Hải Phòng – Bài 4: Sở TN&MT “chống lệnh” cấp trên, không làm việc và cung cấp thông tin cho báo chí

“Chống lệnh” cấp trên

Trước đó, ngày 22/7/2020, Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn đăng tải bài viết về việc người dân tố cáo KCN Nam Cầu Kiền thuộc huyện Thủy Nguyên, Tp. Hải Phòng xả nước thải có màu sắc khác thường ra sông Cấm, các doanh nghiệp trong KCN hoạt động gây ô nhiễm môi trường. Ngay sau khi tiếp nhận thông tin của Tạp chí, ngày 27/7/2020, UBND thành phố Hải Phòng đã có công văn số 4745/UBND – MT về việc xử lý thông tin phản ánh Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền xả nước thải gây ô nhiễm môi trường.

Nội dung công văn nêu rõ: UBND Thành phố giao sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, cùng Công an thành phố, Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng, Ủy ban nhân dân huyện Thủy Nguyên và các cơ quan, đơn vị liên quan kiểm tra, xác minh thông tin phản ánh mà báo nêu; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm (nếu có) theo thẩm quyền và quy định của pháp luật, báo cáo Ủy ban nhân dân Thành phố kết quả thực hiện và thông tin đến cơ quan báo chí theo quy định trước ngày 10/8/2020.

TP. Hải Phòng chỉ đạo sở TN&MT, huyện Thuỷ Nguyên vào cuộc xử lý thông tin báo chí nêu và báo cáo UBND Thành phố kết quả thực hiện và thông tin đến cơ quan báo chí theo quy định trước ngày 10/8/2020

Tuy nhiên đến nay, tòa soạn không nhận được bất kì báo cáo kết quả của đoàn kiểm tra Tp. Hải Phòng đối với công ty CP Shinec (chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền) gửi tới cơ quan báo chí, để tòa soạn thông tin đến bạn đọc. Dư luận cho rằng, có hay không sở Tài nguyên và Môi trường (Sở TN&MT) đang chống lệnh cấp trên?. Ngoài ra, việc thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên có thực sự được lãnh đạo sở TN&MT nghiêm túc chấp hành? có điều gì “uẩn khúc” sau câu chuyện người dân tố cáo KCN Nam Cầu Kiền xả thải, doanh nghiệp hoạt động trong KCN gây ô nhiễm môi trường?.

KCN Nam Cầu Kiền do Công ty CP Shinec làm chủ đầu tư bị người dân tố cáo xả nước thải có nhiều màu sắc khác nhau vào sông Cấm, các nhà máy trong KCN hoạt động gây ô nhiễm môi trường làm ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân

Tiếp đó, ngày 31/7/2020, Lãnh đạo Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống kí công văn số 07/CV-MTCS gửi UBND thành phố Hải Phòng để làm việc với lãnh đạo UBND Thành phố về doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn gây ô nhiễm môi trường và đề nghị cung cấp 09 hồ sơ liên quan đến việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường và công tác quản lý, kiểm tra, giám sát của sở ngành chức năng Tp. Hải Phòng đối với Công ty CP Shinec (chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền).

Sau khi tiếp nhận công văn của Tạp chí, ngày 18/8/2020, UBND thành phố Hải Phòng đã có công văn số 2679/VP-BC gửi sở TN&MT, sở Thông tin và Truyền thông làm việc với cơ quan báo chí.

Theo đó, Ủy ban nhân dân Thành phố giao sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với sở Thông tin và Truyền thông (sở TTTT), các sở, ngành, địa phương liên quan làm việc với cơ quan báo chí theo quy định, báo cáo Ủy ban nhân dân thành phố kết quả thực hiện.

TP. Hải Phòng chỉ đạo sở TN&MT, sở TTTT làm việc với cơ quan báo chí, nhưng đến nay các cơ quan này vẫn không bố trí làm việc và cung cấp thông tin cho cơ quan báo chí theo quy định của pháp luật

Theo quy định, sau khi tiếp nhận công văn chỉ đạo làm việc của lãnh đạo UBND TP. Hải Phòng đối với báo chí, Sở TN&MT cần khẩn trương liên hệ với nhà báo để thống nhất thời gian làm việc. Tuy nhiên, đến nay, phóng viên đã nhiều lần liên hệ, gọi điện, nhắn tin tới ông Trần Văn Phương – Giám đốc sở TN&MT qua số máy 0912 123 842 để làm việc nhưng không nhận được sự hợp tác và phản hồi nào.

