Phát biểu tại lễ tổng kết, Chủ tịch ASEAN năm 2021, Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah khẳng định bất chấp những khó khăn do diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, ASEAN tiếp tục phát triển vững mạnh.
Về vấn đề Myanmar, ông nói: “Myanmar là một phần không thể tách rời của đại gia đình ASEAN và tư cách thành viên của họ không bị nghi ngờ. ASEAN sẽ có mặt vì Myanmar và chúng tôi đã tiếp tục đề nghị giúp đỡ Myanmar thông qua việc thực hiện đồng thuận 5 điểm”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 38 và 39 và các Hội nghị Cấp cao liên quan và Lễ chuyển giao cương vị Chủ tịch ASEAN năm 2022 – Ảnh: Bộ Ngoại giao
Hội nghị đã đạt được một số kết quả, theo đó ASEAN “nhất trí thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa ASEAN – Úc, ASEAN – Trung Quốc một cách có ý nghĩa, thực chất, cùng có lợi”.
ASEAN và Trung Quốc một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, thịnh vượng, an toàn và tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông, công nhận lợi ích của việc xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng.
Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
ASEAN – Ấn Độ cũng cam kết tiếp tục làm sâu sắc quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN – Ấn Độ bằng việc khám phá tiềm năng hợp tác trong khuôn khổ Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (AOIP) và Sáng kiến Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (IPOI).
ASEAN – Nga nhất trí đảm bảo tự do hàng không và thương mại, ưu tiên các nguyên tắc và mục tiêu được nêu trong Tầm nhìn Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Hai bên nhất trí đảm bảo an ninh trên biển, tự do hàng hải và không sử dụng vũ lực trong giải quyết tranh chấp.
Thống tướng Myanmar Min Aung Hlaing không dự hội nghị vì không tuân thủ đồng thuận 5 điểm ông đã đồng ý với ASEAN hồi tháng 4-2021, với nội dung cam kết chấm dứt các hành động thù địch, bắt đầu đối thoại, tạo điều kiện cho các nỗ lực hòa giải và viện trợ nhân đạo của một đặc phái viên ASEAN.
Ngày 28-10, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Prak Sokhonn, nước chủ tịch ASEAN năm tới, cho biết sẽ tạo áp lực để Myanmar tuân thủ thỏa thuận của mình.
Thủ tướng Campuchia công bố chủ đề của ASEAN 2022 là “ASEAN hành động cùng ứng phó các thách thức” vì hòa hợp, hòa bình và thịnh vượng tại khu vực.
Thu Hà