Đề nghị thu hồi 129 ha đất giao doanh nghiệp không đúng quy định ở Ninh Bình

TTCP vừa có thông báo kết luận thanh tra về công tác bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản; việc quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường tại tỉnh Ninh Bình; thời kỳ thanh tra từ 2011-2018.

Theo kết luận thanh tra, sau khi thực hiện việc sắp xếp, chuyển đổi các nông trường, UBND tỉnh Ninh Bình chưa quan tâm đúng mức đến công tác quản lý đất đai có nguồn gốc từ các nông trường; không chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành các trình tự, thủ tục để quản lý đất đai theo quy định.

Công tác phê duyệt phương án sử dụng đất của các công ty có tiền thân là nông trường, làm cơ sở cho việc giao đất, thu hồi đất còn chậm. Đến năm 2016 UBND tỉnh Ninh Bình mới phê duyệt đối với 2 công ty, còn 2 công ty chưa được phê duyệt gồm Công ty cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao và Công ty TNHH MTV Bình Minh, dẫn đến công tác quản lý đất đai tại doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.

UBND tỉnh Ninh Bình cùng cơ quan chức năng chưa xử lý dứt điểm đối với một số diện tích đất bị lấn, chiếm ở một số công ty, như: 241 ha đất đang do một số hộ dân sử dụng từ khi nhận giao khoán của nông trường Phùng Thượng (đã hết hạn hợp đồng từ năm 2015) nhưng không ký hợp đồng tiếp hoặc bàn giao lại đất cho Công ty cổ phần giống bò thịt, sữa Yên Phú; 2,78ha đất giao cho Nông trường quốc doanh Đồng Giao trước đây quản lý, sử dụng nhưng một số hộ dân đã sử dụng làm nhà ở và sản xuất nông nghiệp.

TTCP đề nghị xem xét, thu hồi 129,1ha đã giao cho Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường thuê thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái, vui chơi giải trí hồ Đồng Chương. Ảnh: Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình

Cơ quan thanh tra còn phát hiện có 2 dự án được UBND tỉnh Ninh Bình ban hành quyết định thu hồi đất để thực hiện có diện tích lớn hơn so với kế hoạch sử dụng đất được HĐND thành phố Tam Điệp thông qua. Cụ thể: Dự án quy hoạch khu dân cư mới phường Bắc Sơn vượt 2,76ha và Dự án quy hoạch khu dân cư mới xã Quang Sơn vượt 8,13ha.

“Nguyên nhân là do khi khảo sát, lập, phê duyệt dự án, chủ đầu tư không tính toán để loại trừ diện tích đất đảm bảo an toàn hành lang lưới điện cao thế chạy qua khu vực dự án, dẫn đến phải điều chỉnh quy mô dự án”, kết luận thanh tra chỉ rõ.

UBND thành phố Tam Điệp phê duyệt quy hoạch chi tiết của 3 dự án xây dựng hạ tầng khu dân cư nằm ngoài khu vực ranh giới đô thị đã được xác định tại bản đồ quy hoạch sử dụng đất gồm: Dự án quy hoạch khu dân cư tại phường Tây Sơn (5,64ha), Dự án quy hoạch khu dân cư tại phường Tây Sơn (7,79ha) và Dự án quy hoạch khu dân cư mới xã Quang Sơn.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cho biết ngày 8/8/2011 UBND tỉnh Ninh Bình ban hành Quyết định số 533/QĐ-UBND thu hồi trên 129ha đất của 3 công ty sử dụng đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường để giao đất cho Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường thuê thực hiện giai đoạn 2 của dự án. Tuy nhiên sau 9 năm, toàn bộ diện tích 129ha vẫn chưa tiến hành giải phóng mặt bằng, nhưng UBND tỉnh Ninh Bình chưa có biện pháp xử lý dứt điểm theo quy định pháp luật.

Đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Ninh Bình vẫn chưa ban hành quyết định thu hồi 444,18ha đất do nông trường Yên Phú trước đây quản lý (hiện nay đã được quy hoạch là công viên động vật hoang dã). Mặt khác, tại Công ty cổ phần bò thịt, sữa Yên Phú vẫn còn hàng trăm hộ dân đã nhận giao đất của nông trường trước đây, đã hết hạn giao khoán nhưng không bàn giao đất lại cho công ty quản lý hoặc ký hợp đồng giao khoán mới. Tình trạng này tiềm ẩn nguy cơ tranh chấp đất đai, khiếu nại phức tạp khi nhà nước thu hồi đất.

Thanh tra Chính phủ còn phát hiện nhiều diện tích đất đã giao cho một số công ty sử dụng từ nhiều năm nhưng chưa ký hợp đồng thuê đất, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đối với nhà nước. Cụ thể, Công ty cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao khoảng 1.007ha, Công ty cổ phần giống bò thịt, sữa Yên Phú trên 241ha, Công ty TNHH MTV Bình Minh 545ha.

Từ kết quả thanh tra trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình xác định lại toàn bộ diện tích phải nộp tiền thuê đất của 4 công ty nông nghiệp đã và đang quản lý, sử dụng nhưng chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính kể từ thời điểm sắp xếp, chuyển đổi theo đúng quy định của pháp luật.

Xem xét, thu hồi 129,1ha đã giao cho Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường thuê thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái, vui chơi giải trí hồ Đồng Chương do không đủ căn cứ, điều kiện để thu hồi đất, giao đất theo quy định của pháp luật và dự án chậm tiến độ (chậm 9 năm).

TTCP cũng đề nghị tỉnh Ninh Bình xem xét, thu hồi 444,18ha đất nông trường Yên Phú đã giao khoán cho các hộ gia đình, cá nhân (đã hết hạn hợp đồng và đã được quy hoạch là công viên động vật hoang dã).

Xử lý dứt điểm đối với diện tích 2,78ha đất một số hộ dân đã xây dựng nhà ở (từ trước khi sắp xếp, chuyển đổi nông trường Đồng Giao) theo đúng quy định của pháp luật.

Đồng thời, yêu cầu UBND huyện Nho Quan, Sở TN-MT và Công ty CP giống bò thịt sữa Yên Phú phối hợp giải quyết dứt điểm tình trạng hơn 400 hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất của công ty nhưng không ký hợp đồng giao khoán mới hoặc bàn giao đất cho công ty quản lý sử dụng. Sớm hoàn thiện thủ tục để ký hợp đồng thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và xác định nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất 241,02ha đã giao cho công ty quản lý, sử dụng theo quy định.

Chỉ đạo Cục Thuế tỉnh xử lý dứt điểm việc miễn, giảm tiền thuê đất đối với Công ty CP Thực phẩm xuất nhập khẩu Đồng Giao và Công ty CP Giống vật nuôi cây trồng Đồng Giao theo quy định của pháp luật.

Cũng tại kết luận này, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình chỉ đạo kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm các cá nhân, tập thể vi phạm để xử lý theo quy định pháp luật.

Ngọc Hiển