Chi phí cho xử lý rác thải rắn sinh hoạt tại Việt Nam còn thấp

Đây là thông tin được ông Ashraf EL - Arini, đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) đưa ra tại hội thảo tăng cường hợp tác đa bên nhằm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn về nhựa ở Việt Nam do Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc tổ chức chiều 12/4.

Ông Ashraf El-Arini, Đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết: Hiện nay, có hai nguồn kinh phí chính cho quản lý chất thải rắn sinh hoạt ở Việt Nam là ngân sách nhà nước và phí vệ sinh môi trường. Năm 2020, ngân sách nhà nước phân bổ cho xử lý rác tổng cộng 10.897 tỷ đồng (gồm 9.104 tỷ cho vận hành và 1.793 tỷ đồng cho đầu tư). Phí vệ sinh môi trường trong cùng năm ước tính là 3.439 tỷ đồng.

Tổng kinh phí cho quản lý rác thải rắn sinh hoạt ước tính là 14.336 tỷ đồng, tương ứng 0,23% GDP. Con số này thấp hơn một nửa so với chi tiêu toàn cầu cho quản lý chất thải là 0,5% GDP. Dựa trên mô hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị tại Đà Nẵng, Hải Phòng và Hà Nội, kinh phí dành cho xử lý chất thải sinh hoạt thấp hơn từ 5 - 8 lần so với các quốc gia có thu nhập trung bình khác. Kinh phí đầu tư được phân bổ cho mỗi hộ gia đình mỗi năm tương đương với 67 nghìn đồng (tương ứng 0,04% thu nhập hộ gia đình trung bình trên toàn quốc).

Ông Ashraf El-Arini đánh giá, Việt Nam đang dành nguồn tài chính cho quản lý chất thải rắn sinh hoạt thấp hơn so với mức khuyến nghị và so với quốc tế. Nguồn kinh phí vận hành hiện có đủ để trang trải chi phí thu gom và vận chuyển song không đủ cho chi phí xử lý và tiêu hủy.

WB đưa ra ba kịch bản giải pháp quản lý chất thải rắn ở Việt Nam, tương ứng với mức đầu tư từ thấp đến cao. Mức thấp là hệ thống quản lý chất thải rắn cơ bản được hiện đại hóa, ứng với mức chi phí 27.700 tỷ đồng (tăng 154%). Thứ hai là kịch bản giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế tại nguồn, ứng với mức chi phí gần 49.000 tỷ đồng (tăng 350%). Cuối cùng là kịch bản dùng công nghệ xử lý chất thải tiên tiến, mức chi phí gần 89.000 tỷ đồng (tăng 720%).

Ông Võ Tuấn Nhân, Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường, nhận định phát sinh rác thải nhựa đang là vấn đề lớn đối với Việt Nam. Thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều chính sách góp phần quản lý, xử lý hiệu quả rác thải nhựa. Nhóm công tác hành động quốc gia về rác thải nhựa đã được thành lập và lên kế hoạch cụ thể để chuyển thể các chính sách thành hành động, qua đó góp phần quản lý rác thải nhựa một cách hiệu quả.