Bảo đảm tốt nhất điều kiện sống cho người dân bị thu hồi đất

Tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thảo về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) diễn ra sáng nay, ngày 7/4 tại Nhà Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà khẳng định tại hội nghị, các đại biểu đã cho các ý kiến toàn diện, sâu sắc, thể hiện sự nghiên cứu kĩ lưỡng dự thảo mới nhất và từ thực tiễn các đại biểu đã đưa ra nhiều đề xuất xác đáng. Đây là những đóng góp quan trọng cho Ban soạn thảo tiếp thu, hoàn thiện dự thảo trình Quốc hội. Từng vấn đề đại biểu Quốc hội góp ý sẽ có giải trình đầy đủ.

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, qua theo dõi, có hơn 50% vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm đề cập là về tài chính đất và định giá đất. Vấn đề này là nguyên nhân của mọi nguyên nhân, nếu giải quyết được vấn đề này thì các vấn đề khác cũng được giải quyết, từ tranh chấp về đất đai đến giải quyết khiếu nại tố cáo… Do đó, tại các Luật Đất đai trong suốt thời gian qua, các cơ quan đã kiên trì tìm bài toàn giải quyết vấn đề về tài chính đất đai, vấn đề giá thị trường, mục tiêu đặt ra là phù hợp với giá thị trường.

Đối với đất đai cho đồng bào dân tộc, vùng sâu, vùng xa, Phó Thủ tướng Chính phủ tán thành với ý kiến của các đại biểu Quốc hội, đó là cần chú trọng tới đồng bào ở vùng khó khăn, những người sinh kế phụ thuộc vào đất rừng… để từ đó xác định độ bao phủ chính sách cho đúng đối tượng.

Về đất nông lâm trường, thời gian tới Nhà nước chủ trương sẽ thu hồi những nông lâm trường làm ăn không hiệu quả để giao trả cho địa phương, từ đó có quỹ đất phân bổ cho đồng bào.

Phó Thủ tướng Chính phủ bày tỏ tâm đắc với các ý kiến của các đại biểu Quốc hội về điều tiết địa tô. Theo đó, điều tiết địa tô, Nhà nước cần có chính sách để hài hòa, vừa thu được địa tô vừa điều tiết cho người dân đã giữ đất, phát triển đất, lợi ích cộng đồng, điều tiết được cho người dân ở khu vực, cho những người dân khác ở những khu vực khác không có điều kiện, những người bị thu hồi chỉ làm công trình công cộng như là quốc phòng, an ninh….Mặt khác, về nội dung chính sách cụ thể cũng cần được nghiên cứu làm rõ hơn về tỷ lệ bao nhiêu phần trăm thì cho người dân tại chỗ, bao nhiêu phần trăm để đưa vào ngân sách nhà nước để điều tiết cho những khu vực mà các dự án đầu tư công ích khác…liên quan nhiều đến các luật về ngân sách, luật thuế.

Một vấn đề khác được Nhân dân quan tâm là thu hồi đất đai, đền bù đất đai, hỗ trợ tái định cư. Tiếp thu các ý kiến đại biểu, Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết Ban soạn thảo cố gắng để lượng hóa được nội dung người dân bị thu hồi đất gồm cả đất sản xuất, đất ở có điều kiện sống gồm cả điều kiện ở và điều kiện sản xuất, có sinh kế phải đáp ứng được ít nhất bằng trước đây. Ban soạn thảo quan niệm đời sống tốt hơn chính là đồng bộ hạ tầng về mặt giao thông, văn hóa, giáo dục, y tế…chính là những điều kiện sống tốt hơn. Về chỗ ở có diện tích lớn hơn.

Dẫn chứng các mô hình triển khai bố trí tái định cư hiệu quả, người dân phấn khởi hưởng ứng như tại Phú Thọ, Tuyên Quang, Đồng Nai, Nghệ An, Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho biết cơ quan soạn thảo cố gắng nghiên cứu để đưa các mô hình này vào trong luật. Nhấn mạnh, điều quan trọng nhất là khi đưa ra kế hoạch về sử dụng đất cấp huyện phải đưa ra được kế hoạch về khu tái định cư hay trong quy hoạch về đô thị và dân cư phải xác định khu tái định cư nằm ở đâu. Đồng thời làm rõ, khu tái định cư chính là một khu đô thị trong đó có thực hiện nhiệm vụ cho những người tái định cư, có thể bố trí xen kẽ khu dân cư ngay tại đô thị đó hoặc có thể tạo ra một khu đô thị mới sử dụng luôn hạ tầng và các điều kiện ở đó. Bên cạnh đó, trong luật cũng tính đến những điều kiện về hạ tầng, khoảng cách, có rất nhiều lựa chọn cho người có đất bị thu hồi không bị thiệt thòi.

Phó Thủ tướng Chính phủ khẳng định quan điểm là phải tạo các điều kiện tốt hơn cho người dân. Trong từng dự án phát triển nếu là dự án thương mại, nhà ở thì phải tạo điều kiện cho người dân có thể tiếp cận nhà. Các dự án thu hồi đất đều phải có dự án tái định cư được quy hoạch trước, được bố trí để xây dựng hạ tầng, được bố trí để người dân lựa chọn mô hình nhà cửa của mình, kèm theo đó có một bản kế hoạch về đền bù, hỗ trợ. Cùng với đó tính toán trong trường hợp có quỹ để sử dụng cho những người không có điều kiện để sản xuất, sinh kế để có bảo trợ.