời gian tới, phòng sẽ báo cáo lãnh đạo có biện pháp kiểm tra, nhắc nhở công ty.
Liên quan đến trách nhiệm của UBND huyện Thuận Thành trong công tác quản lý đất đai, môi trường trên địa bàn, PV đã đặt lịch làm việc với UBND huyện Thuận Thành. Được biết, lãnh đạo UBND huyện giao cho đồng chí Nguyễn Văn Thịnh – Phó Chủ tịch UBND huyện và ông Đỗ Đình Hảo – Trưởng phòng TNMT làm việc với PV. Tuy nhiên, đến nay đã hơn 1 tháng trôi qua, sau nhiều lần PV liên hệ, UBND huyện Thuận Thành vẫn im lặng, chưa bố trí làm việc với PV theo quy định.
Để quản lý, sử dụng đất hiệu quả, đúng mục đích thuê, hạn chế nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Kính đề nghị Sở TNMT kiểm tra làm việc công tâm, minh bạch, xử lý nghiêm vi phạm (nếu có) của Công ty tài chính Địa cầu về đất đai, môi trường. Cần thanh kiểm tra toàn diện việc chấp hành Luật đất đai, Luật bảo vệ môi trường của công ty nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Tòa soạn Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.