TP.Hồ Chí Minh: Năm 2020, siêu thị phải nói không với rác thải nhựa

Mỗi năm lượng rác thải nhựa do con người thải ra đủ để phủ kín 4 lần diện tích bề mặt Trái đất, trong đó 13 triệu tấn rác nhựa trôi nổi trên các đại dương. Rác thải nhựa đang tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia.

Thủ tướng kêu gọi nhà nhà hạn chế rác thải nhựa, người người phòng chống ô nhiễm rác thải nhựa để toàn xã hội tiến đến nói không với rác thải nhựa. Thói quen sử dụng túi nylon, nhựa dùng một lần có thể đem lại sự tiện lợi cho con người trong một khoảng thời gian ngắn, nhưng ít ai ngờ nó lại là tác nhân đẩy môi trường đứng trước thảm họa ô nhiễm.

Ảnh minh họa

Chính vì những tác hại rất lớn của rác thải nhựa gây ra nên nhiều cá nhân, doanh nghiệp đã có những hành động cụ thể để giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa. Những mô hình sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường cần được nhân rộng ra cả nước và có nhiều giải pháp hỗ trợ tiêu thụ các sản phẩm, hàng hóa thay thế.

Cụ thể gần đây, một số siêu thị xuất hiện sử dụng nhiều sản phẩm thân thiện môi trường để thay thế các loại túi nylon khi đóng gói thực phẩm. Thậm chỉ, một số siêu thị còn sử dụng lá chuối hoặc giấy để gói thực phẩm. “Những hành động và việc làm cụ thể này sẽ trực tiếp tác động đến người tiêu dùng cũng như giúp nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe của cộng đồng. Tuy nhiên, các công việc việc này cần nhân rộng và làm thường xuyên hơn”, chị Thanh An (ngụ quận Phú Nhuận, TP.HCM) chia sẻ.

Hiện nay, phong trào giảm sử dụng rác thải nhựa đã và đang lan tỏa và rộng khắp với sự tham gia của cộng đồng. Hành động cụ thể là không sử  dụng ly nhựa, ống hút nhựa… sử dụng một lần trong các hoạt động hàng ngày của các cơ quan Đảng, nhà nước, đoàn thể, trường học… và tại các hội nghị, hội thảo, cuộc họp, hiện đã lan truyền trên rất nhiều cơ quan, đơn vị.

Cụ thể, Big C tham gia Liên minh Chống rác thải nhựa và đang tích cực triển khai nhiều hoạt động nâng cao nhận thức của người tiêu dùng trong việc bảo vệ môi trường. Hiện GO! và Big C – thành viên của Central Group Việt Nam – đang bán túi Lohas (loại sử dụng nhiều lần) với giá không lợi nhuận và khuyến khích khách hàng mang túi này khi đến mua sắm tại GO! và Big C. Đồng thời, các điểm bán này không còn kinh doanh ống hút nhựa, thí điểm sử dụng túi ni-lông phân hủy sinh học làm từ bột bắp và khoai tây. Dù vậy, đại diện Big C cho rằng cần thêm thời gian để người tiêu dùng quen với việc sử dụng sản phẩm rau gói bằng lá chuối.

Tại Liên hiệp HTX Thương mại TP HCM (Saigon Co.op), ngoài việc duy trì và mở rộng nhóm sản phẩm gói bằng lá chuối, từ tháng 5-2019, các hệ thống bán lẻ của Saigon Co.op gồm Co.opmart, Co.opXtra, Co.op Food, Co.op Smiles, Cheers trên cả nước ngưng kinh doanh ống hút bằng nhựa. Hiện tại, Saigon Co.op đang kinh doanh các mặt hàng đĩa, tô, hộp, ly… từ bã mía; ống hút từ giấy, gạo.

“Sức mua các mặt hàng thay thế này đã tăng 15% – 20% so với trước thời điểm bắt đầu “nói không” với ống hút nhựa. Một số mặt hàng thay thế khác đang được thử nghiệm như ống hút làm bằng sậy, sản phẩm có nguồn gốc từ bột ngô thay nhựa… cũng có sức mua khá tốt, dần được người tiêu dùng ưa thích” – ông Đỗ Quốc Huy, Giám đốc marketing Saigon Co.op, đánh giá.

Saigon Co.op còn bổ sung vào danh mục hàng nhãn riêng các loại ống hút giấy và găng tay tự hủy sinh học. Bên cạnh đó, tiếp tục phát triển các mặt hàng thân thiện với môi trường như: muỗng, nĩa, dao, ống hút, đũa làm bằng gỗ; túi đựng thức ăn tự hủy; túi vải mua sắm; giấy vệ sinh tái chế 100%; bàn chải đánh răng bằng tre; ống hút bằng giấy, inox, bột cỏ; chai thủy tinh đựng nước… Các chương trình khuyến khích khách hàng hạn chế sử dụng túi ni-lông khi mua sắm như tặng thêm điểm thưởng khi dùng “túi môi trường”; mang chai nước thủy tinh để lấy nước uống… cũng thường xuyên được tổ chức.

Nhiều sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế hàng nhựa đã xuất hiện trong các    siêu thị

Gần đây, UBND TP.HCM đã ban hành kế hoạch thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” giai đoạn 2019-2021. Theo đó, UBND TP.HCM đã đề ra nhiều kế hoạch cụ thể và thiết thực như: từ ngày 1-8-2019 trở đi, các cơ quan hành chính nhà nước, các đơn vị sự nghiệp trên địa bàn thành phố có kế hoạch cắt giảm sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần trong các cuộc họp, hội nghị, hội thảo và các hoạt động khác của cơ quan, đơn vị.

Hạn chế sử dụng nước uống đóng chai (có thể tích 330-500 ml) trong công sở và khi tổ chức các hội nghị, hội thảo, chuyển sang sử dụng các bình nước thể tích lớn (>20 lít), hoặc tự đun nấu, sử dụng các vật dụng chứa đựng sử dụng nhiều lần, vật liệu thân thiện môi trường.

Không sử dụng ly nhựa, ống hút nhựa… sử dụng một lần trong các hoạt động hàng ngày của cơ quan Đảng, nhà nước, đoàn thể, trường học, cơ sở y tế… và tại các hội nghị, hội thảo, cuộc họp.

Đặc biệt, đến cuối năm 2020, tất cả 100% hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi, nhà sách… trên địa bàn thành phố phải sử dụng các bao bì thân thiện môi trường để thay thế túi nylon khó phân hủy; các tiểu thương tại các chợ dân sinh phải giảm 50% sử dụng túi nylon khó phân hủy trong đóng gói, đựng sản phẩm, thực phẩm khi bán hàng cho người tiêu dùng…

Thực hiện kế hoạch của TP.HCM, Sở TN&MT TP.HCM đặt ra một số mục tiêu cụ thể trong năm 2019 như:

Giảm 65% túi nylon khó phân hủy sử dụng tại các siêu thị, trung tâm thương mại, chợ…;
Tập trung kiểm soát ô nhiễm môi trường về rác thải nhựa, bảo đảm 100% chất thải trên địa bàn được thu gom và xử lý đúng, trong đó 50% khối lượng chất thải túi nylon khó phân hủy sẽ được tái chế.

Áp dụng chính sách hỗ trợ, phát triển các sản phẩm nhựa thân thiện môi trường.

Tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi xả rác nơi công cộng theo quy định; tăng cường kiểm tra, giám sát các đơn vị có hoạt động sản xuất, nhập khẩu và phân phối túi nylon khó phân hủy…

Tú Anh (T/h)