Bắt đầu thử nghiệm vệ tinh dọn rác vũ trụ

Vệ tinh mang tên End-of-Life Services by Astroscale demonstration (ELSA-d) đảm nhận sứ mệnh làm sạch không gian vũ trụ thông qua nỗ lực giảm lượng rác nguy hại rải rác trên quỹ đạo trái đất.

Vệ tinh này mang theo các mảnh rác vũ trụ giả có gắn tấm từ tính cần thiết được tích hợp sẵn. Trên quỹ đạo trái đất, ELSA-d sẽ thả các mảnh rác vũ trụ giả sau đó thực hiện bước thu gom lại mảnh rác này.

Vệ tinh được phóng lên bằng tên lửa đẩy của Nga từ sân bay vũ trụ Baikonur ở Kazakhstan. (Ảnh: Nikkei)

Theo Astroscale, ELSA-d có thể dọn được cả các mảnh rác vũ trụ ổn định hoặc chuyển động liên tục.

Nếu thử nghiệm thành công, trong tương lai, các công ty vệ tinh có thể đưa tấm từ tính tích hợp vào các tàu vũ trụ và thuê Astroscale loại bỏ các vệ tinh không còn hoạt động khỏi quỹ đạo.

Nobu Okada – người sáng lập và Giám đốc điều hành Astroscale – cho biết: “Hành trình của chúng tôi đến thời điểm này đã lâu dài, đầy thử thách và được đền đáp. Giờ đây bắt đầu một hành trình tiên phong cho chính ELSA-d. Một kỷ nguyên mới của sự bền vững trong không gian bắt đầu với chuyến đi này, và chứng kiến ​​ELSA-d rời trụ sở của chúng tôi ở Tokyo là thời khắc đầy mạnh mẽ”.

ELSA-d được phóng hôm 22/3 từ Kazakhstan trên tên lửa Soyuz 2.1a cùng với 37 vệ tinh khác. Astroscale xác nhận trên Twitter về vụ phóng thành công vệ tinh vào quỹ đạo.

Vệ tinh ELSA-d của Astroscale đang hút rác vũ trụ bằng cách sử dụng nam châm. Ảnh: Astroscale

Rác không gian là một vấn đề ngày càng gia tăng trong nhiều năm, khi các vật thể do con người tạo ra như vệ tinh cũ và các bộ phận của tàu vũ trụ tích tụ trong quỹ đạo thấp của Trái đất đến khi chúng phân hủy, rời khỏi quỹ đạo, phát nổ hoặc va chạm với các vật thể khác, phân tán thành những mảnh rác thải nhỏ hơn.

Theo một báo cáo gần đây của NASA, ít nhất 26.000 trong số hàng triệu mảnh rác vũ trụ có kích thước bằng một quả bóng mềm. Quay quanh Trái đất với vận tốc 17.500 dặm/giờ, chúng có thể phá hủy một vệ tinh khi va chạm.

Hơn nửa triệu mảnh vỡ là các mối đe dọa cho các sứ mệnh khác vì khả năng tác động đến hệ thống bảo vệ, thùng nhiên liệu và các cabin tàu vũ trụ.

Riêng các mảnh vỡ nhỏ hơn (hơn 100 triệu mảnh có kích thước bằng hạt muối) lại có thể làm thủng bộ đồ vũ trụ hoặc tăng nguy cơ va chạm với tàu vũ trụ và phi hành đoàn.

Các công nghệ dọn rác không gian đã được thử nghiệm từ nhiều năm trước. Cơ quan Vũ trụ châu Âu cũng có kế hoạch đưa một robot tự hủy vào quỹ đạo vào năm 2025, mà cựu Tổng Giám đốc của tổ chức này gọi là “máy hút bụi” không gian.

Nam Anh