Sáng ngày 31/8/2020, phóng viên đã liên hệ với bà Nhung – Chánh văn phòng sở TN&MT để đặt lịch làm việc với lãnh đạo sở vào hồi: 8h30 ngày 04/9/2020 (thức 5) và được bà Nhung cho biết: “Sáng nay Giám đốc sở TN&MT đã giao cho đồng chí Phó Giám đốc phụ trách về lĩnh vực này, đã có nội dung chuẩn bị để họp với Sở Thông tin và Truyền thông và các đơn vị chức năng, sau cuộc họp này, sở TN&MT sẽ có văn bản báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của UBND Thành phố cụ thể, khi đó mới xếp lịch làm việc được với báo chí. Thời gian làm việc ra sao, phía sở TN&MT sẽ có người liên hệ với Nhà báo để thông báo thời gian làm việc cụ thể”.

Chờ mãi không thấy phía sở TN&MT Hải Phòng thông tin thời gian làm việc, ngày 7/9/2020 PV tiếp tục thông tin và đặt lịch làm việc với lãnh đạo sở TNMT vào hồi: 8h30 ngày 10/9/2020 (thứ 5). Trước đó (ngày 9/9), PV đã liên hệ rất nhiều lần tới ông Phương – Giám đốc sở và bà Nhung để thống nhất thời gian làm việc có thay đổi hay không nhưng không ai phản hồi.

Đúng thời gian, sáng ngày 10/9/2020, PV đã tới trực tiếp sở TN&MT Hải Phòng (địa chỉ: 275 Lạch Tray – Ngô Quyền), tại đây PV gặp bà Nhung – CVP và cũng như lần trước, bà Nhung cho biết: “Sau khi nhận được nhiệm vụ của UBND thành phố giao, sở TN&MT cũng đã làm việc cùng sở TTTT, cảnh sát môi trường và đơn vị liên quan và đã có báo cáo gửi sang sở TTTT để tổng hợp báo cáo UBND thành phố, biết thông tin cụ thể, đề nghị PV sang sở TTTT làm việc”.

Bà Nhung – Chánh văn phòng sở TN&MT Hải Phòng luôn bao biện cho việc không làm việc với báo chí và đùn đẩy trách nhiệm làm việc với báo chí sang sở Thông tin và Truyền thông

Trước cách trả lời “vô trách nhiệm” và có phần “mù mờ” pháp luật của bà Nhung, PV đã giải thích: Trong công văn số 2679/VP-BC ngày 18/8/2020 của UBND thành phố Hải Phòng giao nhiệm vụ rất rõ: Ủy ban nhân dân Thành phố giao sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, các sở, ngành, địa phương liên quan làm việc với cơ quan báo chí theo quy định, báo cáo Ủy ban nhân dân thành phố kết quả thực hiện.

Do vậy, việc liên hệ làm việc, cung cấp thông tin cho báo chí, trách nhiệm, thẩm quyền thuộc về Sở TN&MT vì trong công văn của thành phố giao sở TN&MT chủ trì phối hợp các sở ngành, địa phương làm việc với báo chí. Cho nên việc bà Nhung nói PV qua sở TTTT làm việc và cung cấp thông tin là không đúng quy định.

Lý giải về vấn đề này, bà Nhung – CVP sở TN&MT Hải Phòng cho biết: “PV muốn làm việc, ở đây phải theo quy chế phát ngôn, cung cấp thông tin, đây là nội dung UBND Thành phố Hải Phòng giao làm việc với báo chí nhưng phải được Thành phố duyệt thì chúng tôi mới trả lời, làm việc. Chứ không phải sở muốn tự dưng là trả lời được. Sở TN&MT đã có nội dung gửi sang sở TTTT tổng hợp báo cáo Thành phố, Thành phố chỉ đạo làm việc tiếp với báo chí thì chúng tôi mới làm việc. Muốn biết rõ hơn, đề nghị PV qua Sở TTTT đây là cơ quan tham mưu quản lý hoạt động các cơ quan báo chí. Muốn làm gì cũng phải có các bước để thực hiện, cho nên sở TN&MT làm sao xếp được lịch làm việc với báo chí. Đây là theo Quy định của Thành phố Hải Phòng và quy chế cung cấp thông tin. Vì mỗi địa phương có một cái đặc thù riêng và quy định riêng”.

Nước thải từ KCN Nam Cầu Kiền có màu xanh chảy cuồn cuộn ra sông Cấm (ảnh ghi vào hồi 10h30 ngày 16/7/2020)

Cũng theo bà Nhung cho biết, nếu PV muốn làm việc với sở TN&MT và các sở ngành, đơn vị chức năng, PV phải chờ có văn bản chỉ đạo tiếp của UBND thành phố thì sở TN&MT mới có thể làm việc và cung cấp thông tin cho báo chí được. Ngày 01/9/2020, Sở đã có văn bản báo cáo UBND thành phố về việc làm việc với báo chí theo công văn của cơ quan báo chí.

PV đặt câu hỏi, sau rất nhiều lần liên hệ, bà đã báo cáo ông Phương – Giám đốc sở về nội dung, thời gian làm việc và cung cấp thông tin cho báo chí chưa? tại đây bà Nhưng đối đáp: tôi xin phép không trả lời?!

Ngay trong buổi sáng cùng ngày, trao đổi với PV, ông Phạm Hưng Hùng – Chánh văn phòng UBND thành phố Hải Phòng cho biết: “Việc PV đề nghị, UBND thành phố đã có văn bản giao sở làm việc với Tạp chí theo quy định rồi!”.

Vi phạm luật Báo chí và Nghị định 09/2017/NĐ-CP

Đến nay, đã hơn 01 tháng trôi qua, tòa soạn Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống vẫn không nhận được bất kì thông tin phản hồi nào từ phía sở TNMT Tp. Hải Phòng về phối hợp làm việc và cung cấp thông tin cho báo chí theo quy định. Lãnh đạo sở TN&MT vẫn “bặt vô âm tín” tiếp tục trốn tránh và bất hợp tác trong việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Chiểu theo quy định, lãnh đạo sở TN&MT Hải Phòng hiện nay đang vi phạm nghiêm trọng Luật Báo chí và Nghị định 09/2017/NĐ-CP của Chính phủ và Quyết định số: 42/2017/QĐ-UBND ngày 20/12/2017 về Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí của các cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Về xử lý vi phạm, tại Điều 10 của Nghị định 09/2017/NĐ-CP quy định rõ: với các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc thực hiện không đầy đủ các quy định trong Nghị định này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Nhân viên của Công ty CP Shinec lấy mẫu nước thải từ cống thoát nước của công ty và nước từ sông Cấm, rất dễ dàng nhận thấy là hai màu nước rất khác nhau. Nước lấy từ cống nước thải của KCN Nam Cầu Kiền có màu nâu đậm hơn nước lấy từ sông Cấm

Cũng tại Điều 10, Quyết định số: 42/2017/QĐ-UBND ngày 20/12/2017 của UBND Tp. Hải Phòng về Xử lý vi phạm: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc thực hiện không đầy đủ các quy định trong Quy chế này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản.

Việc trả lời trên báo chí được Luật Báo chí năm 2016 quy định rất rõ tại Điều 39, cụ thể:

1. Người đứng đầu cơ quan báo chí có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trả lời vấn đề mà công dân nêu ra trên báo chí. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của người đứng đầu cơ quan báo chí, cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm trả lời trên báo chí.

2. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại của tổ chức, công dân và tố cáo của công dân do cơ quan báo chí chuyển đến, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thông báo cho cơ quan báo chí biết biện pháp giải quyết.

Nếu quá thời hạn nêu trên mà không nhận được thông báo của cơ quan, tổ chức thì cơ quan báo chí có quyền chuyển ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại, tố cáo của tổ chức, công dân đến cơ quan cấp cao hơn có thẩm quyền giải quyết hoặc đưa vấn đề đó lên báo chí.

Quy định đã rõ, vậy lãnh đạo sở TN&MT TP. Hải Phòng sẽ chịu trách nhiệm như thế nào đối với vấn đề này? Dư luận cho rằng, phải chăng lãnh đạo sở TN&MT và sở TTTT đang cùng “bắt tay” nhằm “bao che” những sai phạm về môi trường của Công ty CP Shinec (chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền), khi không thực hiện đúng theo quy định trong việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí?. UBND Tp.Hải Phòng có ban hành quyết định xử lý theo quy định của pháp luật đối với lãnh đạo sở TN&MT trong sự việc này hay không? Việc xử lý vi phạm đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan khi không thực hiện theo quy định có được lãnh đạo UBND thành phố Hải Phòng xử lý xử lý nghiêm? và có “vùng cấm” hay không?. Với báo chí việc tiếp cận thông tin với các cơ quan, tổ chức còn khó khăn như vậy, thử hỏi đối với người dân thì lãnh đạo sở TN&MT Hải Phòng sẽ làm việc ra sao?. Liệu có “lợi ích nhóm” nào đang đứng sau nhằm câu kết để che lấp thông tin KCN Nam Cầu Kiền bị người dân tố cáo xả thải gây ô nhiễm môi trường hay không?

Đây là những câu hỏi đang được dư luận đặc biệt quan tâm và xin được gửi đến lãnh đạo Thành ủy, UBND thành phố Hải Phòng thực hiện, kiểm tra, xử lý theo quy định và thông tin tới tòa soạn để trả lời dư luận.

Tòa soạn Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn sẽ tiếp tục thông tin.

Anh Thư – Thùy Dương